تأثیر مؤلفه‌های سرمایة انسانی بر دستمزدزنان بخش خصوصی در ایران؛ مبتنی بر ریزداده‌ها

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تربیت مدرس- دانشکده اقتصاد و مدیریت

2 دانشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشیاردانشکدة اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

4 دانشکده اقتصاد دانشگاه شریف

5 گروه اقتصاد بهداشت دانشگاه شاهد

چکیده

هدف این مقاله، بررسی تاثیر مولفه­های سرمایه انسانی بر دستمزد شاغلان زن در بازار کار ایران است. با استفاده از ریزداده­های طرح آمارگیری هزینه-درآمد خانوارهای شهری و با بکارگیری از تکنیک رگرسیون چندک(QR)، الگوی دستمزد شاغلان زن در بخش خصوصی(حقوق­بگیر خصوصی) در قالب مدل مفهومی، تصریح و برآورد شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد در چندک­های مختلف هر سه مولفه سرمایه انسانی(به خصوص تحصیلات) بر دستمزد زنان(حقوق­بگیر شاغلان) در بخش خصوصی، اثر مثبت و معناداری داشته است. در بین مولفه­های سرمایه انسانی، در میان چندک­ها، شاخص تحصیلات بیشترین اثرگذاری را دارا می باشد. یعنی این­که از منظر بنگاه­های اقتصادی خصوصی، تحصیلات بالاتر، ملاک مهمی برای پرداخت دستمزد بیشتر به شاغلان زن(در مقایسه با شاغلان مرد) می باشد. ضمن آن که در چندک­های مختلف ضرایب شاخص‌های سلامت در مقایسه با سرمایه­های انسانی ناشی از آموزش و تجربه، از نوسانات بیشتری برخوردار می باشد و در چندک­های پایین تر(Ql)، میزان واکنش دریافتی­ها به شاخص­های سلامت بیش از چندک­های بالاتر(Qh) بوده است و هر نوع تکانه از ناحیه سلامت ممکن است وضعیت دستمزد زنان شاغل را به خصوص در گروه‌های درآمدی پایین­تر، بیشتر تحت تاثیر قرار دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Human Capital Dimensions on wage of women employed in Iran; using the Quantile Regression (QR)

نویسندگان [English]

  • alaeddin ezoji 1
  • abbas assari 2
  • esfandiyar jahangard 3
  • GHOLAMREZA HADAD 4
  • MOHAMMAD REZA VAEZ MAHDAVI 5
1 TMU
2 department of economic - TMU
4 DEPARTMENT OF ECONOMIC- SHARIF U
5 DEPARTMENT HELTH - Shahed U
چکیده [English]

The relationship between human capital and wage of labor is importance issue eco-social and so the relation is a great deal of attention from macro view. Considering the relationship between these two will also be remarkable in terms of wisdom. Meanwhile, the simultaneous impact of different dimensions of human capital on earning can be a measure of the actual effect of human capital on wage. The main objective of this paper is to examine the various dimensions of human capital (education, health, and experience), on wage of women in different income situations and individual characteristics of females’ labor market in the Iran. We used people microdata (Cost – Income Survey of urban areas - 2013) and estimate to Quantile Regression (QR) econometric technique.  For this purpose, net income employed in the private wage and salary sector (as proxy of wage). The results show that, in different quantiles, all three dimensions of human capital, in particular education, have had a positive and significant effect on the wage of women labor employed in the sector. Meanwhile, in different quantiles, health indicators are more volatile than human capital due to education and experience, relatively. So that in lower quantiles (Ql), the rate of women wage and salary response working on health indicators is more than higher Qh (Qh), and may affect every kind of shocks on earning of women employed, especially in lower income groups in further. This issue expresses the importance and position of human capital in training, insurance, social security, and health systems and others eco-social issues, with a view to improving the productivity and wage of female working people.

