شناسایی عوامل زمینه ساز فرسودگی زناشویی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه خوارزمی

2 دانشگاه آزاد اهواز

3 دانشگاه خوارزمی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل زمینه­ساز فرسودگی زناشویی در بافت اجتماعی-فرهنگی شهر کرج  انجام شد. این مطالعه از نوع پژوهش­های کیفی است که با استفاده از روش نظریه­ داده بنیاد انجام ‌شده است. بدین منظور با روش نمونه­گیری هدفمند و با استفاده از روش مصاحبه نیمه­ساختاریافته داده­ها جمع‌آوری شد و تا رسیدن به اشباع نظری تعداد 17 مرد و زن از واجدین شرایط مورد بررسی قرار گرفتند. برای دستیابی به عوامل، تحلیل داده­ها با استفاده از فنون ارائه­‌شده توسط اشتراوس و کربین انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده­های به­دست‌آمده در کدگذاری باز، منجر به شناسایی 247 کد ثانویه، 30 مفهوم، 9 مقوله و 3 طبقه­ کلی شامل عوامل فردی، زوجی و بافتی شد. نتایج نشانگر این است که کاهش صمیمیت، مقوله مرکزی الگوی یافته­های پژوهش است. ویژگی­های شخصیتی ناسازگار جزء شرایط علی و شناخت ذهنی ناکارآمد جزء شرایط زمینه­ای در فرسودگی زناشویی است. به‌­علاوه، عوامل فشارزای بیرونی و تجارب استرس­زا در زیر شرایط مداخله­گر قرار گرفت. نتایج نشان داد که به‌­کارگیری راهبردهایی از قبیل نبود رفتارهای مراقبتی، تعامل منفی و کمبود شور و هیجان زوجی به پیامدهایی همچون رکود و نبود رشد و بالندگی و درنهایت فرسودگی زناشویی منجر شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Grounded-Theory Study of the Underlying Factors of Couple Burnout

نویسندگان [English]

  • Neda Smaeeli Far 1
  • hamd alah jayervand 2
  • mohsen rasoli 3
  • JAFAR HASANI 3
1 PhD student of counseling, Kharazmi University
2 Chamran martyr of Ahwaz University
3 kharazmi University
چکیده [English]

The present research aimed to investigate the underlying factors of couple burnout in the socio-cultural context of Karaj City. The qualitative study employed grounded theory method. Hence, the required data were collected using purposive sampling and semi-structured interview that continued until the theoretical saturation and the selection of 17 individuals. To achieve the factors, data analysis was carried out using the techniques provided by Strauss and Corbin, which included coding the concepts and shaping a theory. Open coding of the obtained data led to the identification 247 constructed codes, 30 concepts, 9 sub-categories and 3 main categories including individual, marital and contextual factors. External stressful factors and stressful experiences were subjected to intervening conditions. Incompatible personality features is the casual condition for couple burnout. The decrease of intimacy is considered as the central factor while lack of passion and interest, lack of caring behaviors, negative interaction, ineffective cognition, lack of personal and couple growth and lack of positive emotions are among the casual conditions for couple burnout

