بررسی عوامل مؤثر در سرمایۀ اجتماعی ایرانیان با تأکید بر تفاوت‌های جنسیتی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

مؤسسۀ مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور

چکیده

هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر در سرمایۀ اجتماعی ایرانیان و بیان تفاوت‌های جنسیتی در این حوزه است. به این منظور، طرح ملی پیمایشی با ابزار پرسش‌نامه اجرا شده و نتایج تحقیق نشان می‌دهد: 1. در میان ابعاد مختلف سرمایۀ اجتماعی، اعتماد بین فردی پایین‌تر از سایر ابعاد قرار دارد، 2. سرمایۀ اجتماعی ایرانیان بیشتر تحت ‌تأثیر مجموعه‌ای از متغیرهای جنسیت‌ و ساختارهای اجتماعی و ارزش‌های فرهنگی است و این یافته تحقیقات پاتنام و نوریس را تأیید می‌کند، 3. اعتماد بین فردی در زنان مختصری پایین‌تر از مردان و هنجارهای معاملۀ متقابل و اعتماد نهادی در ایشان بیش از مردان است‌. زنان در مشارکت اجتماعی بیشتر خواهان گذران اوقات خود با خانواده و اقوام هستند و مردان بودن با دوستان و همکاران یا گذران اوقات خود در انجمن‌‌‌ها و نهادها را بیشتر خواهان‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of Effective Factors of Iranians’ Social Capital with a Focus on Gender Differences

نویسنده [English]

  • fatemeh modiri
چکیده [English]

The purpose of the research was to analyze the effective factors of Iranians’ social capital and to identify gender differences. A survey has been carried out and based on the data, collected by the questionnaire, it became apparent that: 1. Capital, drawing from interpersonal trust, seemed to be the lowest. 2. Iranians’ social capital was mainly affected by gender variables, social constructs and cultural norms, which was compatible with Putnam and Norris findings. 3. Women’s Interpersonal trust was lower than men, yet the interactional norms and institutional trust were higher. Women tend to spend more time with their families, as men tend to interact more with friends and colleagues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social capital
  • Interpersonal trust
  • gender differences
  • Institutional trust
  • Iranians’ norms
آزادارمکی، تقی و افسانه کمالی (1381). «اعتماد، اجتماع و جنسیت بررسی تطبیقی اعتماد متقابل در بین دو جنس»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، دورۀ پنجم، ش 2.
آزادارمکی، تقی و احمد غیاثوند (1383). جامعه‌شناسی تغییرات فرهنگی در ایران، تهران: نشر آن.
اینگلهارت، رونالد (1373). تحول فرهنگی در جامعة پیشرفتة صنعتی، ترجمۀ مریم وتر، تهران: کویر.
اینگلهارت، رونالد و پیپا نوریس (1387). مقدس و عرفی: دین و سیاست در جهان، ترجمۀ مریم وتر، تهران: کویر.
باستانی، سوسن، افسانه کمالی، و مریم صالحی هیکویی (1387). «سرمایۀ اجتماعی شبکه و اعتماد متقابل بین شخصی»، مجلۀ دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، س 16، ش 61.
باستانی، سوسن و مریم صالحی هیکویی (1386). «سرمایۀ اجتماعی شبکه و جنسیت:بررسی ویژگی‌های ساختی، تعاملی و کارکردی شبکۀ اجتماعی زنان و مردان در تهران»، نامة علوم اجتماعی، ش ٣٠.
حبیب‌پور، کرم و رضا صفری (1388). راهنمای جامع کاربرد Spss در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده‌های کمی)، تهران: متفکران.
خلیلی، احسان (1387). «بررسی تأثیر دین‌داری در سرمایۀ اجتماعی»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
زاهدی، محمدجواد، امیر ملکی، و امیرارسلان حیدری (1387). «فقر و سرمایۀ اجتماعی»، فصل‌نامۀ علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، س 7، ش 28.
عبداللهی، محمد و میرطاهر موسوی (1386). «سرمایۀ اجتماعی در ایران؛ وضعیت موجود، دورنمای آینده و امکان‌شناسی گذار»، فصل‌نامۀ علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، س 6، ش 25.
ناطق‌پور، محمدجواد و سیداحمد فیروزآبادی (1384). «سرمایۀ اجتماعی و عوامل مؤثر در شکل‌گیری آن در شهر تهران»، جامعه‌شناسی ایران، دورۀ ششم، ش 4.
Norris, Pippa and Ronald Inglehart (2003). Gendering Social Capital: Bowling in Women’s Leagues, Gender Equality and Cultural Change Worldwide, Cambridge: University Press.
Schaik, Ton Van (2002). “Social Capital in the European Values Study Surveys Country paper”, in OECD-ONS International Conference on Social Capital Measurement, London, 25-27 September.
Timberlake, Sharon (2005). “Social Capital and Gender in Work Place”, Journal of Management Development, Vol. 24, No. 1