کلیدواژه‌ها [English]

  • human capital
  • wage & earning of female
  • Dimensions of human capital
  • Quantile Regression
ازوجی، علاء الدین و امینی، علیرضا(1387)، "تحلیل و بررسی رابطه دستمزد و بهره وری نیروی کار در صنایع ایران: یک مدل خود همبسته با وقفه های توزیعی"، فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش های اقتصادی ایران مرکز تحقیقات ایران دانشگاه علامه طباطبایی تهران، زمستان.
امینی، علیرضا، حجازی آزاد . زهره، (1386)، تحلیل و ارزیابی نقش سلامت و بهداشت در ارتقای بهره وری نیروی کار در ایران، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال نهم، شماره 30، بهار.
بهبودی، داود، باستان، فرانک و فشاری (1390)، برررسی بین مخارج بهداشتی سرانه و درامد سرانه در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال پنجم، شماره 3، پائیز.
دژپسند. فرهاد، عرب مازار.عباس و سیفی.شاپور(1396)، برآورد ارزش موجودی سرمایه انسانی در ایران با رویکرد درآمدی(93-1384)، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، دوره 22، شماره 71،‌ تابستان.
رئیس پور. علی، پژویان. جمشید،(1392)، آثار مخارج بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی و بهره وری در ایران: رویکرد منطقه ای،  فصلنامه علمی و پژوهشی برنامه ریزی و بودجه، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، سال هجدهم، شماره 4، زمستان.
سلمانی، بهزاد و محمدی، علیرضا(1388)، بررسی اثر مخارج بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی ایران، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال سیزدهم، شماره 39، تابستان.
سوری.علی، ابراهیمی.محسن و حسینی دوست. احسان(1389)،رابطه بهره وری و دستمزد، با تاکید بر تحصیلات نیروی کار (مطالعه موردی صنعت ایران(، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 38 پاییز.
طائی. حسن و شوریان. مهلا(1396)، شکاف جنسیتی دستمزد، سقف شیشه ای و کف چسبنده در بازار کار ایران، مجموعه مقالات همایش بین المللی مطالعات بازار کار ایران، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی ریاست جمهوری و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، شهریورماه.
فلاحی. محمدعلی و همکاران(1394)، تاثیر سرمایه انسانی بر بهره وری کل عوامل در اقتصاد ایران، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال چهارم، شماره 16، زمستان.
قنبری، علی و باسخا، مهدی(1387)، بررسی اثرات تغییر هزینه بهداشتی دولت بر رشد اقتصادی ایران، فصلنامه علمی و پژوهشی مجله تحقیقات اقتصادی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، شماره 83، تابستان.
کشاورز حداد. غلامرضا و علویان، آرش(1391)، شکاف جنسیتی دستمزد در مناطق شهری ایران، فصلنامه پژوهش های اقتصادی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران، سال هفدهم، شماره 53، زمستان.
کشاورز حداد. غلامرضا و نوراشرف الدین. سید میثم(1394)، نرخ بازدهی خصوص آموزش در مناطق شهری ایران: روش رگرسیون چندک، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، دوره 50، شماره 4، زمستان.
کشاورز حداد. غلامرضا(1395)، اقتصادسنجی داده های خرد و ارزیابی سیاست، نشر نی، چاپ اول، تهران.
لشکری، محمد(1389)، تخمین تأثیر آموزش و تجربه بر درآمد فردی، دانش و توسعه، سال هفدهم، شمارة 33، زمستان.
متقی، سمیرا، (1392)،تخمین تابع تولید و اندازه گیری کارایی بخش سلامت و سنجش اثر گذاری سلامت بر بهره وری نیروی کار؛ موردی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، رساله دوره دکتری اقتصاد، به راهنمایی دکتر حسینی نسب، ابراهیم، مشاوره دکتر عصاری، عباس و دکتر عاقلی کهنه شهری، لطفعلی،دانشگاه تربیت مدرس.
مرکز آمار ایران(1393)، نتایجطرح آمارگیریازهزینهودرآمدخانوارهایشهری سال 1392.
مهرآرا، محسن و فضائلی(1388)، رابطه هزینه های سلامت و رشد اقتصادی در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا(منا)، فصلنامه علمی و پژوهشی مدیریت سلامت، دوره 12، شماره 35، بهار.
موتمنی و همکاران(1395)، نقش سرمایه انسانی بر رابطه دستمزد و بهره وری نیروی کار در صنایع کارخانه ای ایران، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دانشگاه پیام نور واحد اراک، دوره 6، شماره236.
نادری، ابوالقاسم، (1383)، "اقتصاد آموزش" ، انتشارات یسطرون، چاپ اول، تهران.
هادیان، محمد و همکاران وی(1385)، اثر مخارج بهداشتی بر رشد اقتصادی کشور ایران، فصلنامه علمی و پژوهشی مدیریت سلامت، دوره 9، شماره 24، تابستان.
 
