تجربۀ زیستۀ مردان افغانستان و پاکستان از تحصیل در رشته مطالعات زنان در ایران: یک مطالعه پدیدارشناختی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مطالعات زنان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.

2 استادیار گروه مطالعات علوم اجتماعی و توسعه، پژوهشکدۀ زنان، دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

رشتۀ مطالعات زنان که بر اساس فعالیت‌های جنبش زنان در غرب تأسیس شد و تغییر نگرش از اهداف عمده آن بود، حوزه‌ای دائماً در حال تغییر و گسترش بوده است. امروزه گرایش‌های متنوعی از این رشته در کشورهای مختلف وجود دارد که در ایران با رویکرد اسلامی است. هدف این پژوهش، بررسی تجربۀ زیستۀ دانشجویان مرد افغانستانی و پاکستانی مطالعات زنان در ایران است که بیشتر با پس‌زمینه فرهنگی مردسالارند. روش این پژوهش پدیدارشناسی تفسیری است که با انجام مصاحبه نیمه‌ساختارمند با شانزده نفر از این دانشجویان صورت گرفته است. تحلیل داده‌ها با شیوه ون مانن و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA 2018 انجام‌شده و سه مضمون اصلی «آگاهی جنسیتی»، «باز نگرشی جنسیتی» و «کم‌رنگی جنسیت‌محوری» حاصل‌شده است. بر اساس یافته‌ها آگاهی جنسیتی بیان‌گر «فهم برساختگی نگرش‌های موجود به زن» و «فهم ماهیت مشترک زن و مرد در قرآن» بوده و «باز نگرشی جنسیتی» را که شامل «تأمل در خوانش‌های دینی نسبت به زن» و «بازنگری در باورهای اجتماعی نسبت به زن» بوده به دنبال داشته است که درنهایت به «کم‌رنگی جنسیت‌محوری» شامل «کم‌رنگی نگاه هژمونی مردسالارانه در خانواده» و «کم‌رنگی مزیت‌های مردسالارانه در جامعه» انجامیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Afghan and Pakistani Male students' lived experiences from women's studies in Iran: A Phenomenological Study

نویسندگان [English]

  • Nawrozali karimi 1
  • Shohre Rowshani 2
  • Mansoureh Zarean 2
1 PhD student in Women's Studies at the University of Religions & Denominations, Qom, Iran
2 Assistant Professor of Women Studies, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Women’s studies, which was founded on the activities of the women's movement in the West and its main goals was to change attitudes, has been constantly changing and expanding. Today, there are various trends in this field in different countries, which in Iran has an Islamic approach. The purpose of this study is to investigate the lived experiences of Afghan and Pakistani male students of women's studies in Iran, who are more with a patriarchal background. The method used in this research is interpretive phenomenology which has been done by conducting semi-structured interviews with sixteen of these students. Data analysis was performed by Van Mann method using MAXQDA 2018 software and the three main themes of "gender awareness", “reflecting on gender stereotypes “and, “decreased gender perspective" were obtained. According to the findings, gender awareness indicates "understanding the fabrication of existing attitudes towards women" and "understanding the common nature of men and women in the Qur'an" has led to reflecting on gender stereotypes including “reflection on religious readings of women" and "reconsideration of social beliefs towards women", and finally has led to decreased gender perspective including "decreased of patriarchal hegemonic view in the family "and" decreased of patriarchal privileges in society".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women’s studies
  • Gender
  • Iran
  • Male Students
  • Afghanistan
  • Pakistan

قرآن کریم

آیتاللهی، حمیدرضا (1393)، نگرش‌های اسلامی در مطالعات زنان. تهران: انتشارات فهیم.

باقری، شهلا و بوریائی، زهرا (1397)، « آسیب‌شناسی راهبردی رشته مطالعات زنان در ایران (کاربست مدل SWOT)»، مجله تحول علوم انسانی، 1( 1)، 105- 135.

حجازی، الهه و قدیمی، اکرم. (1386)، «بررسی رشته مطالعات زنان از دیدگاه مدرّسان و دانشجویان دوره»، مجموعه مقالات زنان و آموزش عالی،. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

ذکایی، محمد سعید (1399)، هنر انجام پژوهش کیفی؛ از مسئله­یابی تا نگارش، تهران: انتشارات آگاه.

