روایت پژوهی ترک تحصیل دانش‌آموز دختر روستایی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه بیرجند

2 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه بیرجند

چکیده

پژوهش حاضر باهدف کاوش دلایل ترک تحصیل یک دانش‌آموز دختر روستایی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد روایت پژوهی می­باشد. این پژوهش بر روی یک دانش­آموز دختر روستایی که ترک تحصیل‌کرده، متمرکز شد. برای گردآوری داده­ها از مصاحبه­های روایتی نیمه ساختاریافته و یادداشت میدانی استفاده شد. در فرآیند تحلیل از روش­های تحلیل روایت­ها و کدگذاری استفاده‌شده است. در تحلیل روایت­ها از الگوی پارادایمی اشتراوس و کوربین (1990) کمک گرفته‌شده است. یافته­ها نشان می­دهد که مقوله مرکزی در ترک تحصیل این دانش­آموز فقر محیطی(محیط خانوادگی و آموزشی روستا) می­باشد، که تحت تأثیر عوامل متعددی چون؛ فقر اقتصادی، بی­سوادی والدین، تبعیض جنسیتی، اشتغال دانش­آموز در خانه، فاصله تا مدرسه و مختلط بودن مدرسه قرار دارد؛ همچنین زمینه­هایی همچون؛ باورهای فرهنگی روستا، استفاده از سرباز معلم و تاثیر گروه همسالان در کنار شرایط علّی بر پدیده مؤثر بوده­اند. این عوامل تحت تأثیرساختار متمرکز نظام آموزشی موجب ترک تحصیل دانش­آموز می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Narrative research of rural girl student dropout

نویسندگان [English]

  • meysam gholampoor 1
  • mohsen ayati 2
1 .
2 .
چکیده [English]

