مقایسه اثربخشی درمان‌های شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و پذیرش و تعهد بر استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، اهواز، ایران

2 گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، اهواز، ایران

چکیده

یکی از شایع‌ترین و دردسرسازترین نوع اضطراب ها، اضطراب اجتماعی است. فرد در هنگام مواجه شدن بـا اجتماع دچار ترس و اضطراب می شود. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان‌های شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و پذیرش وتعهد بر استرس ادراک‌شده در زنان صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر بجنورد در سال 1398بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 45 زن انتخاب و به‌صورت تصادفی در دوگروه آزمایشی و یک گروه کنترل(هرگروه 15زن) قرار گرفتند. بمنظور گردآوری اطلاعات ازپرسشنامه‌‌های اضطراب اجتماعی ترنر وهمکاران(1989) و استرس ادراک‌شده کوهن و همکاران(1983) استفاده شد. روش پژوهش آزمایشی باطرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. گروه‌های آزمایشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی(8 جلسه 90دقیقه‌ای) و پذیرش وتعهد(8 جلسه 90دقیقه‌ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد، هر دودرمان‌های شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و پذیرش وتعهد بر کاهش استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی اثربخش بودند(0.01p <) و بین اثربخشی درمان‌های شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و پذیرش وتعهد بر افزایش استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، تفاوت معناداری وجود داشت(0.05p <).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparison effect of Mindfulness-Based Cognitive Therapy and Based on Acceptance and Commitment Treatment on Perceived Stress in Women with Social Anxiety

نویسندگان [English]

  • zinab movahedi 1
  • reza pasha 2
  • saeid bakhtiyar pour 2
  • parviz askary 2
1 azad univercity
2 .
چکیده [English]

One of themost common and troublesome types of anxiety is social anxiety in which in dividuals experience extreme fear and anxiety. The purpose of this study was to the comparison of the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy and based on acceptance and commitment treatment on perceived stress in women with social anxiety. The statistical population of this study included all women with social anxiety Bojnord City in year 2019, using a purposive samplingmethod, 45 woman were selected and randomly assigned to two experimental groups and one control group(each group of 15woman). To collect data social anxiety of Torner & et al(1989) and perceived stress of Cohen & et al(1983) questionnaire were used. This experimental study was conducted with a pretest-posttest design with control group. The experimental groups underwent individual mindfulness-based cognitive therapy training(8 sessions 90minutes) and based on acceptance and commitment treatmenttraining(8 sessions 90minutes), but the control group received no training. Data were analysed Covariance Analysis. The results showed that both mindfulness-based cognitive therapy and based on acceptance and commitment treatment were effective to decrease perceived stress(p < 0/01) and between the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy and based on acceptance and commitment treatment in women with social anxiety(p < 0/05).

کلیدواژه‌ها [English]

  • mindfulness-based cognitive therapy training
  • based on acceptance and commitment treatment training
  • perceived stress & social anxiety