روشنی، شهره. برزگر، خدیجه. شاهچراغیان، مریم و مؤمن، رقیه سادات (1398)، «رشته مطالعات زنان در ایران، چالش­ها و راهکارها»،  دو فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 7(3)، 9-50.

ریتزر، جورج (1398)، نظریه جامعه‌شناسی، ترجمه هوشنگ نایبی، چاپ ششم، تهران: نشر نی.

شریف زاده، نسرین (1398)، تحلیل محتوای مقالات حوزه مطالعات زنان در پایگاه وب آو ساینس با استفاده از روش خوشه‌بندی سلسله مراتبی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کرمانشاه: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور.

صانع پور، مریم (1399)، «تحلیل و بررسی کتاب پنجاه مفهوم کلیدی در جنسیت از منظری اسلامی-ایرانی»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 20(7)، 173-202.

طباطبایی، سید محمدحسین (1396)، زن در قرآن، قم: انتشارات هاجر.

فراستخواه، مقصود (1398)، روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر «نظریه‌ی برپایه»، چاپ ششم، تهران: انتشارات آگاه.

گیدنز، آنتونی (1397)، جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، چاپ سیزدهم، ویراست چهارم، تهران: نشر نی.

محمد پور، احمد (1398)، ضد روش: زمینه‌های فلسفی و رویه‌های عملی درروش شناسی کیفی، ویراست دوم، قم: لوگوس.

مطهری، مرتضی (1387)، نظام حقوق زن در اسلام، چاپ چهل و هفتم، تهران: انتشارات صدرا.

مؤید حکمت، ناهید (1394)، «شناسایی "تصورات قالب جنسیتی" در شهر تهران: گسست یا تداوم»، پژوهشنامه زنان، 6(1)، 153-169.

نصر اصفهانی، مریم (1396)، «ورود زنان فیلسوف از حاشیه به مرکز: تأملی بر راهبردهای زنانه­نگرِ بازخوانیِ تاریخ فلسفه غرب»، پژوهشنامه زنان، 8(1)، 143-168.

یحیی پور کومله، سمانه (1395)، آینده‌پژوهی مطالعات زنان در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده حقوق و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی.

Abedinifard, M. (2015). The vices of men and the necessity of studying men and masculinities in Iranian women’s studies. Iran Nameh, 30:3, 230-282.

Bates, Ü. Ü., Collective, H. C. W. s. S., Bates, U., Denmark, F. L., Held, V., Hune, S., & Helly, D. O. (2005). Women's Realities, Women's Choices: An Introduction to Women's Studies: Oxford University Press.

Bock, G. (1989). Challenging Dichotomies: Theoretical and Historical Perspectives on Women's Studies in the Humanities and Social Sciences: European University Institute.

Brown, M., & Moorer, R. (2015). Gender and Women's Studies, Applied Research on. In J. D. Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition) (pp. 736-741). Oxford: Elsevier.

Brush, L. R., Gold, A. R., & White, M. G. (1978). The paradox of intention and effect: A women's studies course. Signs: Journal of Women in Culture and Society, 3(4), 870-883.

Butler, J. (1988). Performative Acts and Gender Constitution: An Essay in Phenomenology and Feminist Theory. Theatre Journal, 40(4), 519-531. doi:10.2307/3207893

Clowes, L. (2015). ‘I act this way because why?’ Prior knowledges, teaching for change, imagining new masculinities. NORMA, 10(2), 149-162. doi:10.1080/18902138.2015.1050863

Dowling, M., & Cooney, A. (2012). Research approaches related to phenomenology: Negotiating a complex landscape. Nurse researcher, 20(2).

Goffman, E. (1979). Gender Advertisements: Macmillan Education, Limited.

Halapchuk-Tarnavska, O. M., & Semenyuk, A. A. (2013). Gender studies: theoretical framework. Retrieved from https://evnuir.vnu.edu.ua/bitstream/123456789/2597/3/gender.pdf

Harris, K. L., Melaas, K., & Rodacker, E. (1999). The impact of women's studies courses on college students of the 1990s. Sex roles, 40(11-12), 969-977. doi:10.1023/A:1018885407873

Heschel, S. (1990). Women's Studies. Modern Judaism, 243-258.

Howitt, D. (2019). Introduction to Qualitative Research Methods in Psychology: Putting Theory Into Practice: Pearson Education.

Kandiyoti, D. (2010). Gender and women's studies in Turkey: A moment for reflection? New Perspectives on Turkey(43), 165-176. doi:10.1017/s089663460000580x

Katz, J., Farrow, S., & Swindell, S. (2004). Effects of participation in a first women's studies course on collective self-esteem, gender-related attitudes, and emotional well-being. Journal of Applied Social Psychology, 34(10), 2179-2199. doi:10.1111/j.1559-1816.2004.tb02696.x

Khan, M. I., Malik, N., Nazir, N., Mushtaq, S. K., & Mujahid, S. (2014). Obstacles in women education: A study of societal structure of Pakhtun society. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(23), 2116-2119. doi:10.5901/mjss.2014.v5n23p2116.

Kirkup, G., Whitelegg, L., & Rowbotham, I. (2015). The role of Women's/Gender Studies in the changing lives of British women. Gender and Education, 27(4), 430-444. doi:10.1080/09540253.2015.1015500

Korstjens, I., & Moser, A. (2018). Series: Practical guidance to qualitative research. Part 4: Trustworthiness and publishing. European Journal of General Practice, 24(1), 120-124.

Laverty, S. M. (2003). Hermeneutic phenomenology and phenomenology: A comparison of historical and methodological considerations. International Journal of Qualitative Methods, 2(3), 21-35.

Macalister, H. E. (1999). Women's studies classes and their influence on student development. Adolescence, 34(134), 283-292.

Malti-Douglas, F. (2007). Encyclopedia of Sex and Gender: A-C: Macmillan Reference.

Manganaro, L. L., & Alozie, N. O. (2011). Gender role attitudes: Who supports expanded rights for women in Afghanistan? Sex roles, 64(7-8), 516-529.

Marchbank, J., & Letherby, G. (2006). Views and perspectives of women's studies: A survey of women and men students. Gender and Education, 18(2), 157-182. doi:10.1080/09540250500380521

Marshall, C., & Rossman, G. B. (2014). Designing Qualitative Research: SAGE Publications.

Montague, C., & Tambe, A. (2020). Women's Studies Companion to Women's and Gender Studies (pp. 23-39).

Nairruti, J. (2012). Women in Afghanistan: Caught in the middle. International Research Journal of Social Sciences, 1(2), 1-7.

Naples, N. A. (2020). The Changing Field of Women's and Gender Studies Companion to Women's and Gender Studies (pp. 1-22).

Patton, M. Q. (2014). Qualitative Research & Evaluation Methods: Integrating Theory and Practice: SAGE Publications.

Priest, H. (2002). An approach to the phenomenological analysis of data. Nurse Researcher (through 2013), 10(2), 50.

Rostami-Povey, E. (2007). Gender, agency and identity, the case of Afghan women in Afghanistan, Pakistan and Iran. The Journal of Development Studies, 43(2), 294-311.

Sadli, S., & Porter, M. (1999). Importing/applying western feminism: A Women's Studies University linkage project. Women's Studies International Forum, 22(4), 441-449. doi:10.1016/S0277-5395(99)00038-2

Savin-Baden, M., & Major, C. H. (2010). New Approaches to Qualitative Research: Wisdom and Uncertainty: Taylor & Francis.

Scott, J. W. (1988). 2. Gender: A Useful Category of Historical Analysis: Columbia University Press.

Scott, R., Richards, A., & Wade, M. (1977). Women's Studies as Change Agent. Psychology of Women Quarterly, 1(4), 377-379. doi:10.1111/j.1471-6402.1977.tb00562.x

Sevelius, J. M., & Stake, J. E. (2003). The Effects of Prior Attitudes and Attitude Importance on Attitude Change and Class Impact in Women's and Gender Studies. Journal of Applied Social Psychology, 33(11), 2341-2353. doi:10.1111/j.1559-1816.2003.tb01888.x

Sharp, E. A., Sorelle-Miner, D., Bermudez, J. M., & Walker, M. (2008). "the glass ceiling is kind of a bummer": Women's reflections on a gender development course. Family Relations, 57(4), 530-541. doi:10.1111/j.1741-3729.2008.00520.x

Shayan, Z. (2015). Gender Inequality in Education in Afghanistan: Access and Barriers. Open Journal of Philosophy, 05, 277-284. doi:10.4236/ojpp.2015.55035.

Smith, J. A., Flowers, P., & Larkin, M. (2021). Interpretative Phenomenological Analysis: SAGE Publications.

Sommer, V. L. (2000). Men's Studies and Women's Studies: Should They Be Wed? The Journal of Men’s Studies, 8(3), 395-400. doi:10.1177/106082650000800301.

Stake, J. E. (2006). Pedagogy and student change in the women's and gender studies classroom. Gender and Education, 18(2), 199-212. doi:10.1080/09540250500380687.

Stake, J. E., & Gerner, M. A. (1987). The women's studies experience: Personal and Professional Gains for Women and Men. Psychology of Women Quarterly, 11(3), 277-284. doi:10.1111/j.1471-6402.1987.tb00903.x

Stake, J. E., & Rose, S. (1994). The long-term impact of women's studies on students' personal lives and political activism. Psychology of Women Quarterly, 18(3), 403-412. doi:10.1111/j.1471-6402.1994.tb00463.x

Thomsen, C. J., Basu, A. M., & Reinitz, M. T. (1995). Effects of women's studies courses on gender-related attitudes of women and men. Psychology of Women Quarterly, 19(3), 419-425. doi:10.1111/j.1471-6402.1995.tb00084.x

Tyrrell, C. A. (2016). Are They Listening?: Revisiting Male Privilege and Defensive Learning in a Feminist Classroom: Minnesota State University, Mankato.

Van Manen, M. (2016). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy: Routledge.

van Manen, M., & van Manen, M. (2021). Doing Phenomenological Research and Writing. Qualitative Health Research, 31(6), 1069-1082. doi:10.1177/10497323211003058.

Vivilaki, V., & Johnson, M. (2008). Research philosophy and Socrates: rediscovering the birth of phenomenology. Nurse researcher, 16(1), 84-92. doi:10.7748/nr2008.10.16.1.84.c6755

Walby, S. (1990). Theorizing Patriarchy: Basil Blackwell.

West, C., & Zimmerman, D. H. (1987). Doing gender. Gender & Society, 1(2), 125-151. doi:10.1177/0891243287001002002.

Wharton, A. S. (2009). The Sociology of Gender: An Introduction to Theory and Research: Wiley.

Yelsalı Parmaksız, P. M. (2019). Thirty years of gender and women's studies in Turkey11A preliminary version of this article was presented at the Gender and Women's '16/Interdisciplinary Conference on Gender and Women's Studies in Social Sciences and Art 11.11.2016 in İstanbul, Turkey. Women's Studies International Forum, 77, 102279. doi:https://doi.org/10.1016/j.wsif.2019.102279.

Zainab, A. N. (2008). Growth and pattern of women's studies in malaysia as reflected by generated literature. Libres, 18(2).

Zuckerman, D. M. (1983). Women's studies, self-esteem, and college women's plans for the future. Sex roles, 9(5), 633-642. doi:10.1007/BF00290070.

Zuo, X., Lou, C., Gao, E., Lian, Q., & Shah, I. H. (2018). Gender role attitudes, awareness and experiences of non-consensual sex among university students in Shanghai, China. Reproductive health, 15(1), 1-10.