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital burnout
  • Individual Factors
  • Marital Factors
  1. اسدی، عدالت؛ فتح آبادی، جلیل؛ محمد شریفی، فواد (1392). بررسی رابطه­ بین دلزدگی زناشویی، باورهای بدکارکردی جنسی و احقاق جنسی در زنان متاهل. فصلنامه­ مشاوره و روان­درمانی خانواده.  شماره 4: 621 تا 684.
  2. اشتراوس، انسلم؛ کوربین، جولیت (1390). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. ترجمه ابراهیم افشار. (2006). تهران: نی.
  3. برنشتاین، فیلیپ اچ؛ برنشتاین، مارسی تی (1382). شناخت و درمان اختلافات زناشویی. ترجمه حمیدرضا سهرابی (2000). تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
  4. بلقان­آبادی، مصطفی؛ گراوند، عالیه؛ احمدی، احمد (1392). تاثیر آموزش شناختی- رفتاری گروهی بر انتظارات زناشویی زنان و مردان متاهل شهرستان کوهدشت. مشاوره و روان­درمانی خانواده. شماره 3(4): 613-640.
  5. پاینز، آیالا مالاچ (1381). چه کنیم تا عشق رویایی به دلزدگی نینجامد. ترجمه­ فاطمه شاداب (1998). تهران: ققنوس.
  6. پاینز، آیالا مالاچ (1383). دلزدگی از روابط زناشویی. ترجمه­ افشار گوهری راد (1996). تهران: رادمهر.
  7. حاتمی ورزنه، ابوالفضل؛ اسمعیلی، معصومه؛ برجعلی، احمد (1395). ارائه الگوی ازدواج پایدار رضایتمند: یک تئوری گراندد تئوری. مشاوره و روان­درمانی خانواده. 6: 141-149.
  8. داورنیا، رضا؛ زهراکار، کیانوش؛ معیری، نسیم؛ شاکرمی، محمد (1394). بررسی کارایی زوج درمانی هیجان مدار به شیوه  گروهی بر کاهش فرسودگی زناشویی زنان. مجله­ علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی. 25: 132-140.
  9. دغاغله، فاطمه؛ عسگری، پرویز؛ حیدری، علیرضا (1391). رابطه بخشودگی، عشق، صمیمیت با رضایت زناشویی. یافته­های نو در روان­شناسی. 7: 57-69.
  10. رحمانی، محمدعلی؛ امینی، ناصر؛ سیرتی، زهرا؛ ثابت فومنی، زهرا (1393). بررسی رابطه تحریف های شناختی و بهزیستی روانشناختی با دلزدگی زناشویی در زوجین متقاضی طلاق. روان­شناسی تربیتی. 5: 1-11.
  11. ساداتی، سیداحسان؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ سودانی، منصور (1393). رابطه­ علی تمایزیافتگی، نوروزگرایی و بخشندگی با دلزدگی زناشویی با واسطه تعارض زناشویی. روان­شناسی خانواده. 2: 55-68.
  12. سودانی، منصور؛ دهقانی، مصطفی؛ دهقان­زاده، زهرا (1391). اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاوره­ای (تی ای) بر دلزدگی زناشویی و کیفیت زندگی زوجین. فصلنامه­ی مشاوره و روان درمانی خانواده. 3: 159-180.
  13. عباسی اسفجیر، علی اصغر؛ رمضانی، لیدا؛ جوانمرد، مهدی (1395). بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و رضایت زوجین با دلزدگی زناشویی فرهنگیان متاهل شهر رشت. فصلنامه دانش انتظامی. 7: 51- 69.
  14. کرمی­ بلداجی، روح الله؛ ثابت زاده،  ماجده؛ زارعی، اقبال؛ صادقی فرد، مریم (1393). اثربخشی مشاوره گروهی به شیوه عقلانی عاطفی رفتاری بر نگرش­های ناکارآمد همسر گزینی دختران و پسران. پژوهش­های علوم شناختی رفتاری. 4: 188-171.
  15. مطهری، زهرا سادات؛ بهزادپور، سمانه؛ سهرابی، فرامرز (1392). تبیین سطح تعارض زناشویی بر اساس هیجان خواهی و تاب آوری در زوجین. زن و مطالعات خانواده. 5(20): 105-122.
  16. مک­کی، ماتیو؛ فانینگ، پاتریک؛ پالگ، کیم (1387). مهارت­های زناشویی. ترجمه­ محمد گذرآبادی. (2005). تهران: رسا.
  17. موسوی، سیده فاطمه؛ دهشیری، غلامرضا (1394). نقش فاصله بین انتظارات و واقعیت رابطه زناشویی در رضایت زناشویی زنان و مردان شهر تهران. مطالعات زنان. 13: 93-110.
  18. نادری، فرح؛ افتخاری، زهرا؛ آملا­زاده، صغری (1389). رابطه­ ویژگی­های شخصیت و روابط صمیمی همسر با دلزدگی زناشویی در همسران معتاد مرد اهواز. یافته­های نو در روانشناسی. 9: 62-78.
  19. هنرپروران ، نازنین؛ تبریزی، مصطفی؛ نوابی نژاد، شکوه؛ شفیع آبادی، عبدالله (1389). بررسی اثربخشی آموزش رویکرد هیجان­مدار بر رضایتی جنسی زوجین شیرازی. مجله­ اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی. 15: 59-70.
  20. یوسفی، ناصر؛ باقریان، مهرنوش (1390). بررسی ملاک­های همسرگزینی و فرسودگی زناشویی به عنوان متغیرهای پیش­بین زوجین متقاضی طلاق و مایل به ادامه­ زندگی مشترک. فصلنامه­ مشاوره و روان درمانی خانواده. 1(3): 284-302.