مراجع

حاجی اقراری، لیلا؛ اسدی، فاطمه؛ جوازی، ثمینا و عاطف وحید، طناز (۱۳۹۷). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر بازداری رفتاری و اجتناب شناختی رفتاری زنان دارای اختلال اضطراب فراگیر. پژوهش پرستاری،۱۳(6)، 38-31.
دمهری، فرنگیس؛ سعیدمنش، محسن و جلا، نرگس (۱۳۹۷). اثربخشی درمان مبتنی‌ بر پذیرش و تعهد بر نشخوارفکری و بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. مجله مطالعات ناتوانی، 8(25)، 8-1.
روحی، رمینا؛ سلطانی، امان‌الله؛ زین‌الدینی میمند، زهرا و رضوی، ویدا (۱۳۹۸). تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش شفقت به خود، تحمل پریشانی، و تنظیم هیجان در دانش‌آموزان با اختلال اضطراب اجتماعی. فصلنامه سلامت روان کودک،۶(۳)،۲۸۱-۲۹۹.
صفایی، مریم و شکری، امید (1393). سنجش استرس در بیماران سرطانی: روایی عاملی مقیاس استرس ادراک شده در ایران. روان پرستاری، 2(1)، 22-13.
صناعی، هاله؛ موسوی، سید علی محمد؛ مرادی، علیرضا؛ پرهون، هادی و صناعی، سولماز (1396). اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر خودکارآمدی، استرس ادراک شده و جهت گیری به زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان. اندیشه و رفتار، 11(44)، 66-57.
عربقائنی، ماریه؛هاشمیان، کیانوش؛مجتبایی، مینا؛مجدآرا، الهه وآقابیگی، آتوسا (1396). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (MBSR) بر افزایش جرئت ورزی در دانشجویان مضطرب. مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، 28(2)، 129-119.
صبور، سهیلا و کاکابرایی، کیوان (1395). اثربخشی گروه درمانی پذیرش و تعهد بر استرس، افسردگی و شاخص‌های درد در زنان مبتلا به درد مزمن.مجله پژوهش توانبخشی در پرستاری، 2(4)، 8-1..
Anker, J. J., Kummerfeld, E., Rix, A., Burwell, S. J., & Kushner, M. G. (2019). Causal network modeling of the determinants of drinking behavior in comorbid alcohol use and anxiety disorder. Alcoholism: clinical and experimental research, 43(1), 91-97.‏
Bolandnazar, K. (2001). Normalization SPAI test in students [Dissertation]. Mashhad: Ferdowsi university College of psychology, 129-50
Bryan, A. E., Kim, H. J., & Fredriksen-Goldsen, K. I. (2017). Factors associated with high-risk alcohol consumption among LGB older adults: The roles of gender, social support, perceived stress, discrimination, and stigma. The Gerontologist, 57(suppl_1), S95-S104.
Campbell, A. J., Lanthier, R. P., Weiss, B. A., & Shaine, M. D. (2019). The Impact of a Schoolwide Mindfulness Program on Adolescent Well-Being, Stress, and Emotion Regulation: A Nonrandomized Controlled Study in a Naturalistic Setting. Journal of Child and Adolescent Counseling, 5(1), 18-34.
Cohen S, Kamarck T, & Mermelstein R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 24, 385–396.
Davis, J. P., Berry, D., Dumas, T. M., Ritter, E., Smith, D. C., Menard, C., & Roberts, B. W. (2018). Substance use outcomes for mindfulness based relapse prevention are partially mediated by reductions in stress: Results from a randomized trial. Journal of substance abuse treatment, 91, 37-48.
Frögéli, E., Djordjevic, A., Rudman, A., Livheim, F., & Gustavsson, P. (2016). A randomized controlled pilot trial of acceptance and commitment training (ACT) for preventing stress-related ill health among future nurses. Anxiety, Stress, & Coping, 29(2), 202-218.‏
Glassman, L. H., Forman, E. M., Herbert, J. D., Bradley, L. E., Foster, E. E., Izzetoglu, M., & Ruocco, A. C. (2016). The effects of a brief acceptance-based behavioral treatment versus traditional cognitive-behavioral treatment for public speaking anxiety: an exploratory trial examining differential effects on performance and neurophysiology. Behavior modification, 40(5), 748-776.
Hacker, T., Stone, P., & MacBeth, A. (2016). Acceptance and commitment therapy–do we know enough? Cumulative and sequential meta-analyses of randomized controlled trials. Journal of affective disorders, 190, 551-565.
Hazlett-Stevens, H., Singer, J., & Chong, A. (2019). Mindfulness-based stress reduction and mindfulness-based cognitive therapy with older adults: a qualitative review of randomized controlled outcome research. Clinical gerontologist, 42(4), 347-358.‏
Hutton, H., Lesko, C. R., Chander, G., Lau, B., Wand, G. S., & McCaul, M. E. (2017). Differential effects of perceived stress on alcohol consumption in moderate versus heavy drinking HIV-infected women. Drug and alcohol dependence, 178, 380-385.‏
Hayes SC, Levin ME, Plumb-Vilardaga J, Villatte JL, Pistorello J. (2013). Acceptance and commitment therapy and contextual behavioral science: examining the progress of a distinctive model of behavioral and cognitive therapy. Behav Ther, 44(2),180-98.