The present research was done with aim of exploring reasons for dropout of one rural girl student. The method of present research is descriptive and by narrative research approach. This research focused on rural girl student, has dropped out. For gathering data were used of semi-structured narrative interviews and survey notes. In the process of analysis have been used of narrations and encoding. In analyzing of narrations has been leveraged of Struass and Corbin’s paradigm pattern {1990}. The results show that central category in dropout of this student is environmental poverty {Family and educational environment of the village} is affected by different factors such as economical poverty, illiteracy of parents, gender discrimination, student employment at home, distance to home and co-educational student; also background like culture faith of rural people, employing teacher soldier and effect of the group of peers have been effective along with above situation. These factors were  influenced by the centralized structure of educational system include effective factors, the lack of educational content fit with needs of environment  and school schedule  with  rural situations, have led to dropping out of student.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dropout
  • student
  • Family
  • Village and Educational System
  1. اشتراوس، آنسلم و کوربین، جولیت(1390). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینهای. مترجم؛ ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
  2. اقدسی، علی نقی و زینال فام، افسانه(1391). عوامل محیطی و اجتماعی موثر بر ترک تحصیل(بازماندگان از تحصیل) دانش آموزان دختر دبیرستان­های شهرستان میاندوآب در سال تحصیلی 89- 90. فصلنامه علوم تربیتی، 5(17): 113-130.
  3. امینی فسخودی، عباس(1389). تحلیلی بر وضعیت رفتارهای فرهنگی در نواحی روستایی کشور. پژوهش­های روستا؛ 1(3): 53-82.
  4. آقایی میبدی، فروغ(1392). پیش درآمدی بر مطالعه روایت و روایت پژوهی. کهن نامه ادب پارسی، 4(2): 1-19.
  5. بلوچ زهی، عبدالغفار و عبداللهی، حسین(1395).  عوامل موثر بر ترک تحصیل دانش آموزان دوره ابتدایی استان سیستان بلوچستان و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از آن در سال تحصیلی 95-94. اولین کنگره ملی توانمند سازی جامعه در حوزه جامعه شناسی علوم تربیتی و مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
  6. بلوچ زهی، عبدالغفار(1395). شناسایی عوامل موثر بر ترک تحصیل دانش آموزان دوره ابتدایی و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از آن در استان سیستان بلوچستان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی.
  7. توکلی، مرتضی؛ فاضل­نیا، غریب؛ زارعی، یعقوب و نیک آریا، مهران(1390). ارزیابی برخی از شاخص­های ابعاد نابرابری منطقه­ای در ایران. فصلنامه روستا و توسعه؛ 14(1): 101-117.
  8. رستمعلی­زاده، ولی­اله؛ قاسمی اردهانی، علی و رستمی، نیر(1392). عوامل مؤثر بر ماندگاری جوانان روستایی مطالعه موردی: شهرستان اهر. پژوهش­های روستایی؛ 4(3): 505-534.
  9. سپیدنامه، بهروز؛ مؤمنی، حسن و سلیمان­نژاد، محمد(1395). شناسایی دلایل ترک تحصیل دانش­آموزان مقطع ابتدایی منطقه آموزش و پرورش موسیان(نواحی روستایی). توسعه محلی(روستایی- شهری)؛ 8(1): 168-198.
  10. شمس الدینی، علی و گرجیان، پروین(1389). عوامل موثر بر مهاجرت روستائیان به شهرها، با تاکید بر شبکه مهاجرت(مورد دهستان رستم دو). چشم انداز جغرافیایی؛ 5(11): 75-88.
  11. عطاران، محمد و عبدلی، مصطفی(1391). فرهنگ یادگیری مدرسه عشایر کوچ رو:روایت­های یک معلم. فصلنامه مطالعات برنامه درسی. 7(25): 45-64.
  12. علی بیکی، امیر حسین؛ افشار، نسرین و شاهمرادی، مهنا(1396). مطالعه کیفی مسائل و مشکلات دختران روستایی دهستان بالادربند شهرستان کرمانشاه. زن در توسعه و سیاست؛ 15(1): 63-84
  13. علی بیگی، امیر حسین و حیدری حسین(1394). بررسی نگرش والدین به ادامه تحصیل دختران روستایی مطالعه موردی: روستاهای شهرستان سنقروکلیایی. پژوهش­های روستایی؛ 6(3): 593-612.
  14. فرضی زاده، زهرا؛ طالب، مهدی و متوسلی، محمود(1395). بررسی موانع تحصیل دختران روستایی(پژوهش کیفی). فصلنامه تعلیم و تربیت؛ 129: 115-134.
  15. کرسول، جان(1396). پویش کیفی و طرح پژوهش انتخاب از میان پنج رویکرد(روایت پژوهی، پدیدارشناسی، نظریه داده بنیاد، قوم نگاری و مطالعه موردی). ترجمه حسن دانایی فرد و حسین کاظمی. تهران: انتشارات صفار.
  16. لاریجانی، محمد معتمد(1393). نقش خانواده در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان:دوره راهنمایی شهر تهران. روان شناسی تربیتی؛ 10(31): 211-222.
  17. مقیمی، سیدمحمد؛ خنیفر، حسین؛ زروندی، نفیسه؛ جوکار، احمد؛ بیان معمار، سیداحمد و فرجی ارمکی، اکبر(1389). مطالعه و بررسی رابطه بین عوامل آموزشی و افت تحصیلی در میان دانش آموزان پسر آموزشگاه­های راهنمایی. مدیریت و برنامه­ریزی در نظام آموزشی؛ 3(4): 144-160.
  18. میرپناهی، لیلا(1395). بررسی تاثیر سطح سواد والدین بر یادگیری دانش آموزان ابتدایی شهر ایلام. فصلنامه مطالعات علوم تربیتی و روان­شناسی؛ 2(2): 22-30.
  19. نیسی، خدیجه و جوانمردی، منوچهر(1394). بررسی شاخص­های توسعه انسانی با تاکید بر تبعیض و نابرابری جنسیتی در نواحی روستایی. زن و فرهنگ؛ 7(25): 107-117.
  20. علاقه­بند، علی(1394). مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی. تهران: نشر روان.
  21. طالبیان، محمد حسن و تصدیقی، محمد علی(1385). مشکلات فراروی ساختار تعلیم و تربیت ایران در هزاره سوم و راهکارهای آن. دانش و پژوهش در علوم تربیتی؛ 9(1): 99-119.