Arshad. M.N.M and Malik. Z, (2015), Quality of human capital and labor productivity: A. Case of Malaysia, International Journal of Economics, Management and Accounting, Vol. 23, No.1, pp.37-55.
Australian Workforce and Productivity Agency (2013), Human capital and productivity literature review, Commonwealth of Australia.
Becker, Gary, (2007). Health as human capital: synthesis and extensions; Oxford Economic Papers, No 59.
Bloom, David and Canning David, (2005), Health and economic growth: Reconciling the micro and macro evidence, Harvard School of public health, February.
Bloom. D and Canning, (2003). Health as Human Capital and its impact on economic performance, the Geneva papers a Risk and Insurance. Vol.28. No2. April. p.p. 304 -315.
Bloom. d, canning. D. and sevilla. J. (2001), The effect of Health on economic growth: Theory and evidence, National Bureau of Economic Research (NBER), WP. 8587, November.
Galama, T, (2015), A Contribution to health capital theory, RAND Population Research Center, working paper,WP– 831, Jan.
Galama. T & kippersluis. R. (2013), Health inegualies through the lens of health Research economic inegual, and Rand labor & population center, wp – 1011, June.
Galama. T and Van kippersluis .H, (2015) A theory of Education and health, human capital and economic opportunity global working group, economics Research center, university of Chicago. No, 2015 – 007, April.
Gao, W and smyth. R. (2010), Health Human capital, Height and wages in china, Journal of development studies, Vol.46, No.3, pp.466-484, March.
Gilleskie. D and Hoffman. D, (2014), Health capital and Human capital as explanations for Health – related wage disparities, Journal of Human capital, Vol. 8, No. 3, Fall, pp. 235-279.
Gyimah – Brempong. K and Wilson. M, (2004), Health human capital and economic growth in sub – Saharan African and OECD ‌countries, the Quarterly Review of Economics and Finance, Vol. 44, pp. 296-320.
Howitt, P, (2005), Health, human capital and economic growth: A Schumpeterian perspective, pan American Health organization and Brown University, February.
Hsieh.W.J, Hsiao.P.J & Lee.J.D,(2012), The Impact of Health Status on Wages, Evidence from the Quantile Regression ,  Journal of International and Global Economic Studies, 5(1), June.
Kim, A, Tandon. A, Hailu. and others, (1997). Health and labor productivity, the economic impact of Onchocercal Skin Disease, policy research working paper, word bank (Africa Human Development Department) and University of Addis Ababa, October.
Lopez-Acevedo, G. (2003),"Wages and productivity in Mexican Manufacturing", World Bank, working paper, No. 2964, January.
Rivera, B and Currais, L, (2004), Public health capital and productivity in the Spanish Regions: A Dynamic panel date model, world development, Vol, 32, No. 5, pp. 871 -885.
Schultz, Paul, (2002), wage gains associated with height as a form of health human capital, Yale University, Economic Growth Center, Center discussion paper, No. 841, February.
Schultz, paul, (2003), Human capital, schooling and health returns, Yale University, economic growth center, No. 853, April.
Vermeulen, F., (2006), "A collective model for female labor supply with nonparticipation and taxation", Journal of Population Economics, 19(1), pp: 99-118.
Marini, M, M. (1989). Sex differences in earning in the United States. Annual Review of sociology, 15, 343-380.