نگره مقاصد شرعی و رسالت مادری

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 استادیار گروه مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس

3 کارشناسی ارشد مطالعات زنان، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

مادر کانون پیوند در خانواده است. جایگاه او در طبیعت، جایگاهی ریشه‌ای است که خلقت و فطرت عالم با آن عجین شده است و این قانون هستی، قابلیت تغییر ندارد و بر اساس این جایگاه ریشه‌ای کرامتی خاص برای او مقرر کرده، که در وجوه عام خود از وی نفی ضرر و حرج و اکراه کرده است. اسلام در رأس همۀ ادیان، توجه خاصی به نقش محوری این وجود مبذول داشته است. اگرچه متون و نصوص مبنی بر رویکردها و اصول کلی دربارۀ مادر است، جامعۀ معاصر نیاز محسوسی به واکاوای جایگاه و تأثیر مادر در قالب‌های خردتر دینی برای ارائۀ الگوهای دست‌یافتنی دارد. در این مقاله، در راستای پاسخ به این‌که رسالت مادر چگونه در حوزۀ شرع تبیین می‌شود و آیا این رسالت، قابلیت سطح‌بندی در این حوزه را دارد یا خیر و همچنین نقطۀ محوری این رسالت بر اهرام کدام‌یک از عوامل استوار است، سعی داریم جایگاه مادر و رسالت او را در حلقۀ محکم و ناگسستنی مقاصد در شریعت بررسی و رسالت او را در سه سطح کلان، میانه و خرد در حوزۀ‌شرع ارائه کنیم. بدین ترتیب، در بخش اول به نگرۀ مقاصد شرعی و در بخش دوم به رابطۀ این نگره با مادری (شرح رسالت مادر در مصالح ضروری پنج گانه) می پردازیم. بر حسب بررسی‌های نگارندگان، نتیجه می‌گیریم که مادری در دایرۀ توانمندی‌های زن قرار گرفته و این، عین عدالت است که زن بنا به جهازی که دارد، از جایگاه و نقش مادری می‌شود. و نیز طهارت مادر در حفظ مصالح پنج‌گانه نقطۀ محوری در رویکرد اسلام و مقاصد شرع است؛ چرا که مادر امانت‌دار الهی و حائز پایگاهی ارزشی و یکتا در حفظ انسجام خانواده است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Religious Purposes Theory and the Mothering Mission

نویسندگان [English]

  • Ezzat sadat Mirkhani 1
  • Nehle Gharavi Naeeni 2
  • Fatemeh Hamedanian 3
1 Assistant professor at Tarbiat Modares University
2 Associate professor of Tarbiat Modares university
3 MA of women’s studies at Tarbiat Modares University
چکیده [English]

Mother is the center of union in family and has a root position in nature, so that creation and nature is stablished upon it and this existence does not change; so based on the root position of mother, God has decreed for her a certain dignity and in its general aspect, God has renounced losses and reluctance from her. On top of all religions, Islam has a special attention to mothering. Although religious texts are based on teaching and general principles of mothering, contemporary society has a tangible need to review mothering position and its effects in micro-level religion patterns in order to provide accessible patterns. The main question of this paper concers the mothering mission in sharia and whether this mission could be categorized in this domain and the centeral point of this mission is based on what factors. In order to answer these questions, we studied the mothering position and mission in sharia and provided mothering mission in three levels (macro, mid and micro-level). So, in the first part we studied sharia intentions and in the second part the relationship between this approach with mothering is studied. The result of this paper was that motherhood of women is placed in the paradigm of  their capabilities, and this is pure justic that woman on her physical characteristics becomes mother, also mothering purity in the protection of five interests is the central point in Islamic and sharia intentions approach, because mother is divine trustee and has unique and worth position in maintaining family cohesion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mothering mission
  • mother
  • intention
  • sharia
  • Islam