21. Ahola, K. (2007). Occupational burnout and health. Helsinki, Finland: Finnish Institute Occupational Health.

22. Becker, G. S., Landes, E. M., & Michael, R. T. (1977). An economic analysis of marital instability. Journal of political Economy, 85(6), 1141-1187.

23. Booth, H. (2010). Ethnic differentials in the timing of family formation: A case study of the complex interaction between ethnicity, socioeconomic level, and marriage market pressure. Demographic Research, 23, 153.

24. Brock, R. L., & Lawrence, E. (2008). A longitudinal investigation of stress spillover in marriage: Does spousal support adequacy buffer the effects?. Journal of Family Psychology, 22(1), 11.

25. Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (1995). The longitudinal course of marital quality and stability: A review of theory, methods, and research. Psychological bulletin, 118(1), 3.

26. Kayser, K. (1993). The marital disaffection scale: An inventory for assessing motional estrangement in marriage. The American Journal of Family Therapy, 24, 83-88.

27. Kayser, K., & Rao, S. S. (2006). Process of disaffection in relationship breakdown. Mahwah, NJ: Erlbaum.

28. Lemay, E. P., & Neal, A. M. (2014). Accurate and biased perceptions of responsive support predict well-being. Motivation and Emotion, 38(2), 270-286.

29. Mazzarantani, J. (2011). The divorce survival guide: what you need to know to protect your emotional and financial security. Miami: Jules Mazzarantani PLLC.

30. Mcleod, S. (2014). Maslow's Hierarchy of Needs. Retrieved from 2014. Available at: URL: http://www.simplypsychology.org/maslow.html.

31. McNeil, S. N., Fincham, F. D., & Beach, S. R. (2014). Does spousal support moderate the association between perceived racial discrimination and depressive symptoms among African American couples?. Family process, 53(1), 109-119.

32. Mead, D. G. (2002). Marital distress, co-occurring depression, and marital therapy: A review. Journal of Marital and Family Therapy, 28(3), 299-314.

33. Melamed, S., Shirom, A., Toker, S., Berliner, S., & Shapira, I. (2006). Burnout and risk of cardiovascular disease: Evidence, possible causal paths, and promising research directions. Psychological Bulletin, 132(3), 327–353.

34. Neils, H. (2009). 13 sins of burnout and how to help you avoid it. Retrieved from: http://www.assessment.com.

Nock, S. L. (2001). The marriages of equally dependent spouses. Journal of Family Issues, 22(6), 755-775.

Pascoal, P. M., Narciso, I., & Pereira, N. M. (2013). Emotional intimacy is the best predictor of sexual satisfaction of men and women with sexual arousal problems. International journal of impotence research, 25(2), 51.

Pines, A. M., & Nunes, R. (2003). The relationship between career and couple burnout: Implications for career and couple counseling. Journal Of employment counseling, 40(2), 50-64.

Pines, A. M., Neal, M. B., Hammer, L. B., & Icekson T. (2011). Job burnout and couple burnout in dual- earner couples in the Sandwiched generation. Social Psychology Quarterly, 74, 361–86.

Pokorska, J., Farrell, A., Evanschitzky, H., & Pillai, K. (2013). Relationship fading inbusiness-to-consumer context. In S. Sezgin, E. Karaosmanoglu, & A. B. Elmadag Bas (Eds.), EMAC 2013: 42nd Annual European Marketing Academy conference: Lost in translation. Istanbul: Turkey.

Rajani, A. A., Azizi, L. S., Naeemi, S., Amiri, A. A., Javidan, M., Abad, H. D. G., & Hosseini, K. (2016). The effect of cognitive behavioral couple therapy on reduction of  maital conflicts and burnout og couples. Turkish online Journal of Design  Art and Communication. 6, 1649-1655.

Rook, K. S., August, K. J., Choi, S., Franks, M. M., & Stephens, M. A. P. (2016). Emotional reactivity to daily stress, spousal emotional support, and fasting blood glucose among patients with type 2 diabetes. Journal of Health Psychology, 21(11), 2538-2549.