سنخ شناسی مسائل زنان در نشریات گیلان دوره مشروطه (1285- 1304ش)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی، گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین. ایران

2 استادیار گروه تاریخ، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

10.30465/ws.2024.48273.4080

چکیده

نشریات گیلانِ دوره‌ مشروطه باور‌های فکری تقریبا هم‌مسیری را دنبال می‌کردند و مسلک مشروطه‌طلبی نشریات داخلی و خارجی فارسی‌زبان آن دوره را الگوی راه خود قرار داده‌بودند. یکی از حیطه‌های قابل توجه اکثر این نشریات توجه به مسائل بانوان در گیلان و نقد سازنده و ارائه راهکار در جهت بهبود اوضاع بود. هدف اصلی پژوهش حاضر که با روش مطالعۀ کتابخانه‌ای و براساس رویکرد توصیفی- تحلیلی صورت گرفته، سنخ‌شناسی مسائل زنان در روزنامه‌های گیلان دوره مشروطه (1285- 1304ه.ش) می‌باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد روزنامه‌های متعددی از جمله نسیم‌شمال، جنگل، پرورش، طلوع، گیلان، آموزگار و فرهنگ در شماره‌های مختلف خودشان به بررسی وضعیت زنان در گیلان پرداخته‌اند. تعلیم‌وتربیت، مسائل بهداشتی، حقوق، استقلال، آزادی، برابری و امور فرهنگی بانوان بیشترین اشارات در حوزۀ بانوان را در این نشریات به خود اختصاص داده است. تعلیم‌وتربیت بانوان به دلایل متعددی از جمله لزوم ترویج آگاهی در طبقه نسوان به عنوان مادران آینده و جایگزینی تفکرات علمی به‌جای خرافه‌پرستی که زمینه‌ساز پیشرفت کشور بودند، بیشترین تاکید را دارد. از دیگر سو ارتباط با دیگر تفکرات و ممالک از جمله تجارت با اروپا، ارتباط سیاسی و اجتماعی با قفقاز و حضور اقلیت‌های مذهبی در بارورشدن دیدگاه‌های پیشرو تاثیرگذار بوده-است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Genealogy of Women's Issues in Gilan Periodicals during the Constitutional Period (1906- 1925)

نویسندگان [English]

  • Niloufar Hajatpour 1
  • Mohammad Bakhtiari 2
1 M.A. in History of Islamic Iran, Department of History, Imam Khomeini International University, Qazvin. Iran.
2 Assistant Professor of History, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

The Gilan periodicals of the constitutional period followed almost the same intellectual beliefs, and the constitutionalism of the domestic and foreign Persian-language periodicals of that period had set their path as a model. One of the remarkable areas of most of these publications was paying attention to women's issues in Gilan and constructive criticism and providing solutions to improve the situation. The main goal of the current research, which was carried out with the method of library study and based on the descriptive-analytical approach, is to identify women's issues in the newspapers of Gilan during the constitutional period (1906-1925). The results of the research show that several newspapers such as Nasim-Shamal, Jangal, Parvesh, Tolo, Gilan, Amoozgar and Farhang have investigated the situation of women in Gilan in their different issues. Education, health issues, rights, independence, freedom, equality and women's cultural affairs have the most mentions in the field of women in these publications. The education and training of women is the most emphasized for several reasons, including the need to promote awareness among women as future mothers and to replace scientific thinking instead of superstitions that were the basis of the country's progress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Periodicals
  • Women
  • Gilan
  • Constitutional Period
  • Genealgy
آموزگار (نشریه)، ش14، 10رمضان 1329ق: 4.
اوسوت­ماردن، اوریزان، (1318)، زن در عصر جدید(اقتباس و ترجمه از زن و خانواده)، ترجمه رحیم نامور، تهران: علمی.
برک، لورا، (1398)، روان­شناسی رشد از لقاح تا کودکی، ترجمه یحیی سیدمحمدی، جلد1، چاپ 42، تهران: ارسباران.                                   
پرورش (نشریه)، ش6، 22رجب 1342: 2.
______________، ش18، 15شوال 1342ق: 2.
______________، ش19، 25شوال 1342ق: 2.
_____________، ش21، 9ذیقعده 1342ق: 2.
_____________، ش 31، 26شوال 1343: 2.
_____________، ش33، 17 ذیقعده 1343: 4.
تونگ، رزماری، (1382)، «اخلاق فمینیسی»، فمنیسم و دانش­های فمنیستی، ترجمه عباس یزدانی و بهروز جندقی، قم، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
جنگل (نشریه)، ش3، 17محرم 1337ق: 1.
__________________، ش5، 10ذیعقده 1338: 4.
خیرالکلام (نشریه)، ش72، 8شعبان 1327ق: 3.
 رابینو، یاسنت­لویی، (1357)، ولایات دارالمرزایران- گیلان، ترجمه جعفر خمامی­زاده، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. 
صوراسرافیل (نشریه)، ش 31، 11جمادی­الاولی 1326: 8.                        
طلوع (نشریه)، ش1، 15جمادی­الاول 1342ق: 2.
____________، ش 6، 21جمادی­الاخر 1342ق: 1.
____________، ش 7، 28 جمادی­الاخر1342ق:3.
____________، ش8، 5رجب 1342ق: 3.
______________،  ش17، 14شعبان1342: 4.
____________، ش20، 19رمضان 1342ق: 2. 
 ____________، ش24، سلخ رمضان 1342ق: 2.                              
____________، ، ش25، 3شوال 1342: 2.
____________،  ش29، 17شوال 1342ق: 1. 
____________، ش39، 26ذیقعده 1342: 3.
____________، ، ش40، 4ذیحجه 1342: 3.
____________، ش53، 12 ربیع­الثانی 1343: 3.
____________، ش58، 18 جمادی­الاول 1343: 3.
فرهنگ (نشریه)، ش 1، حمل 1304ش: 35، 36، 37.
____________، ش2، اردیبهشت 1304ش: 64 و 65.        
_____________، ش4، تیر 1304ش: 156.
______________، ش5، مرداد 1304ش: 210و211.
قانون (نشریه)، ش 19، بی­تا: 4.
گلستان (نشریه)، ش1، 14شعبان 1325ق: 3.
گیلان (نشریه)، ش42، 11ربیع­الاول 1329ق: 4.
___________________، ش51، جمادی­الاول 1329ق: 6.          
مشیرسلیمی، علی­اکبر، (1335)، زنان سخنور (از یک­هزار سال پیش تا امروز که بزبان پارسی سخن گفته­اند)، جلد 2، تهران: علمی.
ناهید، عبدالحسین، (1360)، زنان ایران در جنبش مشروطه، تبریز، احیا.
نسیم­شمال (نشریه)، ش3، 29رمضان 1328ق: 4.                  
____________، ش7، 12جمادی­الاول1329ق: 2.                          
____________، ش11، 27شعبان 1329ق: 3 و 4.                
____________، ش12، 17رمضان 1329ق: 2.
____________، ش 51، 7شعبان 1327ق: 3.
__________، ش 60، 1شوال 1327ق: 2.