بررسی زنانگی در شعر پروین اعتصامی ، فروغ فرخزاد، فاطمه راکعی ازنظر واژگان و معنا

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 دانشگاه پیام نور

3 دانشگاه آزاد نجف آباد

چکیده

 مقالۀ حاضر،  شعر را به عنوان روایتی از زبان در نظر می گیرد و براساس نظریات فرمالیست های روس در( برجسته سازی ادبی و هنجارگریزی زبانی )به تحلیل سطح واژگانی و معنایی شعر زنان شاعر در دوره های پیش از معاصر (پروین اعتصامی) ،  معاصر (فروغ فرخزاد ) و دوره  انقلاب (فاطمه راکعی) پرداخته، سپس  متغیر جنسیت را در انتخاب واژگان و معنای شعر آنان بررسی می کند.نتایج به دست آمده، چنین است: واژگان به کاررفته در شعر پروین ، عموماٌ به طور مستقیم دلالت بر دیدگاه زنانۀ وی دارند ، گرچه اشعار مادرانه وی هم به لحاظ واژگان و هم به جهت معنا حاکی از زن بودن و مادربودن اوست .فروغ از واژگان دارای بارجنسیتی استفاده می کند و به لحاظ معنایی تحلیل دو گانۀ زن-مرد در شعر وی مطرح است .تاثیر زنانگی در شعر راکعی را در واژگان  زنانه و نام های زنانه  می توان دید .و به لحاظ معنایی ، وجه غالب شعرهای او مادرانه های اوست .راکعی این بعد را توسعه داده وحس مادری را در مقیاسی جهانی مطرح کرده است   . روش تحقیق  در این مقاله روش کیفی از نوع تحلیل محتوابوده است.و تاثیر زنانگی علاوه بر زبان معیار، بر زبان ادبی نیزثابت شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the vocabulary and the meaning of femininity In the poems of Parvin Etesami, Forough Farrokhzad and Fatemeh Rakei

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rakei 1
  • Bahman Zandi 2
  • Fatemeh Mazbanpour 3
چکیده [English]

 The present article considers poem as a narrative of language and, based on the ideas of Russian formalists (literary highlighting and linguistic norm-evasion), analyzes the lexical and semantic level of female poets’ poems in pre-contemporary periods (Parvin Etesami), contemporary (Forough Farrokhzad) and the revolutionary period (Fatemeh Rake'i), then examines the gender variable in the vocabulary choice and the meaning of their poems.
 
 The results are as follows: the vocabulary used in Parvin’s poems refers directly to her feminine viewpoint generally, although her maternal poems both in terms of words and meaning imply her womanhood and her motherhood. Forough uses words which are sexual meaning laden, and man-woman dichotomy analysis is prevalent semantically in her poems.
The femininity of Rakei’s poems is evident in feminine vocabularies and feminine names she has employed in her poems. Semantically, motherhood is the dominant aspect of her poems. She has developed this dimension and has universalized motherhood sense in her poetries.
The research method of this paper is a qualitative of the content analysis kind. It has been shown that femininity has been influential not only in standard language, but also in literary language.

  1. -احمدی، پگاه (1383) شعر زن از آغاز... تا امروز، نشر چشمه، تهران .

    -حجازی ،بنفشه(1382) تذکره ی اندرونی، شرح احوال و شعر شاعران زن در عصر قاجار تا پهلوی اول، تهران، قصیده سرا .تهران

    -راکعی ، فاطمه(1360) ، سفر سو ختن (مجموعه شعر) نشر فرهنگی رجا .تهران

    -...................،(1382) مادرانه ها (مجموعه شعر) نشر اطلاعات .تهران

    -...............،(1385).آواز گلسنگ (مجموعه شعر) نشر اطلاعات. تهران

    -.................،(1387)سنجاقک ها (مجموعه شعر های سپید و نیمایی)، نشر علم.تهران.

    -..............،(1387) رویای رنگین (مجموعه شعر های کلاسیک)،  نشر علم. تهران.

    .-..............،ترجمه ی مادرانه ها به انگلیسی، مترجم: دکتر مهدی افشار، نشر واژه آرا .تهران

    -..............،ترجمه ی ناخنکی به زندگی به انگلیسی، مترجم: دکتر مهدی افشار، نشر واژه آرا.تهران

    درودیان، ولی الله (1384)،دیوان پروین اعتصامی براساس طبع ابوالفتح اعتصامی، نشر نی.نهران

    -. م ، آزاد (1384)، پریشادخت شعر ، جلد دوم،  نشر ثالث.تهران

    - سر افراز، حسین(1388)، خوانشی از گفتمان فمنیسم اسلامی، ماهنامه اطلاعات حکمت ومعرفت، نشر اطلاعات، تهران

    - شمیسا ،سیروس(1374)، نگاهی تازه به بیان و معانی، فردوس ،تهران.

    - صفوی ،کورش (1386)، درآمدی بر معنی شناسی، سوره ی مهر، چاپ دوم.نهران  

    - صفوی ،کورش(1383)، از زبان شناسی به ادبیات، جلد اول. پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. چاپ دوم.تهران

    - فیاض ابراهیم، رهبری زهره(1385)، صدای زنانه در ادبیات معاصر، پژوهش زنانه، دوره ی 4، شماره ی 4. تهران

    -قویمی ،مهوش(1383)، آوا و القا ،رهیافتی به شعراخوان ثالث  ،هرمس ،تهران

    -کراچی، روح انگیز(1383)، فروغ فرخزاد، انتشارات داستان سرا،شیراز .

    -کراچی ،روح انگیز(1380)، اندیشه نگاران زن در شعر مشروطه، دانشگاه الزهرا (س)،تهران

    -کراچی، روح انگیز(1383)، پروین اعتصامی، همراه با کتابشناسی توصیفی، داستان سرا،شیراز.

    - مدرسی ،یحیی(1368)، جامعه شناسی زبان، ناشر آگه، چاپ اول.تهران.

    منابع انگلیسی:

     

    1. Labov, William (1966) the social stratifi cation of English in New York City. Washington, DC: center for applied linguistics.
    2. Lakoff, Robbin (1973) Language and women's Place. Language in Society 2. 45 – 80 Reprinted in 1975 by Harper Colcphen books, New York.
    3. Lakoff: G. 1961. "On generative semen tics". In Landon.
    4. Fishman, Pamela (1983): inter action: the work woman do. In B 89, 101.
    5. Kramarae, cheris and Paula Treichler, eds. 1992. Amazons.
    6. Lcech, G, N, A Linguistic Guide of English poetry, Longman, London, 1969.