اثربخشی طرح‌واره‌‌درمانی تمثیلی در زنان دچار نشانگان افسرده‌خویی پس از طلاق (طرح تجربی تک موردی)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه خوارزمی

چکیده

یکی از روش‌های اثربخش کنترل اختلالات مزمن خُلقی طرح‌واره‌درمانی است، ولی به نظر جفری یانگ این درمان مفاهیم پیچیده‌ای برای مراجعان دارد که با کاربست ابزارهای زبانی تسهیل‌گر، مانند تمثیل، برای تجسم مناسب‌تر از مفاهیم گزاره‌ای ـ انتزاعی می‌توان این درمان را مفهوم‌پذیر کرد. درمان ترکیبی حاضر از الحاق این دو روش کارامد با یک‌دیگر برای اثربخش‌ترکردن دستاوردهای این اختلال مزمن اجرا‌ شد.
پژوهش حاضر با هدف مطالعۀ میزان اثربخشی طرح‌واره‌درمانیِ مبتنی‌بر تمثیل در زنان مطلقۀ مبتلا به اختلال افسرده‌خویی انجام‌ شد. در این پژوهش از روش طرح تجربی پیش ـ پس آزمون و پی‌گیری درمان استفاده شد و شش نفر از زنان مطلقه مبتلا به افسرده‌خویی به روش نمونه‌گیری هدفمند تحت درمان قرار گرفتند. نتایج نشان‌ داد که طرح‌واره ‌درمانیِ تمثیلی موجب کاهش معنادار علائم مزمن افسردگی و نیز طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در بیماران شد و همچنین این نتایج در یک نوبت پی‌گیری دوماهه دوام داشت. طرح‌واره‌‌درمانیِ تمثیلی در تعدیل طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه کاهش علائم مزمن افسردگی و کنترل میزان عود در بیماران افسرده‌خو در طی زمان مؤثر بوده است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Allegorical-based Schema Therapy in the Treatment of Women with Symptoms of Dysthymia after Divorce: A case study

نویسندگان [English]

  • ali mohamad nazari
  • ali reza ahmadiyan
چکیده [English]

Schema therapy is one of the most effective psychotherapy techniques to control dysthymia. Nonetheless, Jeffery Young believed that instead of propositional abstract notions, complex concepts of this therapy could be facilitated by applying symbolic language such as allegory. Aimed at more effectiveness, the current study has combined these two techniques. The purpose of the study was to investigate the effectiveness of allegorical-based schema therapy in the treatment of divorced women with dysthymia. Methodology: The study employed a pretest, post-test, follow-up design and 6 divorced dysthymic women were selected by purposive sampling. Results: Data analysis revealed that allegorical-based schema therapy had significantly reduced the symptoms of chronic depression and also early maladaptive schemas and it lasted two months after the treatment. Conclusion: Allegorical-based schema theory has been effective in modifying early maladaptive schemas, reducing symptoms of chronic depression and controlling the risk of relapse in dysthymic patients over time.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Schema therapy
  • allegory
  • Dysthymia
  • Divorcee
احمدیان، علیرضا (1391). «اثربخشی طرح‌واره‌درمانی مبتنی بر الحاق شیوۀ آموزشی تمثیلی/ استعاره‌ای در بیماران دچار افسرده‌خویی»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، روان‌شناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی.
احمدیان، علیرضا، سیدمهدی حسینی‌فرد، و جهانگیر کاشفی (1392)، افسردگی مزمن (سنجش، تشخیص، درمان)، تهران: آثار معاصر.
احمدیان، علیرضا، علی نظری، و ‌محمد حاتمی (1391). «اثربخشی طرح‌واره‌‌درمانی تمثیلی بر افسرده‌خویی جانبازان دچار استرس پس از سانحۀ جنگی مزمن»، فصل‌نامۀ روان‌شناسی نظامی، س 3، ش 11.
بختیاری، مریم (1379). «بررسی اختلالات روانی در مبتلایان به اختلال بدشکلی بدن»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، روان‌شناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی ایران (انستیتو روان‌پزشکی تهران).
بهاری، فرشاد، لیلی میرویسی (1377). «گونه‌شناسی طلاق و سیر آن»، نشریۀ داخلی پیام مشاوره، ش 4.
فرح‌بخش، ک.، ع. شفیع‌آبادی، ا. احمدی، و ع. دلاور (1383). «مقایسۀ میزان اثربخشی مشاورۀ زناشویی به شیوۀ شناختی الیس، واقعیت درمانی گلاسر و اختلاطی از هر دو در کاهش تعارض‌های زناشویی»، تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره.
حسینی‌فرد، سیدمهدی (1390). «اثربخشی طرح‌واره‌درمانی در زنان مبتلا به اختلال افسرده‌خویی»، پایان‌نامۀ دکتری بالینی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
کیان‌نیا، محمدعلی (1375). زن امروز، مرد دیروز، تحلیلی بر اختلافات زناشویی، تهران: روشن‌فکران و مطالعات زنان.
منتظرالمهدی، محمدسعید و علیرضا احمدیان (1391). «اثربخشی طرح‌واره‌درمانی تمثیلی در کنترل علائم افسردگی مزمن پس از ترک مت‌آمفتامین»، فصل‌نامۀ سلامت روانی ـ اجتماعی، دورۀ 2، ش 10.
یوسفی، ناصر، عذرا اعتمادی، سیداحمد احمدی، مریم‌السادات فاتحی‌زاده، و فاطمه بهرامی (1389). «مقایسۀ طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در همسران مطلقه و عادی به ‌عنوان پیش‌بینی‌کنندۀ طلاق»، فصل‌نامۀ روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، فصل‌نامۀ اندیشه و رفتار، س 16، ش 1.
Ahmadian, Alireza, Neda Smaeeli Far, Mohammad Hatami, Hamid Reza Hasan Abadi, Natalia Co-cariva (2013). ‘Effectiveness of Schema Therapy Based on Integrative Meta-Phorical-Allegorical Narrative Training in the Treatment of Dysthymic Disor-Der’, International Journal of Psychology and Behavioral Research.
Barker, L. M. (2001). Learning and Behavior: Biological, Psychological, and Sociocultural Perspectives (3rd edn.), Upper Saddle River, N. J: Prentice Hall.
Barlow, D. H. (2001). Clinical Handbook of Psychological Disorders. New York. Guilford press.
Berg, I. K. and Y. Dolan (2001). Tales of Solutions: A Collection of Hope-inspiring Stories. New York: Norton.
Blenkiron P. (2010). Stories and Analogies in Cognitive Behavioutal Therapy, Wiley Blackwell.
Burns, G. W.(2007). Healing with stories: Your Casebook Collection for Using Therapeutic Metaphors (pp. 12–300). Hoboken, NJ: Wiley.
Dobson, K.S. and P. Mohammadkhani, (2007). ‘Psychometric Characteristics of Beck Depression Inventory-II in Patients with Major Depressive Disorder’, Journal of Rehabilitation, 29, 82-89.
Epp, A. and K. S. Dobson (2010). The Evidence Base for Cognitive-Behavioral Therapy. In K. S.Dobson (Ed.), Handbook of Cognitive-Behavioral Therapies (3rd ed., 39–73). New York, NY: Guilford Press.
Erickson, B. (2001). Storytelling, In B. Geary and J. Zeig (Eds.), The handbook of Ericksonian psychotherapy, Phoenix, AZ: The Milton H. Erickson Foundation Press.
Fata, L., B. Birashk, M. K. Atef-vahid, K. Dobson (2005). ‘Semiotic Structures of Schemas: Anxiety Modes and Cognitive Processing of Anxiety Information; A Comparison between two Conceptual Frameworks’, Journal of Thought and Behavior, No. 11.
Gaudiano, B. A., J. D. Herbert, S. C. Hayes (2012). Is it the Symptom or the Relation to it? Investigating Potential Mediators of Change in Acceptance and Commitment Therapy for Psychosis, Behavior Therapy.
Heilemann, M. V., H. C. Pieters, P. Kehoe, Q. Yang, (2011). ‘Schema Therapy, Motivational Interviewing, and Collaborative-Mapping as Treatment for Depression Among Low Income’, second Generation Latinas, Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, No. 42.
Kazdin, A. E. (2007). ‘Mediators and Mechanisms of Change in Psychotherapy Research’, Annual Review of Clinical Psychology, No. 3.
Leahy, R. L. (2004). Contemporary Cognitive Therapy Theory, Research and Practice, New York: the Guilford Press.
McCurry, S.M. and S.C. Hayes (1992).‘Clinical and Experimental Perspectives on Metaphorical Talk’, Clinical Psychology Review, No. 12.
Thimm j. c. (2010). ‘Personality and Early Maladaptive Schemas; A five-factor Model Perspective’, Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, No. 41.
Ventura, J., R. P. Liberman, M. F. Green (1998). ‘Training and Quality Assurance with the Structured Clinical Interview for DSM-IV (SCID-I/P)’, Journal of Psychiatric Research, No. 79.
Werner, P. D. (2001). ‘Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis1 Disorders: Clinician Version’. The fourteenth mental measurements yearbook, Lincoln, NE: Buros institute of Mental Measurement.
Wishman, M. A. (2010). Adopting Cognitive Therapy for Depression, New York: Guilford Press.
Young, J. E. (2007). ‘Early maladaptive schemas in chronic depression’, In Riso (Ed) Chronic Depression, New York: Guilford press.
Young, J. E., J. S. Klasko, M. E. Weishaar (2003). Schema Therapy: A practitioner’s Guide, New York: Guilford press.
Young, j. E., A.D. weinberger, A.T. Beck (2001). ‘Cognitive Therapy for Depression’, Clinical Handbook of Psychological Disorders, NewYork: Guilford press