قرآن کریم
آیتاللهی، حمیدرضا (1393)، نگرش‌های اسلامی در مطالعات زنان. تهران: انتشارات فهیم.
باقری، شهلا و بوریائی، زهرا (1397)، « آسیب‌شناسی راهبردی رشته مطالعات زنان در ایران (کاربست مدل SWOT)»، مجله تحول علوم انسانی، 1( 1)، 105- 135.
حجازی، الهه و قدیمی، اکرم. (1386)، «بررسی رشته مطالعات زنان از دیدگاه مدرّسان و دانشجویان دوره»، مجموعه مقالات زنان و آموزش عالی،. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
ذکایی، محمد سعید (1399)، هنر انجام پژوهش کیفی؛ از مسئله­یابی تا نگارش، تهران: انتشارات آگاه.
روشنی، شهره. برزگر، خدیجه. شاهچراغیان، مریم و مؤمن، رقیه سادات (1398)، «رشته مطالعات زنان در ایران، چالش­ها و راهکارها»،  دو فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 7(3)، 9-50.
ریتزر، جورج (1398)، نظریه جامعه‌شناسی، ترجمه هوشنگ نایبی، چاپ ششم، تهران: نشر نی.
شریف زاده، نسرین (1398)، تحلیل محتوای مقالات حوزه مطالعات زنان در پایگاه وب آو ساینس با استفاده از روش خوشه‌بندی سلسله مراتبی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کرمانشاه: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور.
صانع پور، مریم (1399)، «تحلیل و بررسی کتاب پنجاه مفهوم کلیدی در جنسیت از منظری اسلامی-ایرانی»، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 20(7)، 173-202.
طباطبایی، سید محمدحسین (1396)، زن در قرآن، قم: انتشارات هاجر.
فراستخواه، مقصود (1398)، روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر «نظریه‌ی برپایه»، چاپ ششم، تهران: انتشارات آگاه.
گیدنز، آنتونی (1397)، جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، چاپ سیزدهم، ویراست چهارم، تهران: نشر نی.
محمد پور، احمد (1398)، ضد روش: زمینه‌های فلسفی و رویه‌های عملی درروش شناسی کیفی، ویراست دوم، قم: لوگوس.
مطهری، مرتضی (1387)، نظام حقوق زن در اسلام، چاپ چهل و هفتم، تهران: انتشارات صدرا.
مؤید حکمت، ناهید (1394)، «شناسایی "تصورات قالب جنسیتی" در شهر تهران: گسست یا تداوم»، پژوهشنامه زنان، 6(1)، 153-169.
نصر اصفهانی، مریم (1396)، «ورود زنان فیلسوف از حاشیه به مرکز: تأملی بر راهبردهای زنانه­نگرِ بازخوانیِ تاریخ فلسفه غرب»، پژوهشنامه زنان، 8(1)، 143-168.
یحیی پور کومله، سمانه (1395)، آینده‌پژوهی مطالعات زنان در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده حقوق و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی.
Abedinifard, M. (2015). The vices of men and the necessity of studying men and masculinities in Iranian women’s studies. Iran Nameh, 30:3, 230-282.
Bates, Ü. Ü., Collective, H. C. W. s. S., Bates, U., Denmark, F. L., Held, V., Hune, S., & Helly, D. O. (2005). Women's Realities, Women's Choices: An Introduction to Women's Studies: Oxford University Press.
Bock, G. (1989). Challenging Dichotomies: Theoretical and Historical Perspectives on Women's Studies in the Humanities and Social Sciences: European University Institute.
Brown, M., & Moorer, R. (2015). Gender and Women's Studies, Applied Research on. In J. D. Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition) (pp. 736-741). Oxford: Elsevier.
Brush, L. R., Gold, A. R., & White, M. G. (1978). The paradox of intention and effect: A women's studies course. Signs: Journal of Women in Culture and Society, 3(4), 870-883.
Butler, J. (1988). Performative Acts and Gender Constitution: An Essay in Phenomenology and Feminist Theory. Theatre Journal, 40(4), 519-531. doi:10.2307/3207893
Clowes, L. (2015). ‘I act this way because why?’ Prior knowledges, teaching for change, imagining new masculinities. NORMA, 10(2), 149-162. doi:10.1080/18902138.2015.1050863
Dowling, M., & Cooney, A. (2012). Research approaches related to phenomenology: Negotiating a complex landscape. Nurse researcher, 20(2).
Goffman, E. (1979). Gender Advertisements: Macmillan Education, Limited.
Halapchuk-Tarnavska, O. M., & Semenyuk, A. A. (2013). Gender studies: theoretical framework. Retrieved from https://evnuir.vnu.edu.ua/bitstream/123456789/2597/3/gender.pdf
Harris, K. L., Melaas, K., & Rodacker, E. (1999). The impact of women's studies courses on college students of the 1990s. Sex roles, 40(11-12), 969-977. doi:10.1023/A:1018885407873
Heschel, S. (1990). Women's Studies. Modern Judaism, 243-258.
Howitt, D. (2019). Introduction to Qualitative Research Methods in Psychology: Putting Theory Into Practice: Pearson Education.
Kandiyoti, D. (2010). Gender and women's studies in Turkey: A moment for reflection? New Perspectives on Turkey(43), 165-176. doi:10.1017/s089663460000580x
Katz, J., Farrow, S., & Swindell, S. (2004). Effects of participation in a first women's studies course on collective self-esteem, gender-related attitudes, and emotional well-being. Journal of Applied Social Psychology, 34(10), 2179-2199. doi:10.1111/j.1559-1816.2004.tb02696.x
Khan, M. I., Malik, N., Nazir, N., Mushtaq, S. K., & Mujahid, S. (2014). Obstacles in women education: A study of societal structure of Pakhtun society. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(23), 2116-2119. doi:10.5901/mjss.2014.v5n23p2116.
Kirkup, G., Whitelegg, L., & Rowbotham, I. (2015). The role of Women's/Gender Studies in the changing lives of British women. Gender and Education, 27(4), 430-444. doi:10.1080/09540253.2015.1015500
Korstjens, I., & Moser, A. (2018). Series: Practical guidance to qualitative research. Part 4: Trustworthiness and publishing. European Journal of General Practice, 24(1), 120-124.
Laverty, S. M. (2003). Hermeneutic phenomenology and phenomenology: A comparison of historical and methodological considerations. International Journal of Qualitative Methods, 2(3), 21-35.
Macalister, H. E. (1999). Women's studies classes and their influence on student development. Adolescence, 34(134), 283-292.
Malti-Douglas, F. (2007). Encyclopedia of Sex and Gender: A-C: Macmillan Reference.
Manganaro, L. L., & Alozie, N. O. (2011). Gender role attitudes: Who supports expanded rights for women in Afghanistan? Sex roles, 64(7-8), 516-529.
Marchbank, J., & Letherby, G. (2006). Views and perspectives of women's studies: A survey of women and men students. Gender and Education, 18(2), 157-182. doi:10.1080/09540250500380521
Marshall, C., & Rossman, G. B. (2014). Designing Qualitative Research: SAGE Publications.
Montague, C., & Tambe, A. (2020). Women's Studies Companion to Women's and Gender Studies (pp. 23-39).
Nairruti, J. (2012). Women in Afghanistan: Caught in the middle. International Research Journal of Social Sciences, 1(2), 1-7.
Naples, N. A. (2020). The Changing Field of Women's and Gender Studies Companion to Women's and Gender Studies (pp. 1-22).
Patton, M. Q. (2014). Qualitative Research & Evaluation Methods: Integrating Theory and Practice: SAGE Publications.
Priest, H. (2002). An approach to the phenomenological analysis of data. Nurse Researcher (through 2013), 10(2), 50.
Rostami-Povey, E. (2007). Gender, agency and identity, the case of Afghan women in Afghanistan, Pakistan and Iran. The Journal of Development Studies, 43(2), 294-311.
Sadli, S., & Porter, M. (1999). Importing/applying western feminism: A Women's Studies University linkage project. Women's Studies International Forum, 22(4), 441-449. doi:10.1016/S0277-5395(99)00038-2
Savin-Baden, M., & Major, C. H. (2010). New Approaches to Qualitative Research: Wisdom and Uncertainty: Taylor & Francis.
Scott, J. W. (1988). 2. Gender: A Useful Category of Historical Analysis: Columbia University Press.
Scott, R., Richards, A., & Wade, M. (1977). Women's Studies as Change Agent. Psychology of Women Quarterly, 1(4), 377-379. doi:10.1111/j.1471-6402.1977.tb00562.x
Sevelius, J. M., & Stake, J. E. (2003). The Effects of Prior Attitudes and Attitude Importance on Attitude Change and Class Impact in Women's and Gender Studies. Journal of Applied Social Psychology, 33(11), 2341-2353. doi:10.1111/j.1559-1816.2003.tb01888.x
Sharp, E. A., Sorelle-Miner, D., Bermudez, J. M., & Walker, M. (2008). "the glass ceiling is kind of a bummer": Women's reflections on a gender development course. Family Relations, 57(4), 530-541. doi:10.1111/j.1741-3729.2008.00520.x
Shayan, Z. (2015). Gender Inequality in Education in Afghanistan: Access and Barriers. Open Journal of Philosophy, 05, 277-284. doi:10.4236/ojpp.2015.55035.
Smith, J. A., Flowers, P., & Larkin, M. (2021). Interpretative Phenomenological Analysis: SAGE Publications.
Sommer, V. L. (2000). Men's Studies and Women's Studies: Should They Be Wed? The Journal of Men’s Studies, 8(3), 395-400. doi:10.1177/106082650000800301.
Stake, J. E. (2006). Pedagogy and student change in the women's and gender studies classroom. Gender and Education, 18(2), 199-212. doi:10.1080/09540250500380687.
Stake, J. E., & Gerner, M. A. (1987). The women's studies experience: Personal and Professional Gains for Women and Men. Psychology of Women Quarterly, 11(3), 277-284. doi:10.1111/j.1471-6402.1987.tb00903.x
Stake, J. E., & Rose, S. (1994). The long-term impact of women's studies on students' personal lives and political activism. Psychology of Women Quarterly, 18(3), 403-412. doi:10.1111/j.1471-6402.1994.tb00463.x
Thomsen, C. J., Basu, A. M., & Reinitz, M. T. (1995). Effects of women's studies courses on gender-related attitudes of women and men. Psychology of Women Quarterly, 19(3), 419-425. doi:10.1111/j.1471-6402.1995.tb00084.x
Tyrrell, C. A. (2016). Are They Listening?: Revisiting Male Privilege and Defensive Learning in a Feminist Classroom: Minnesota State University, Mankato.
Van Manen, M. (2016). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy: Routledge.
van Manen, M., & van Manen, M. (2021). Doing Phenomenological Research and Writing. Qualitative Health Research, 31(6), 1069-1082. doi:10.1177/10497323211003058.
Vivilaki, V., & Johnson, M. (2008). Research philosophy and Socrates: rediscovering the birth of phenomenology. Nurse researcher, 16(1), 84-92. doi:10.7748/nr2008.10.16.1.84.c6755
Walby, S. (1990). Theorizing Patriarchy: Basil Blackwell.
West, C., & Zimmerman, D. H. (1987). Doing gender. Gender & Society, 1(2), 125-151. doi:10.1177/0891243287001002002.
Wharton, A. S. (2009). The Sociology of Gender: An Introduction to Theory and Research: Wiley.
Yelsalı Parmaksız, P. M. (2019). Thirty years of gender and women's studies in Turkey11A preliminary version of this article was presented at the Gender and Women's '16/Interdisciplinary Conference on Gender and Women's Studies in Social Sciences and Art 11.11.2016 in İstanbul, Turkey. Women's Studies International Forum, 77, 102279. doi:https://doi.org/10.1016/j.wsif.2019.102279.
Zainab, A. N. (2008). Growth and pattern of women's studies in malaysia as reflected by generated literature. Libres, 18(2).
Zuckerman, D. M. (1983). Women's studies, self-esteem, and college women's plans for the future. Sex roles, 9(5), 633-642. doi:10.1007/BF00290070.
Zuo, X., Lou, C., Gao, E., Lian, Q., & Shah, I. H. (2018). Gender role attitudes, awareness and experiences of non-consensual sex among university students in Shanghai, China. Reproductive health, 15(1), 1-10.