پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
انتقاد در شعر شاعران زن پس از انقلاب (فاطمه راکعی و سپیده کاشانی)
1
21
FA
طاهره
ایشانی
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
tahereh.ishany@gmail.com
در دورة معاصر، شاعران و نویسندگان مردمی برای دفاع از ارزشهای انقلاب و ترویج افکار انقلابی، مشکلات، مسائل و ... را با قلم انتقاد بیان کردهاند. از میان آنها، راکعی و کاشانی از جمله زنان شاعر منتقد به شمار میروند. هدف از این پژوهش، که به روش تحلیلی ـ آماری انجام شده، تحلیل اشعار انتقادی این دو شاعر و همچنین پاسخ به این مسئله است که اینگونه اشعار در چه زمینههایی سروده و به چه شیوههایی بیان شدهاند. بر اساس تحلیل آماری، این نتیجه حاصل شد که کاشانی و راکعی هر دو در انتقاد از معضلات کشور یا جامعة بشری از نگرشی واقعگرایانه و در عین حال فرامرزی برخوردارند؛ به طوری که اشعار انتقادی آنان بازتابی از شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه و زمان است. چنین اشعاری علاوه بر اینکه بیانگر حضور فعال زنان شاعر در عرصههای سیاسی و ادبی جامعه است، تأییدی است بر نظریة اجتماعی ادبیات که هنر را از بسترهای اجتماعی و سیاسی متأثر میداند.
شعر انتقادی,شعر انقلاب,فاطمه راکعی,سپیده کاشانی
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1686.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1686_58cf3eec5d0899155dab80c6138306ce.pdf
پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
بررسی روششناسی مقالات علمی ـ پژوهشی حوزة زن و خانواده (1379-1390)
23
50
FA
آمنه
بختیاری
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
ameneh_b2000@yahoo.co.uk
فاطمه
بدوی
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
womenstudies@ihcs.ac.ir
بهاره
نصیری
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
bn.nasiri@gmail.com
لیلا
نیرومند
دانشگاه آزاد اسلامی
پس از اینکه وزارت علوم رشتة «زن و خانواده» را برای تدریس در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور تصویب کرد، جامعة علمی شاهد چاپ پژوهشها و مقالات در این حوزه در مجلات علمی ـ پژوهشی بوده است. از این رو، محققان مقالة حاضر با هدف بررسی روشهایی که مؤلفان مقالات حوزة زن و خانواده استفاده کردهاند به بازبینی روششناسانة این مقالات پرداختهاند و با روش تحلیل محتوا، بخش مربوط به شیوه، نوع، جامعة آماری، جمعیت نمونه و ... مقالات را بازکاوی کردهاند.
خانواده,مقالة علمی ـ پژوهشی,روشهای پژوهش
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1687.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1687_4c40e2a1873700c761434c945f8e3870.pdf
پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
بررسی فرهنگ حجاب و عفاف و نگرش به آن در بین دانشجویان دختر دانشگاههای استان ایلام
51
73
FA
لیلی
خیدانی
دانشگاه پیام نور تهران
پرسش بنیادی پژوهش، جستوجوی عوامل مرتبط و مؤثر با فرهنگ حجاب و عفاف و نگرش به آن و همچنین بررسی و ارزیابی وضعیت حجاب و عفاف در میان دانشجویان دختر دانشگاههای استان ایلام است. خروجی آزمونها و تفسیر آنها نشان میدهد که در آزمون فرض نورمالیتی، مقدار احتمال به دست آمده برای متغیرها بیشتر از 05/0 است؛ بدین معنی فرض نرمال بودن توزیع متغیرها رد نشده و استفاده از آزمونهای پارامتری مجاز است. نتایج نشاندهندة مقدار احتمال =001/005/0 نشان میدهد میان متغیر حجاب و بررسی فرهنگی همبستگی معناداری وجود ندارد؛ به این معنا که تجربة گذشتة فرد در حجاب وی نقشی ایفا نمیکند. مقدار احتمال=421/0>05/0 هم گویای این مسئله است که بین متغیر حجاب و رابطة والدین و فرزند همبستگی معناداری وجود ندارد
حجاب,عفاف,نگرش فرهنگی,سرمایة فرهنگی,فرزندپروری
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1688.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1688_bdd0882ac4a240614bbd86cf2e26857c.pdf
پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
موضوعات پژوهشی در اولویت علوم اجتماعی زنان در ایران
75
91
FA
سمیه سادات
شفیعی
پژوهشگاه علوم انسانی
ss.shafiei@gmail.com
مقالة حاضر به اولویتیابی پژوهشی علوم اجتماعی زنان اختصاص دارد. اولویتیابی برآمده از تجربة کار میدانی اعضای اجتماع علمی این عرصة جوان تخصصی، ضمن توجه به چگونگی تداوم انباشتگی علوم اجتماعی زنان و نیز روشنسازی ابعاد پژوهشی مسیر طیشده، با نگاه به پرسشهایی که در این حیطه در ایران مطرح نشده یا بیپاسخ ماندهاند دستاوردهای سودمندی دارد. <br />بنابراین، این تحقیق کوشیده تا از رهگذر مصاحبة نیمهسازمانیافته با پژوهشگران متخصص علوم اجتماعی به گردآوری اولویتهای موضوعی آنان همت گمارد؛ اولویتهایی که ناظر به ارزیابی پژوهشهای انجامشده در حکم بخشی از ساختار علمی این حیطه و نیز درک مقتضیات کنونی جامعة ایران از منظر ایشان است. <br />یافتهها نشان میدهد متخصصان با درک تغییرات اجتماعی پرسرعت چند دهة اخیر و تحول کرد و کارهای جنسیتی بر موضوعاتی چون سیاستگذاریها، اشتغال، تفکیک جنسیتی، خانواده، آسیبها و مشکلات اجتماعی، سبک زندگی، مهاجرت، مطالعات فرهنگی زنان و مطالعات نظری تأکید دارند.
پژوهش علوم اجتماعی زنان,سیاستگذاری,تفکیک جنسیتی,خانواده,سبک زندگی,مطالعات زنان
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1689.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1689_fae6487b82863391e4f12992eaae3502.pdf
پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
آیة تعدد زوجات، حکمی مطلق یا مشروط؟
93
117
FA
رضا
شکرانی
دانشگاه اصفهان
shokrani.r@gmail.com
مهدی
حبیباللهی
دانشگاه اصفهان
حکم تعدد زوجات از احکام قطعی و اجماعی میان همة فرقهها و گروههای اسلامی است. در <em>قرآن</em> این حکم در آیة سوم سورة نساء بیان شده است. با این حال، این آیه به دلیل ساختار و همچنین مقید شدن حکم در آن به دو شرط، ابهاماتی دارد که مفسران فریقین نظرات گوناگونی در حل آنها ارائه دادهاند. از جملة این ابهامات، ارتباط فقرة اول این آیه، که در قالب شرط بیان شده، با فقرة دوم و جزاء است. در این نوشتار، پس از تبیین دیدگاههای گوناگون در تفسیر این آیه، با بررسی روایات، قراین لفظی و دیگر دلایل، تفسیر جدیدی از آیه ارائه شده است که بر اساس آن، حکم تعدد زوجات از حالت مطلق و بدون قید و شرط خارج شده، محدود به شرایط خاص و ضرورتهای اجتماعی میشود.
تعدد زوجات,زنان یتیم,عدالت میان همسران,قسط
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1690.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1690_86a916348366ccef9222a3ae5882406c.pdf
پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
نوآوریهای قانون حمایت خانواده مصوب 1391 در زمینة مقررات شکلی مرتبط با دعاوی خانوادگی
119
139
FA
محمدمهدی
قبولی درافشان
دانشگاه فردوسی مشهد
سعید
سعید
دانشگاه فردوسی مشهد
در طراحی مقررات حاکم بر خانواده، در حکم مهمترین نهاد جامعه، قانونگذار باید به مصالح گوناگون اجتماعی، خانوادگی و فردی توجه داشته باشد و در سازش میان آنها بکوشد. در این میان، مقررات شکلی ناظر بر رسیدگی به دعاوی خانوادگی و نیز اجرای احکام صادرشده از دادگاه حائز اهمیت ویژه است؛ زیرا شایسته یا نامطلوب بودن مقررات حاکم بر مرجع رسیدگیکننده و شیوة رسیدگی در میزان اختلافات خانوادگی تأثیر مستقیم دارد. همچنین شرایط و نحوة اجرای احکام دعاوی خانوادگی و ضمانت اجراهای پیشبینیشده برای آن در پیشگیری از تبعات اجتماعی ناشی از اجرای احکام مزبور یا ایجاد معضلات اجتماعی تأثیر دارد. این جستار با بررسی قانون جدید حمایت از خانواده مصوب 1391، به این نتیجه رسیده است که قانونگذار در عرصة رسیدگی به دعاوی و اجرای احکام مربوط به آن، بر قواعد مناسبی تأکید کرده یا قواعد مناسبی را وضع کرده است. اجرای شایستة مقررات مزبور موجب استحکام بنیاد خانواده و ادارة بهتر دعاوی خانوادگی میشود.
دادگاه خانواده,مقررات شکلی,دعاوی خانوادگی,قانون حمایت خانواده
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1691.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1691_ab633fe9457efd804f9de563a2563d5f.pdf
پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
علل تفاوت تفاسیر فقها و اندیشمندان مسلمان دربارة حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان از متون ثابت دینی
141
169
FA
طاهره
مهرورزیان
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی
sabaorder@yahoo.com
این پژوهش در راستای بیان علت تفاوت تفاسیر فقها و اندیشمندان مسلمان دربارة حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان از متون ثابت دینی است. طبق هرمنوتیک فلسفی گادامر، تفاوت تفاسیر در تفاوت پیشفهمها، پیشفرضها و انتظارات مفسران ریشه دارد. برای بررسی این مسئله، نگارنده ضمن بیان مفروضات رویکردهای مختلف فکری، تفاسیر آنها دربارة حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان را بیان کرده است. بدین ترتیب مشخص شده است میزان و نوع حقوقی که رویکردهای گوناگون برای زنان قائلاند با نوع نگرششان به زن و ... ارتباطی تنگاتنگ دارد. در واقع، سنتگرایان (با انتظار حداکثری از متون دینی در راستای قانونگذاری در مسائل فردی و اجتماعی) دربارة فعالیتهای سیاسی زنان حکم به عدم جواز دادهاند و در مقابل اصلاحگرایان (که معتقدند قوانین کلی و برخی از جزئیات در متون دینی ذکر شده و تشخیص حکم برخی جزئیات بر عهدة عقل گذاشته شده است)، نظر مساعدی دربارة فعالیتهای سیاسی و حتی مسئلة حکومت ارائه کردهاند و جنسیت را شرط نمیدانند.
هرمنوتیک,تفسیر,فهم,پیشفرض,حکومت
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1692.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1692_b2fab0d8e4a637e02e21f1e974f928da.pdf
پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
پژوهشنامه زنان
2383-0743
2383-0751
6
12
2015
06
22
تبیین رابطة میزان نوگرایی و مصرف کالاهای فرهنگی مطالعة موردی دانشآموزان دختر مقطع متوسطة شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1392- 1391
171
188
FA
محسن
نیازی
دانشگاه کاشان
asmaaskarikaviri@gmail.com
الهام
شفائیمقدم
دانشگاه کاشان
مفاهیم نوگرایی و کالاهای فرهنگی به منزلة دو مؤلفة اساسی جامعهشناسی و مطالعات فرهنگی توجه صاحبنظران این علوم را به خود جلب کرده است. هدف اساسی این مقاله، بررسی رابطة بین مؤلفههای نوگرایی و میزان مصرف کالاهای فرهنگی در میان دانشآموزان است. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و اطلاعات تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمعآوری شده است. جامعة آماری شامل همة دانشآموزان دختر مقطع متوسطة شهر کاشان در سال تحصیلی 1392-1391 است که با استفاده از فرمول کوکران، 760 نفر در حکم حجم نمونه تعیین و بررسی شدهاند. نتایج تحلیل رگرسیون میزان تأثیر هریک از مؤلفههای نوگرایی، شامل محاسبهپذیری، جهتگیری علمی، ریسکپذیری، پیشرفتگرایی و جهتگیری عامگرا بر میزان مصرف کالاهای فرهنگی را به ترتیب، به میزان 47/0، 32/0، 27/0، 18/0 و 10/0 نشان داده است. در مجموع، 52 درصد از تغییرات متغیر وابسته از طریق مؤلفههای نوگرایی تبیین شده است
نوگرایی,کالاهای فرهنگی,محاسبهپذیری,جهتگیری علمی,پیشرفتگرایی, ریسکپذیری
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1693.html
https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1693_9472e6860dc04cc13bab634cb71a7199.pdf