Hayes, S. C., Luoma, J. B., Bond, F. W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour research and therapy, 44(1), 1-25.‏
 James, K., & Rimes, K. A. (2018). Mindfulness-based cognitive therapy versus pure cognitive behavioural self-help for perfectionism: a pilot randomised study. Mindfulness, 9(3), 801-814.‏
Kabat-Zinn, J. (1990). Full Catastrophe Living: Using the Wisdom of your Body and Mindto Face Stress, Pain and Illness. New York: Delacort.
Luberto, C. M., Park, E. R., & Goodman, J. H. (2018). Postpartum outcomes and formal mindfulness practice in mindfulness-based cognitive therapy for perinatal women. Mindfulness, 9(3), 850-859.‏
Maddox, B. B., & White, S. W. (2015). Comorbid social anxiety disorder in adults with autism spectrum disorder. Journal of Autism and Developmental Disorders, 45(12), 3949-3960.‏
Marchand, W. R., Yabko, B., Herrmann, T., Curtis, H., & Lackner, R. (2019). Treatment Engagement and Outcomes of Mindfulness-Based Cognitive Therapy for Veterans with Psychiatric Disorders. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 25(9), 902-909.‏
Mason, J., Meal, A., Shaw, I., & Adams, G. G. (2018). Outcomes of mindfulness-based stress reduction and mindfulness-based cognitive therapy in adults with diabetes: a systematic review. Journal of Diabetes and Treatment, 2018(2).‏
Meyer, E. C., Walser, R., Hermann, B., La Bash, H., DeBeer, B. B., Morissette, S. B., ... & Schnurr, P. P. (2018). Acceptance and Commitment Therapy for Co‐Occurring Posttraumatic Stress Disorder and Alcohol Use Disorders in Veterans: Pilot Treatment Outcomes. Journal of traumatic stress, 31(5), 781-789.‏
Norton, A. R., Abbott, M. J., Norberg, M. M., & Hunt, C. (2015). A systematic review of mindfulness and acceptance‐based treatments for social anxiety disorder. Journal of clinical psychology, 71(4), 283-301.
Parsons, C. E., Crane, C., Parsons, L. J., Fjorback, L. O., & Kuyken, W. (2017). Home practice in Mindfulness-Based Cognitive Therapy and Mindfulness-Based Stress Reduction: A systematic review and meta-analysis of participants' mindfulness practice and its association with outcomes. Behaviour Research and Therapy, 95, 29-41.‏
Pereira-Morales, A. J., Adan, A., & Forero, D. A. (2019). Perceived stress as a mediator of the relationship between neuroticism and depression and anxiety symptoms. Current Psychology, 38(1), 66-74.‏
 Stein, M. B., & Sareen, J. (2015). Generalized anxiety disorder. New England Journal of Medicine, 373(21), 2059-2068.‏
Teasdale, J. D., Segal, Z., Williams, J. M. (1995). How does cognitive therapy prevent depressive relapseand why should attentional control (mindfulness) training help? Behavior Research and Therapy, 33(4), 25–39.
Villatte, J. L., Vilardaga, R., Villatte, M., Vilardaga, J. C. P., Atkins, D. C., & Hayes, S. C. (2016). Acceptance and Commitment Therapy modules: Differential impact on treatment processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 77, 52-61.
Viskovich, S., & Pakenham, K. I. (2019). Randomized controlled trial of a web‐based Acceptance and Commitment Therapy (ACT) program to promote mental health in university students. Journal of clinical psychology.
Vowles, K. E., Sowden, G., Hickman, J., & Ashworth, J. (2019). An analysis of within-treatment change trajectories in valued activity in relation to treatment outcomes following interdisciplinary Acceptance and Commitment Therapy for adults with chronic pain. Behaviour research and therapy, 115, 46-54.
Wersebe, H., Lieb, R., Meyer, A. H., Hofer, P., & Gloster, A. T. (2018). The link between stress, well-being, and psychological flexibility during an Acceptance and Commitment Therapy self-help intervention. International Journal of Clinical and Health Psychology, 18(1), 60-68.‏
Wiegner, L., Hange, D., Björkelund, C., & Ahlborg, G. (2015). Prevalence of perceived stress and associations to symptoms of exhaustion, depression and anxiety in a working age population seeking primary care-an observational study. BMC family practice, 16(1), 38.‏
Wynne, B., McHugh, L., Gao, W., Keegan, D., Byrne, K., Rowan, C., ... & Dooley, B. (2019). Acceptance and commitment therapy reduces psychological stress in patients with inflammatory bowel diseases. Gastroenterology, 156(4), 935-945

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 دی 1398
  • تاریخ بازنگری: 12 فروردین 1400
  • تاریخ پذیرش: 08 خرداد 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار