مطالعه کیفی خشونت خانگی علیه زنان حاشیه نشین بر اساس روش زمینه ای(مورد مطالعه: زنان حاشیه نشین شهر خرم آباد)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه شناسی، عضو هیات علمی دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان،

2 دانشجو دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

10.30465/ws.2024.47638.4017

چکیده

پژوهش حاضر، مطالعه کیفی خشونت خانگی علیه زنان با استفاده از روش نظریه زمینه ای است. جمعیت مورد مطالعه زنان متاهل حاشیه نشین شهر خرم آباد می باشد. روش نمونه گیری هدفمند و نظری و ابزار گردآوری داده ها مصاحبه عمیق بود که بعد از مصاحبه با 20 نفر از این زنان، اشباع نظری حاصل شد. به منظورتحلیل داده ها از رویکرد اشتراوس و کوربین استفاده شد.یافته ها نشان می دهد زنان مورد مصاحبه طیف وسیعی ازخشونت را تجربه کرده اند.
پدیده محوری این مطالعه«نگرش مردسالارانه و زنان بی پناه در برابر خشونت»؛ شرایط علی حاکم بر این پدیده،سه مقوله اعتیاد شوهر، مسائل اقتصادی، نگرش مردسالارانه؛ بسترهای حاکم بر این پدیده، مناسبات قدرت،استیلای مردان و فرودستی زنان، عدم حمایت از طرف خانواده و اطرافیان، نبود حمایت قانونی واجتماعی؛ و شرایط مداخله گر پدیده محوری نیز سه مقوله ضعف مهارت های زندگی، ازدواج اجباری و زودهنگام و دخالت اطرافیان می باشد.
راهبردهای به کار گرفته شده توسط زنان در مقابل خشونت، کمک از شبکه های حمایتی- خانوادگی، تحمل و کنار آمدن، انزوا و کناره گیری و مقاومت و چاره جویی می باشد که پیامدهایی همچون مشکلات روحی- روانی، آشفتگی جو خانواده و قربانی شدن فرزندان را به همراه داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Qualitative study of domestic violence against marginalized women based on the contextual method (case study: marginalized women of Khorramabad city)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Taghi sabzehei 1
  • amin rushanpour 2
1 Assistants professor of sociology, Department of social sciences, faculty for Economics and Social sciences, Bu- Ali Sina university, Hamedan, Iran
2 Phd student of Iran's social problems, Department of social sciences, faculty for Economics and Social sciences, Bu- Ali Sina university, Hamedan, Iran
چکیده [English]

The current research is a qualitative study of domestic violence against women using the grounded theory method. The studied population is married women from the outskirts of Khorram Abad city. The purposeful and theoretical sampling method and the data collection tool was in-depth interview, and after interviewing 20 of these women, theoretical saturation was achieved. In order to analyze the data, Strauss and Corbin's approach was used. The findings show that the interviewed women have experienced a wide range of violence.
The central phenomenon of this study is "patriarchal attitude and helpless women against violence"; The causal conditions governing this phenomenon, the three categories of husband's addiction, economic issues, patriarchal attitude; The ruling bases of this phenomenon are power relations, domination of men and inferiority of women, lack of support from family and friends, lack of legal and social support; And the intervening conditions of the central phenomenon are the three categories of weak life skills, forced and early marriage.
The strategies used by women in the face of violence are help from supportfamily networks, tolerance and coping, isolation and withdrawal, and resistance and finding solutions, which have consequences such as mental-psychological problems, turmoil in the family atmosphere

کلیدواژه‌ها [English]

  • domestic violence
  • marginalized women
  • contextual theory
  • patriarchal attitude
  • defenseless women against violence
آﺑﻮث،پاﻣﻼ و واﻻس ﻣﺎکلر،(1380)،ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎسی زﻧﺎن، ﺗﺮﺟﻤﻪی ﻣﻨﯿژه ﻧﺠﻢ ﻋﺮاﻗـی، ﻧﺸـﺮ نی.
احمدی،بتول و همکاران،( 1387)،دیدگاه زنان و مردان تهرانی و صاحب نظران درباره خشونت خانگی علیه زنان در ایران(یک پژوهش کیفی)، مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، دوره 6، شماره 2 تابستان 1387، صص 81-67.
استراوس، آنسلم و کوربین، جودیت،( 1394)، مبانی پژوهش کیفی فنون و مراحل تولید نظریه زمینه ای، ترجمه: ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
اعزازی، شهلا،(1380)، خشونت خانوادگی« زنان کتک خورده»، انتشارات نشر سالی.
بهرامی،ولی،شریفی، اسماعیل،( 1401)،مطالعه داده بنیاد خشونت خانگی علیه زنان شهرستان پلدختر مورد مطالعه روستاهای زیودار، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره پانزدهم، شماره 4، زمستان 1400.
تعاونی، مژگان، گنجی، محمد، قماشی، سعید،( 1397) مطالعه جرم شناختی خشونت علیه زنان در شهر زاهدان، پژوهش نامه زنان، سال نهم، شماره سوم، پاییز 1397، صص 1-28.
جاوید، نورمحمد و همکاران،(1387)، بررسی پدیدۀ همسر کشی زنان ، مطالعات امنیت اجتماعی،شماره 13، صص 149-170.
حسین آبادی ، محمود، احمدی، رحمت اله، اسماعیلی، علیرضا، نعیمی، محمد رضا، (1402)، تاثیر عوامل جامعه شناختی بر کنش های خشونت آمیز خانگی علیه زنان خشونت دیده مراجعه کننده به مراکز اورژانس اجتماعی بهزیستی استانهای سراسر کشور،فصلنامه زن و جامعه، تابستان 1402، دوره 15، شماره 54.
رئیسی، سمیه و بوستانی، داریوش، (1400)، مطالعه کیفی خشونت علیه زنان بلوچ، فصلنامه زن و جامعه، تابستان 1400، دوره 12، شماره 46.
زمانی مقدم، مسعود و حسنوندی، صبا،( 1398)، مطالعه ی کیفی خشونت علیه زنان خانه دار در شهر خرم آباد، فصلنامه زن و جامعه، سال دهم، شماره سوم، پاییز 1398.
عبدی، عباس،( 1393)، مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده، نشرنی.
فوروارد، سوزان،(1377)، مردان زن ستیز، ترجمه ی شیما نعمت اللهی، انتشارت خجسته.
ملکی، امیر و نژاد سبزی، پروانه،( 1389)، رابطه ی مولفه های سرمایه اجتماعی خانواده با خشونت خانگی علیه زنان در شهر خرم آباد، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، سال اول، شماره دوم، تابستان 1389.
یزدخواستی، بهجت و شیری، حامد،( 1387)،ارزش های پدرسالاری و خشونت علیه زنان، مطالعات زنان، شماره 3، زمستان 1387، صص 55-79.
Alves & et al. (2019). Evolution and Analysis of Cultural and Cognitive Factors Related With Domestic Violence Against Women. Journal of Interpersonal Violence. 34 (3): 621--641.
Brown, Laura; Lowe, Hattie; Gibbs, Andrew; Smith, Colette & Mannell, Jenevieve. (2023). High-Risk Contexts for Violence Against Women: Using Latent Class Analysis to Understand Structural and Contextual Drivers of Intimate Partner Violence at the National Level.Journal of Interpersonal Violence. 38 (1-2) 1007–1039.
Camarin, G. (2020). Exploring community narratives of violence against women among domestic violence responders in Guam- American journal of community Psycology.
Grenfel, Michael (2009), Key Concepts of Pierre Bourdieu, Translation by Mohammad Mehdi Labibi, Tehran, Thoughts, (In Persian).
Kalokhe, Ameeta & et al. (2017). Domestic violence against women in India: A systematic review of a decade of quantitative studies. Global Public Health: An International Journal for Research, Policy and Practice. 12 (4): 498-513.
Morris,M, (1996). Deviance and Control, London: Hatchinson
Seltzer, J. A.; Kalmuss, Debra (1988). "Socialization and Stress Explanations for Spouse Abuse". Social Forces, 67(2): 473–491.
Tong, A. R. W. C. (2003). A Multivariate Path Model for Understanding Male Spousal Violence Against Women: A Canadian Study. PhD Thesis. Canada: University of Toron.
Turner, J. H. (2003). The Structure of Sociological Theory. California.
Yanowa, Dvora& Schwartz-shea, peregrine(2006), interpretation and method empirical research methods and the interpret tive BY M.E, SHARPE London Inc.
Thomson, Wadsworth.