    1. Archambault I, Janosz M, Fallu J S &Pagani L S(2009). Student engagement and its relationship with early high school dropout. Journal of Adolescence; 32(1), 651-670.
    2. Bahat S. (2003).Rural Industrialization Through Small Snterprises. presented at WASME 14thinternational conference, September
    3. Bhuimail A &Sampa P.( 2005). Development of Rural Women through Education and Empowerment, Delhi, Abhijeet Pub
    4. Byrne BA.,HaddockCK.,Poston SC.(2002).Mid American Heart Institute.Parent-ing Style and adolescent smoking.  Journal of  Adolescence; 6(30), 418-425.
    5. Calero, J., & Choi, Á. (2017). The distribution of skills among the European adult population and unemployment: A comparative approach. European Journal of Education, 52(3), 348–364.
    6. Choi Á, Calero J. (2018) Early School Dropout in Spain: Evolution During the Great Recession. In: Malo M., Moreno Mínguez A. European Youth Labour Markets. Springer, Cham, 143-156.
    7. Clandinin، D.J.، & Connelly، F.M. (2000). Narrative inquiry: Experience and story in qualitative research. San Francisco: Jossey-Bass. CA
    8. Day, J. C., &Newburger, E. C. (2002). The big payoff: Educational attainment and synthetic estimates of work-life earnings (U.S. Census Bureau, Current Population Reports, No. P23–210). Washington, DC: U.S. Government Printing Office.
    9. Englund M M, Egeland B & Collins W A(2008). Exceptions to High School Dropout Predictions in a Low-Income Sample: Do Adults Make a Difference?. Journal of Social Issues; 64(1), 77-93.
    10. Farmer T W, Estell D V, Leung M C, Trott H, Bishop J , Cairns B D (2003). Individual characteristics, early adolescent peer affiliations, and school dropout: an examination of aggressive and popular group types. Journal of School Psychology; 41, 217-232.
    11. Gouda M, Sateesh, Sekher T.V. (2014). Factors Leading to School Dropouts in India: An Analysis of National Family Health Survey-3 Data, IOSR. Journal of Research & Method in Education; 4(1), 75-83.
    12. Iachini A L, Rogelberg S, Terry J D & Lutz A (2016).Examining the Feasibility and Acceptability of a Motivational Interviewing Early Intervention Program to Prevent High School Dropout. Children & School; 38(4), 209-217.
    13. Iachini A L, Rogelberg S, Terry J D & Lutz A. (2016).Examining the Feasibility and Acceptability of a Motivational Interviewing Early Intervention Program to Prevent High School Dropout. Children & Schools; 38(4), 209-217.
    14. Kabeer, N. (2011). Between affiliation and autonomy: Navigating pathways of womens empowerment and gender justice in rural Bangladesh. Development and Change, 42(2), 499- 528.
    15. McCleary-Sills, J., Hanmer, L., Parsons, J., & Klugman, J. (2015). Child marriage: A critical barrier to girls schooling and gender equality in education. The Review of Faith & International Affairs; 13(3): 69-80.
    16. Mohd A S, Afa D M .(2014). A Study of Drop-out rate in Primary Schools of Poonch District of Jammu and Kashmir. International Journal of Multidisciplinary Research and Development, 1(7): 226-230.
    17. Quiroga C V, Janosz M, BissetSh& Morin A J S.(2013). Early Adolescent Depression Symptoms and School Dropout: Mediating Processes Involving Self-Reported Academic Competence and Achievement. Journal of Educational Psychology; 105(2), 552-560.
    18. Ream R K &Rumberger R W(2008). Student Engagement, Peer Social Capital, and School Dropout Among Mexican American and Non-Latino White Students. Sociology of Education ; 81(4), 109-139.
    19. Roby J L, Lambert M & Lambert JM. (2009). Barriers to girls education in Mozambique at household and community levels: An exploratory study. International Journal of Social Welfare; 18(4), 342- 353.
    20. Şahin Ş, Arseven Z, Kılıç A. (2016).Causes of Student Absenteeism and School Dropouts. International Journal of Instruction;9(1),78-93.
    21. SalamonS( 2003) Newcomers to Old Towns: Suburbanization of the Heartland Chicago, IL: University of Chicago Press.
    22. Sateesh Gouda M, Sekher T.V. (2014). Factors Leading to School Dropouts in India: An Analysis of National Family Health Survey-3 Data, IOSR. Journal of Research & Method in Education; 4(6), 75-83.
    23. Scheref، L.(2008). Disavowed: The stories of two novice teachers، Teaching and Teacher Education. 24(5), 1317-1332.
    24. Sewell J. E. (2006).Barriers to higher education for Australian rural students. Rural Social Work and Community Practice, 10(2), 23-27.
    25. ShahidulS  M,  Zehadul Karim A H M. (2015). FACTORS CONTRIBUTING TO SCHOOL DROPOUT AMONG THE GIRLS: A REVIEW OF ITERATURE. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences; 3(2), 254-272.
    26. Sperandio J. (2011). Context and the gendered status of teachers: Womens empowerment through leadership of non-formal schooling in rural Bangladesh. Gender and Education, 23(2), 121-135.
    27. Webster L &MertovaP(2007). Using Narrative Inquiry as a Research Method.Routledge: NewYor.