نگرشی بر حکمیت و آیین خون بس در جرائم زنان در پرتو نظام عدالت کیفری ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی - استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند.

چکیده

از دیر بازدر برخی نواحی کشوررسوم مختلفی برای حل و فصل دعاوی استفاده نموده اند، طرقی نظیر آیین خون بس، فصل، پتر، میانجیگری و پرداخت خون بها از شیوه های مرسوم در رفع اختلافات بوده اند. امروزه نیز، شاهد هستیم که در حوزه پاسخ به جرم، و به طور خاص در زمینه بزهکاری زنان، و تلاش جهت استخدام ساز و کارهای فایده منددر مواجهه با این مقوله، به علت حساسیت ها، در کنار فرآیند دادرسی کیفری و تعیین مجازات متناسب، حکمیت، مجال ظهور پیدا می کند.لذا«میانجیگری» به عنوان یکی ازطرق جایگزین کیفردر متون قانونی انعکاس یافته است. این مکانیسم در صدد است تا با تضمین رودررویی از آثار مخرب «کیفرمحض» که میتواند منجر به آسیبهای جبران ناپذی بر بنیان خانواده گرددجلوگیری کند.لذا این پرسش قابل طرحست که در کدام جرم با توجه به اقتضائات بزهکاری زنان قضایای کیفری را مشمول عدالت ترمیمی قرار دهد.در پژوهش حاضر، ضرورت و چالشهای مختلف تقنینی،در این خصوص مورد مطالعه قرار گرفته است. نتیجتا به نظر می رسد نظر به بسترهای موجود و گرایش های سنتی اقوام، می توان با راهکارهایی چون بسط قانون، آموزش مستمر و نظارت بر کنشگران عدالت ترمیمی، خواه داوران یامیانجی گران مدلی برای توسل به میانجیگری در بزهکاری زنان یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Approach on mediation and khoon bass in the field of women deliquency in criminal justice system of Iran

نویسنده [English]

  • Boshra Mohammadifard
Assistant Professor of Islamic Azad University, Damavand Branch, Law Department.
چکیده [English]

از دیر بازدر برخی نواحی کشوررسوم مختلفی برای حل و فصل دعاوی استفاده نموده اند، طرقی نظیر آیین خون بس، فصل، پتر، میانجیگری و پرداخت خون بها از شیوه های مرسوم در رفع اختلافات بوده اند. امروزه نیز، شاهد هستیم که در حوزه پاسخ به جرم، و به طور خاص در زمینه بزهکاری زنان، و تلاش جهت استخدام ساز و کارهای فایده منددر مواجهه با این مقوله، به علت حساسیت ها، در کنار فرآیند دادرسی کیفری و تعیین مجازات متناسب، حکمیت، مجال ظهور پیدا می کند.لذا«میانجیگری» به عنوان یکی ازطرق جایگزین کیفردر متون قانونی انعکاس یافته است. این مکانیسم در صدد است تا با تضمین رودررویی از آثار مخرب «کیفرمحض» که میتواند منجر به آسیبهای جبران ناپذی بر بنیان خانواده گرددجلوگیری کند.لذا این پرسش قابل طرحست که در کدام جرم با توجه به اقتضائات بزهکاری زنان قضایای کیفری را مشمول عدالت ترمیمی قرار دهد.در پژوهش حاضر، ضرورت و چالشهای مختلف تقنینی،در این خصوص مورد مطالعه قرار گرفته است. نتیجتا به نظر می رسد نظر به بسترهای موجود و گرایش های سنتی اقوام، می توان با راهکارهایی چون بسط قانون، آموزش مستمر و نظارت بر کنشگران عدالت ترمیمی، خواه داوران یامیانجی گران مدلی برای توسل به میانجیگری در بزهکاری زنان یافت.

کلیدواژه‌ها [English]

  • بزهکاری زنان
  • عدالت ترمیمی
  • حکمیت
  • میانجیگری کیفری
قرآن کریم.
درویشی هویدا، یوسف(1388). "روش های جایگزین حل و فصل اختلافات"، تهران: انتشارات میزان.
سماواتی پیروز، امیر (1385)، " عدالت ترمیمی تعدیل تدریجی عدالت کیفری یا تغییر آن؟" ، تهران: انتشارات نگاه بینه.
شیری، عباس(1397)، عدالت ترمیمی، تهران : بنیاد حقوقی میزان.
عمید، حسن(1371)، "فرهنگ فارسی عمید" تهران: انتشارات امیرکبیر، ج 2.
ماسوری، شکوفه (1382)، "خی صل" تهران : پژوهشنامه انسان شناسی ، شماره 3، بهار و تابستان.
محمدی گیلانی، محمد (1360)، " قضا و قضاوت در اسلام" ، تهران:  انتشارات المهدی.
نجفی توانا، علی (1384). "جرم شناسی" تهران: آموزش سنجش.
حسینی، سید محمد (1378). "نقش میانجی گری در فصل دعاوی و پاسخ دهی به نقض هنجارها " مجله حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 45، پاییز.
عباسی، مصطفی (1382)، "افق های نوین عدالت ترمیمی میانجی گری کیفری"  تهران : انتشارات دانشور ، چاپ پانزدهم.
تسخیری، محمد علی (1376). "حکمیت در فقه اسلامی"  مترجم : مشیر فر، شیوا ، قم، دوفصلنامه تحقیقات اسلامی ، بهار و تابستان.
ولی، مژگان(1397)، "میانجیگیری کیفری در  قانون آئین دادرسی کیفری سال1392"، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند.
 
Altman, Stephen (1999). “Alternative Dispute Resolution Adr: Employers Experiences With Adr in the Workplace” Philadelphia USA, DIANE Publishing,.
              Duer, Maia ( 2012). “A Powerful Silence The Role of Meditation and Other Contemplative Practices In American Life and Work” The Center for Contemplative Mind in Society,.
              Tweeddale, Andrew(1999). “Tweeddale” Keren , A Practical Approach to Arbitration Law, Blackstone publishers.
              Martin, Elizabeth (2007). “law” jonathan, Oxford dictionary of law, Tehran, mizaan publication
              Ayla, Karmali (2009). “The Influence of Sharia Norms of Dispute Settlement and International Law: The International Court of Justice” Room for AccomadationThe International Journal of Arbitration, Mediation and Dispute Management, ,  v. 75, no 309 .