تجزیه‌ و تحلیل تأثیر رسانه‌ های نوین بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر مقایسه هویت فرهنگی ملی و دینی زنان و مردان)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، جمهوری اسلامی ایران

چکیده

عصر نوین با تولد رسانه‌های نوین، دستاوردی از انقلاب در اطلاعات و ارتباطات بوده که با فروپاشی ساخت‌های قدیم و ظهور نشانه‌هایی از پساساختارگرایی، تغییر ساخت‌ها و پسامدرنیسم هم‌زمان گشته و درنتیجه آن استنباط از مفاهیم و معانی پدیده‌های اجتماعی و فردی دچار تحولات شگرفی شده و کارکرد و مفهوم فرهنگ، هویت و قدرت نیز دچار شیفت پارادایمی شده است. پژوهش حاضر به بررسی تحلیل و مقایسه پیامدهای به‌کارگیری رسانه‌های نوین ارتباطی بر هویت فرهنگی ملی و هویت فرهنگی دینی شهروندان شهر اهواز می‌پردازد. جامعه آماری پژوهش شهروندان 16-50 سال تشکیل می‌دهد. حجم نمونه شامل 600 نفر که بر اساس روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب‌شده‌اند. روش انجام پژوهش مبتنی بر شیوه توصیفی – تحلیلی بوده و داده‌های پژوهش با استفاده آزمون t گروه‌های مستقل و تحلیل واریانس (آنوا) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که رسانه‌های نوین بر هویت فرهنگی ملی و هویت فرهنگی دینی تأثیرگذار بوده و بین مردان و زنان در هویت فرهنگی دینی تفاوت معنادار آماری در سطح کمتر از 05/0 وجود دارد. ولی در هویت فرهنگی ملی بین زنان و مردان تفاوتی مشاهده نشد. همچنین بین هویت فرهنگی دینی و هویت فرهنگی ملی و سطح درآمد شهروندان تفاوتی وجود نداشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Impact of New Media on the Soft Power of the Islamic Republic of Iran (Emphasizing the Comparison of National and Religious Cultural Identities in Men and Women)

نویسندگان [English]

  • jafar heydari
  • hossein masoodnia
  • Sayed Gholamreza davazdeh emami
  • mahmoud reza rahbar ghazi
Department of Political Science, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Islamic Republic of Iran
چکیده [English]

With the birth of new media, the modern age has been an achievement for the revolution in terms of information and communication, which has coincided with the collapse of old structures and the emergence of signs of post-structuralism, structural change and post-modernism. As a result, the perception of concepts and meanings of social and individual phenomena has undergone dramatic changes, and the function and concept of culture, identity and power has also undergone a paradigm shift. The present study examines and compares the consequences of using new communication media on the national cultural identity and religious cultural identity of the citizens of Ahvaz. The statistical population of the study included citizens aged 16-50 years. The sample size included 600 people selected based on cluster sampling method. The research method was based on a descriptive-analytical method and the research data were analyzed using independent group t-test and analysis of variance (ANOVA). The results showed that new media have an impact on national cultural identity and religious cultural identity, and there is a statistically significant difference between men and women in religious cultural identity at a level of p < 0.05. But there was no difference in national cultural identity between men and women. There was also no difference between religious cultural identity and national cultural identity and income level of citizens.

کلیدواژه‌ها [English]

  • New Media
  • Identity
  • Culture
  • National Cultural Identity
  • Religious Cultural Identity
  • Soft Power

مراجع

-    امام­جمعه­زاده، سیدجواد؛ نجات‌پور، مجید؛ زنگنه، حمید؛ زرین­کاویانی، بهروز (1389)، «ایران فرهنگی: تعامل یا تقابل با هویت غرب»، غرب شناسی بنیادی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال اول، شماره 2، پاییز و زمستان، 13-57.
-    امینی، محمد و همکاران (1393)، «ارزیابی هویت دینی و هویت ملی در دانشجویان دانشگاه­های کاشان و علوم پزشکی کاشان»، فرهنگ در دانشگاه اسلامی 12، سال 4، شماره3 : 414 -432.
-       بابایی، محمود (1390)، «رسانه‌های نوین، سیر تحول تاریخی رسانه‌ها»، ماهنامه مدیریت­ارتباطات، ش.17
-    بیات، بهرام و قنبری، علی (1397)، «تبیین ارتباط رسانه‌های ارتباط‌جمعی و فضای مجازی با هویت ملی موردمطالعه جوانان اهواز»، پژوهش‌نامه نظم و امنیت انتظامی، سال یازدهم، شماره سوم، صص:1-28.
-       پاستر، مارک (1378)، عصر دوم رسانه‌ها، ترجمه غلامحسین صالحیار، تهران، انتشارات موسسه ایران.
-    پوررضا کریم­سرا، ناصر (1393)، «تأثیر رسانه بر شبکه­های اجتماعی و کنش اجتماعی در ایران»، رسانه و فرهنگ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.سال چهارم، شماره 2، 55 – 72.
-       تاجیک، محمدرضا (1388)، ایران در چشم­انداز 1400، تهران: مؤسسه تحقیقات علوم انسانی.
-       ذکایی، محمد سعید (1383)، «جوانان و فراغت مجازی»، فصلنامه مطالعات جوانان، شماره 6.
-       رحمان­زاده، سیدعلی (1388)، «کارکرد شبکه های اجتماعی مجازی در عصر جهانی شدن»، مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی. 1 (1)، 49-78.
-    رستمی، محمد و همکاران (1395)، «بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی کاربران استان اصفهان»، فصلنامه علمی پژوهشی علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر، سال یازدهم، شماره دوم صص:72-45.
-       رفعت‌جاه، مریم و شکوری، علی(1388)، «اینترنت و هویت اجتماعی»، فصلنامه جهانی رسانه، شماره 5.
-       رفیع، حسین و نیک­روش، ملیحه، (1392)، «دیپلماسی عمومی و قدرت نرم»، فصلنامه مطالعات روابط بین­الملل دوره 6، شماره 22.
-       روزنا، جیمز (1390)، انقلاب اطلاعات، امنیت و فناوری­های جدید، مترجم: علیرضا طیب، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-    رهبر قاضی، محمود رضا؛ ایمانیان، زینب (1396)، «بررسی تأثیرات شبکه‌های اجتماعی مجازی بر هویت ملی»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات ، قدرت نرم، سال هفتم،شماره هفدهم صص116.
-       شایگان، داریوش (1388)، افسون­زدگی جدید، ترجمه فاطمه ولیانی، تهران: فروزان.
-       صبوری خسروشاهی، حبیب و آذرگون، نسرین (1392)، «فضای مجازی و هویت جهانی»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی‌شدن، شماره4.
-       عیوضی، محمدرحیم (1386)، «فرهنگ اسلامی: مفاهیم ، ویژگی­ها و اصول»، زمانه. 6 (58)، 8-2.
-       کاستلز، مانوئل (1380)، جامعه شبکه‏ای و عصر اطلاعات، ترجمه: احد عقیلیان و افشین خاکباز، جلد اول، انتشارات طرح نو.
-       کاستلز، مانوئل (1385)، عصر اطلاعات، قدرت هویت، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: طرح نو
-       کاستلز، مانوئل (1389)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ: ظهور جامعه شبکه‌ای(احد علیقلیان و افشین خاکباز، مترجم). تهران، طرح نو.
-       کاستلز، مانوئل (1393)، قدرت ارتباطات، ترجمه حسین ­بصیریان­جهرمی، پژوهشگاه­فرهنگ، هنر و ارتباطات.
-       کاستلز، مانوئل؛ اینس، مارتین (1384)، گفتگو با آمانوئل کاستلز، ترجمه محسن چاوشیان، تهران، نشر نی.
-       گلشن پژوه، محمودرضا (1391)، «نقش سازمان‌های اطلاعاتی در ارتقای قدرت نرم کشور»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال پانزدهم، تابستان، شماره 2.
-       گیدنز، آنتونی (1387)، جامعه و هویت شخص در عصر جدید، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نشر نی.
-       مایلی، محمدرضا و مطیعی، مریم (1395)، «قدرت نرم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات روابط بین­الملل دوره 9، شماره 35، پاییز.
-       مرکز مهندسی فرهنگی(1391)، نقشه مهندسی فرهنگی کشور، (ویرایش هفتم) دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
-    مسعودنیا، حسین؛ محموداوغلی، رضا و ابراهیمی پور، حوا (1395)، «بررسی رابطه مصرف اینترنتی و هویت دینی در دانشجویان دانشگاه اصفهان»، فصلنامه مطالعات­ملی؛ ش 65، سال هفدهم، شمارة 1. بهار.
-    مسعودنیا، حسین، علی حسینی، علی و محمدی‌فر، نجات (1393)، «نقش فرهنگ سیاسی شیعه در میزان قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال هفدهم، شماره 63.
-       مولانا، حمید (1371)، گذر از نوگرایی. تهران: مرکز مطالعات و پژوهش­های رسانه.
-       میری، سیدجواد؛ بیتا، هدایتی (1398)، هویت و صلح: بازخوانی مولفه‌های بنیادین هویت و صلح در جهان معاصر، تهران، ناشر: نقد فرهنگ.
-       نای، جوزف (1383)، قدرت نرم، محمود عسگری، فصلنامه راهبردی دفاعی، سال دوم، ش 6، زمستان.
-    نای، جوزف (1387)، قدرت نرم و ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل، ترجمه:‌ سیدمحمد روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: دانشگاه امام صادق(ع) و پژوهشکده مطالعات و پژوهشات بسیج.
-       نای، جوزف (1387)، قدرت در عصر اطلاعات (از واقع‌گرایی تا جهانی‌شدن)، ترجمه: سعید میرترابی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی
-    نوابخش، مهرداد؛ هاشم‌زاده، فاطمه و زادثم‌پور، وحید. (1384)، «بررسی آثار اینترنت و موبایل در تغییر هویت جوانان (29-15) ساله استان مازندران»، مجله تخصصی جامعه‌شناسی، شماره 1.
-       نورمحمدی، مرتضی (1383)، «چالش‏های فرهنگ و هویت در فضای مجازی سایت راسخون» http://www.rasekhoon.net/Article/Print49193.aspx
-    هالستی، کالوی جاکو (1366)، برداشت‌های مختلف در مطالعه سیاست بین‌المللی، ترجمه: بهرام مستقیمی و مسعود طارم، نشریه سیاست خارجی، سال اول، شماره دوم، بهار.
-    هرسیج، حسین و تویسرکانى مجتبى (1389)، «تأثیر مؤلفه‌های هویت‌ساز ایرانی بر قدرت نرم جمهورى اسلامى ایران»، فصلنامه پژوهش­های فرهنگى، دوره سوم، شماره 9 ، بهار.
-       هرسیج، حسین (1390)، «تجزیه‌وتحلیل ویژگی‌ها، مبانی و مؤلفه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم سال اول، پیش‌شماره سوم.
 
منابع لاتین

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 خرداد 1399
  • تاریخ بازنگری: 26 خرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 04 تیر 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار