بررسی تغییر جنسیت زنان از دیدگاه فقهی و حقوقی در ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 حقوق، دانشکده حقوق، پیام نور دماوند، دماوند، ایران

2 مدرس دانشگاه

چکیده

یکی از پر تنش‌ترین بحث‌های اجتماعی جهان امروز تغییر جنسیت می‌باشد. زیرا در حالی که بسیاری از مردم این پدیده را انحراف می‌پندارند، بسیاری از پزشکان آن را یک بیماری می‌دانند که باید درمان شود. از آنجا که حقوق در ایران، در پی تنظیم روابط اجتماعی آن هم با رعایت مبانی شرعی و فقهی آن است، باید در خصوص وضعیت تغییر جنسیت ارائه نظر نماید. سئوالات مهمی که با آن روبرو هستیم این است که موضع قانونگذار ما با توجه به فقه و منابع شرعی در خصوص تغییر جنسیت و به ویژه، تغییر جنسیت زنان  چیست واین که پس از تغییر جنسیت چه مسایلی برای شخص ایجاد می شود؟و با چه تغییراتی در حوزه حقوق وتکالیف روبرو می شود؟ همچنین پس از تعریف مفهوم پزشکی و فقهی وحقوقی تغییر جنسیت، به تحلیل نظرات مختلف فقهی – حقوقی در رابطه با تغییر جنسیت پرداخته می شود،که با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است ودرنهایت خواهیم گفت که با احراز اضطرار به تشخیص قاضی وجلب نظر کارشناسی از پزشکان متخصص این تغییر امکان پذیر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Women Sexual Change from Jurisprudential and Legal Perspective in Iran

نویسندگان [English]

  • Mahbubeh Sadat Musavi Mbarakeh 1
  • akram navaei lavasani 2
1 Law, School of Law, Message Noor Damavand, Damavand, Iran
چکیده [English]

Sex change is one of the most controversial social debates in today's world. Many people regard this phenomenon as a deviation, however many doctors consider it as a disease needs to be treated. Since the law in Iran seeks to regulate people social relations in accordance with its religious and legal principles, it should theorize and comment on sex change. The important questions we are faced in this research are as follows; what is the legislators’ position, given our religious law and jurisprudence, on sex change, in particular women sex change? What problems she has to face after the change? And what changes are accrued in the field of her rights and shari’a duties?
Defining medical, jurisprudential and legal concepts of sex change, we will analyze, through a descriptive-analytical method, the various legal-jurisprudential opinions on sex change. We will finally conclude that in case of emergency, which is in the discretion of judges and specialist doctors, sex change is permissible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sex change
  • jurisprudence
  • legal
  1. آریانپور کاشانی، عباس و منوچهر، فرهنگ دانشگاهی انگلیسی – فارسی، دو جلدی، انتشارات امیرکبیر، چاپ دهم، 1370
  2. امامی، اسداله، ترجمه مباحث حقوقی شرح لمعه، نوشته شهید ثانی، انتشارات مجد، چاپ سوم، 1385
  3. امامی، اسداله، مطالعه تطبیقی نسب و تغییر جنسیت در حقوق ایران و فرانسه، انتشارات میزان، چاپ اول، بهار 1392
  4. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد چهارم، انتشارات کتابفروشی اسلامیه، چاپ پانزدهم، بهار 1377
  5. پوینده، محمد جعفر، ترجمه اعلامیه جهانی حقوق بشر و تاریخچه آن، نوشته گلن جانسون، انتشارات نی، چاپ اول، 1377
  6. تبریزی، سید یوسف، المسائل المستحدثه، جلد اول، انتشارات دفتر آیت اله سید یوسف تبریزی (قم)، چاپ پنجم، 1418 هجری قمری
  7. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، انتشارات گنج دانش، چاپ پنجم، زمستان 1370
  8. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، حقوق خانواده، انتشارات گنج دانش، چاپ چهارم، 1386
  9. دلیر، محسن، تغییرجنسیت آری یا نه؟ (درس خارج فقه یداله دوزدوزانی)، انتشارات شابک، چاپ اول، زمستان 1387
  10. دیانی، عبدالرسول، حقوق خانواده، انتشارات میزان، چاپ اول، زمستان 1387
  11. رسولی، محمد، حقوق خانواده، انتشارات آوای نور، چاپ اول، 1386
  12. سید محمدی، یحیی، ترجمه آسیب شناسی روانی، نوشته ریچارد هالجین پی و سوزان کراس ویتبورن، جلد دوم انتشارات روان، چاپ هشتم، بهار 1390
  13. شیروانی، علی، ترجمه لمعه دمشقیه، نوشته شهید اول، انتشارات شابک، چاپ شانزدهم، پائیز 1380
  14. صفایی، سید حسین و امامی، اسداله، مختصر حقوق خانواده، انتشارات میزان، چاپ سی و دوم، پائیز 1391
  15. قراچه داغی، مهدی، ترجمه‌ی روانشناسی رشد، نوشته توماس، لیکونا، انتشارات دایره، چاپ ششم، بهار 1382
  16. قضایی، صمد، پزشکی قانونی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم، خرداد 1373
  17. کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی خانواده، انتشارات میزان، چاپ هفتم، تابستان 1389
  18. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد چهارم، انتشارات سهامی انتشار، چاپ ششم، 1390
  19. کریمی نیا، محمد مهدی، تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق، انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار علیه السلام، چاپ اول، 1389
  20. محقق داماد، سید مصطفی، قواعد فقه، جلد اول، انتشارات شابک، چاپ چهاردهم، 1385
  21. معین، محمد، فرهنگ فارسی، دوره 6 جلدی، انتشارات امیرکبیر، چاپ شانزدهم، 1379
  22. منصور، جهانگیر، قانون مدنی ایران، انتشارات آگاه، چاپ دهم، .۱۳۸۶

 

  1. یاسایی، مهشید، ترجمه رشد و شخصیت کودک، نوشته پاول هنری ماسن و همکاران، انتشارات مرکز، چاپ دوم، 1382
  2. یثربی، سید محمد علی، درسنامه قواعد فقه استدلالی (1)، انتشارات شابک، چاپ اول، 1385
  3. یزدی، ابوالقاسم ابن احمد، ترجمه شرایع الاسلام، نوشته محقق حلی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم، اردیبهشت 1372
  4. باریکلو، علی رضا، وضعیت تغییر جنسیت، مجله اندیشه‌های حقوقی، سال اول، شماره پنجم، زمستان 1382، صفحات 68-63
  5. کریمی نیا، محمد مهدی، تاثیر تغییر جنسیت بر ابقای نکاح، مجله فصلنامه فقه پزشکی، سال دوم و سوم، شماره 5 و 6، زمستان 1389 و بهار 1390
  6. کریمی نیا، محمد مهدی، تغییر جنسیت از منظر فقهی و حقوق، مجله خانه معرفت، شماره 36، صفحات 89- 80
  7. کلانتری، کیومرث و ابراهیمی، نصیبه، بررسی فقهی حقوقی تغییر جنسیت و مسئولیت کیفری راجع به آن، دو فصلنامه علامه، سال یازدهم، شماره 32، بهار و تابستان 1390
  8. هاشمی، سید حسین، علامه فضل الله و تغییر جنسیت از منظر قرآن، فصلنامه پزوهش‌های قرآنی، شماره 65-66 بهار و تابستان 1390
  9. مکرر- رضایی فومنی، آیتی، سید محمدرضا، پایان نامه وضعیت تغییر جنسیت در حقوق ایران و نظام حقوق کامن لا، دانشگاه ازاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران
  10. الحلی، محقق، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جلد 3-4، انتشارات استقلال، 1370
  11. الشهید الثانی، الروضه البهیه فی شرح المعه الدمشقیه، انتشارات مجد، چاپ دوم، آبان 1384
  12. الموسوی الخمینی، سید روح اله، تحریر الوسیله، جلددوم، انتشارات مکتبه اعتماد الکاظمی، 1366
  13. المومن القمی، محمد،کلمات سدیده، انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1415 هجری قمری
  14. طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، 1393 ق
  15. طبرسی، فضل بن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، 1372 ش.
  16. طبری، محمدبن جریر؛ جامع البیان فی تأویل آی القرآن، بیروت، دارالمعرفه، 1412 ق.
  17. طبری کیاهراسی، علی بن محمد؛ احکام القرآن، بیرون، دارالکتب العلمیه، 1405 ق.
  18. طریحی، فخرالدین؛ مجمع البحرین، چاپ سوم، تهران، کتابفروشی مرتضوی، 1416 ق.
  19. طوسی، محمدبن حسن؛ التبیان فی تفسیرالقرآن، بیروت، دار احیاء التراث، بی تا
  20. مدرسی، سید محمد تقی؛ تفسیر هدایت، ترجمه: گروه مترجمان، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، بی‌تا.
  21. مطهری، مرتضی؛ نظام حقوق زن در اسلام، چاپ چهاردهم، تهران، انتشارات صدرا، 1369 ش.
  22. مکارم شیرازی، ناصر؛ الفتاوی الجدیده، چاپ دوم، قم، انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب 7، 1427 ق.
  23. آساد، محمد تقی، مبانی ژنتیک، چاپ اول، انتشارات دنیا تهران، 1372
  24. بررسی وضعیت حقوقی تراجنسی‌ها، شبنم کریمی، 15/4، 1396، ساعت 19:52
  25. نرم افزار جامع فقه اهل بیت، کتابخانه تخصصی فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، موسسه خدمات کامپیوتری نور، بهمن 1389