بررسی رابطه بین جهت‌گیری مذهبی با بهداشت روانی خانواده؛ مطالعه موردی: خانواده‌های ساکن شهر شیراز

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جمعیت‌شناسی

2 مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا)

چکیده

هدف: هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه جهت‌گیری مذهبی با بهداشت روانی خانواده در میان خانواده‌های ساکن شهر شیراز می‌باشد.
روش تحقیق: این تحقیق با روش کمی و تکنیک پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق شامل خانواده‌های ساکن شهر شیراز در سال 1387 می‌باشند که در آن‌ها زن و شوهر در قید حیات بوده و با هم زندگی می‌کنند. براساس نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی منظم، 386 خانواده انتخاب‌شده‌اند.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که رابطه معنی‌داری میان متغیرهای سن، جنسیت، درآمد، تحصیلات، جهت‌گیری مذهبی درونی و جهت‌گیری مذهبی بیرونی با بهداشت روانی خانواده وجود دارد. براساس نتایج معادله رگرسیون چند متغیره، از میان کل متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای جهت‌گیری دینی درونی، درآمد، جهت‌گیری مذهبی بیرونی و تحصیلات حدود 66 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. براساس مدل تحلیل مسیر، از میان این متغیرها، جهت‌گیری مذهبی درونی بالاترین تاثیر را بر متغیر وابسته داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Religious Orientation and Family Mental Health: A Case Study on Families in Shiraz

نویسندگان [English]

  • Eslam Aghapoor 1
  • Ali Hatami 2
چکیده [English]

The main purpose of this paper is to study the relationship between religious orientation and mental health of families living in Shiraz.
The research has followed a quantitative survey method using questionnaires. The population includes families living in Shiraz in 1999, in which the wife and husband were living together. 386 families were selected based on systematic stratified random sampling.
The result showed a significant correlation between such variables as age, gender, income, education, internal religious orientation, and external religious orientation and family mental health. The results of the multiple-variable regression equation showed that, among all of the variables under study the variables of internal religious orientation, income, external religious orientation, and education explain about 66 percent of the changes in the dependent variable. According to the path analysis model, among these variables, internal religious orientation had the highest impact on the dependent variable.

ابوالقاسمی، عباس 1376. «نقش گرایش‌های مذهبی در اتخاذ شیوه‌های مقابله با استرس در سالمندان تهرانی»، مجموعه مقالات اولین همایش نقش دین در بهداشت روانی، تهران: 24-27 آذرماه، دانشگاه علوم پزشکی تهران.
به پژوه، احمد 1383. آسیب شناسی خانواده و پیگیری از ستیزه های خانوادگی در: استادان طرح جامع آموزش خانواده، خانواده و فرزندان در دوره پیش دبستان، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
حسینی، ابوالقاسم 1379. «مکانیزم بروز اضطراب در دیدگاه روانشناسی اسلامی»،  فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال دوم، شماره7و8، صص58-64.
خدارحیمی، سیامک 1378. «نقش مذهب بر بهداشت روانی»،  فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال اول، شماره8، صص185-197.
دواس، دی. ای 1376. پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: نشرنی.
رفیع پور، فرامرز 1374. کندوکاوها و پنداشتهها، تهران: شرکت سهامی انتشار.
سگالن، مارتین 1370. جامعهشناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، تهران: نشر مرکز.
سیف، سوسن 1368. تئوری رشد خانواده، تهران: انتشارات دانشگاه الزهرا.
شولتس، دوآن 1368. روان‌شناسى کمال، ترجمه گیتى خوشدل، تهران: نشرنو.
عنایت، حلیمه و مجید موحد 1383. «زنان و تحولات ساختاری خانواده در عصر جهانی‌شدن»، پژوهش زنان، دوره 2، شماره2، صص166-153.
فرجاد، محمد حسین 1377. بررسی مسایل اجتماعی ایران، تهران: نشر اساطیر.
مازلو، آبراهام 1367. روان‏شناسى شخصیت‏سالم، ترجمه شیوا رویگریان، تهران: انتشارات گلشایى.
 
Aldridge, D. 1991. “Spirituality, Healing and Medicine”, British Journal of General Practice, Vol 41, pp. 425-427.
Allport, G. W & Ross, M. J. 1967. “Personal Religious Orientation and Prejudice”, Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 5, pp. 432-443.
Berammer. L. M., Abrego. P & Shostrom, E. L.(eds) 1993. Therapeutic and Psychotherapy, 6 editions. Prentice Hall.
Bergin, A. E. 1991. “Values and Religious Issue in psychotherapy and mental health”, American Psychology, Vol. 46, pp. 394-403.
Chaugan, S. 1991. Mental Hygiene, New Delhi: Alied Publishers.
Desouzan, R. 2006. “Migration and Mental Health”, Psychology and Development Societies, Vol. 18, No. 10,  pp. 1-14.
Lauer, Ropert, H. 1998. Social Problems and the Quality of Life, New York: Mcgraw-Hill.
Levin, J. S. 1996. Religion in Aging and Health, Theoretical Foundations and Methodological Frontiers,  Sage Publications.
Maslow, A. H. 1970. Motivation and Personality, New York: Harper and Row.
Ritzer, G. 2004. Handbook of Social Problems: A Comparative International Perspective, Sage Publications.
Schere, M. F. 1987. “Disposition Ooptimism and Psycal Well-being”, The Influence of Generalized Outcome Expectancies of Health, Journal of Personality, Vol. 55, pp. 120-169.
Ventis, L. W. 1995. “The Relationship between Religious and Mental Health”,  Journal of Social Issues, Vol. 51, No. 2, pp. 33-48.
WHO, 2004. “Promoting Mental Health: A Report of the World Health Organization”, Department of Mental Health, University of Melbouren