اثربخشی ذهن آگاهی با رویکرد شناختی بر دشواری های تنظیم هیجانی و تاب آوری زنان ‏مطلقه شهر تهران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده روان شناسی،واحد نایین، دانشگاه آزاد اسلامی، نایین، ایران

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد نائین، دانشجوی دکتری روانشناسی

چکیده

هدف ‏ از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی بر تاب‌آوری و دشواری‌های ‏تنظیم هیجانی زنان مطلقه بود. روش پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. ‏نمونه پژوهش شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش، 15 نفر گروه کنترل) از زنان مطلقه بود که به‌صورت نمونه‌گیری در ‏دسترس انتخاب شدند. از هر دو گروه با استفاده از پرسشنامه تاب‌آوری ‏Conner &Davidson‏(‏‎2003‎‏) و پرسشنامه ‏دشواری در تنظیم هیجان ‏Gratz & Roemer‏(‏‎2004‎‏) پیش‌آزمون به عمل آمد. سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه ‏‏90 دقیقه‌ای تحت آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی قرار گرفت و بعد از اتمام جلسات، پس‌آزمون و پس از ‏یک ماه، پیگیری انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی ‏به تنظیم هیجانات منفی و افزایش تاب‌آوری در این گروه از زنان کمک کرده است.‏‏

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Mindfulness-based Cognitive Therapy on Resilience and Difficulties in Emotion Regulation among Divorced Women in Tehran‏

نویسندگان [English]

  • Elham Foroozandeh 1
  • samira entezari 2
1 department of psychology, Naein Branch, Islamic Azad University, Naein, Iran
2 Ph.D. student of general psychology, Faculty of Psychology, Islamic Azad University, Naein Branch, Iran
چکیده [English]

The purpose of current study was to assess the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy ‎(MBCT) on emotion regulation difficulties and resilience among divorced women. It was a ‎quasi-experimental research with a pre-test/ post-test and follow-up control group design. The sample consisted of 30 divorced women selected through a convenient sampling method and divided into two intervention and control groups (n=15). Both groups ‎were pre-tested using the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC; Connor and Davidson, 2003) and ‎Difficulties in Emotion Regulation Scale (Gratz and Roemer, 2004). Then, the experimental group received eight 90-minutes ‎MBCT sessions.
As completed, post-test and follow-up (one month later) assessments were performed. An analysis of covariance was used for data analysis. The results revealed that mindfulness training helps to regulate negative emotions and increase resilience in the group of women being studied

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness
  • Difficulties in Emotion Regulation
  • Resilience

مراجع

آقاباقری، حامد؛ محمدخانی، پروانه؛ عمرانی، سمیرا؛ فرهمند، فرهمند (1391). اثربخشی گروه درمانی شناختی مبتنی بر حضور ذهن بر افزایش بهزیستی ذهنی و امید بیماران مبتلا به ام‌اس. مجله روان‌شناسی بالینی، 4(1)، صص: 23-31.
اندامی خشک، علیرضا؛ گلزاری، محمود؛ اسماعیلی نسب، مریم (1392). نقش راهبردهای نه‌گانه‌ی تنظیم شناختی هیجان در پیش‌بینی تاب‌آوری. مجله اندیشه و رفتار، 7(27)، صص:66-57.
بهامین، قباد؛ شهبازی، گیتی؛ اسماعیلی زاده، وحیده (1394). مقایسه سبک فرزند پروری سهل­انگارانه، دشواری در تنظیم هیجان و تاب‌آوری در نوجوانان مجرم و غیر مجرم. فصلنامه دانش نظامی ایلام، 4(13)، صص: 84-73.
بیرامی، منصور؛ موحدی، یزدان؛ علیزاده گورادل، جابر (1394). اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت در کاهش اضطراب اجتماعی و نگرش‌های ناکارآمد نوجوانان. دو فصلنامه علمی پژوهشی شناخت اجتماعی، 1(7)، صص: 52-41.
جلیلی نیکو، سعید؛ فرامین، شیرعلی؛ قاسمی جوبنه، رضا؛ محمدعلی پور، زینب (1394). نقش تاب‌آوری خانواده و ذهن آگاهی در آمادگی اعتیاد دانشجویان. ارمغان دانش، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، 20 (4)، صص:368-357.
حسینی، فریده السادات؛ پاکیزه، علی؛ سالاری، زهرا (1392). نقش طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و دشواری در نظم‌بخشی هیجانی در اضطراب دانشجویان. مجله علوم رفتاری، 7، (4)، صص:306-297.
حیدریان، آرزو؛ زهراکار، کیانوش؛ محسن زاده، فرشاد (1395). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر میزان تاب‌آوری و کاهش نشخوار فکری زنان مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه بیماری‌های پستان ایران، 9(2)، صص:52-45.
خسته مهر، رضا؛ افشاری، فرح؛ رجبی، غلامرضا (1391). بررسی اثربخشی آموزش گذشت بر سازگاری زنان مطلقه. مجله مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 10(1)، صص: 60-37.
عسگری، پرویز؛ پاشا، غلامرضا؛ امینیان، مریم (1388). رابطه تنظیم هیجانی، فشارزاهای روانی زندگی و تصویر از بدن با اختلالات خوردن در زنان. فصلنامه اندیشه و رفتار، 4(13)، صص:78-65.
سامانی، سیامک؛ جوکار، بهرام و صحراگرد، نرگس (1386). تاب‌آوری، سلامت روانی و رضایتمندی از زندگی. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 13(3)، صص: 295-290.
مظلوم، مریم؛ یعقوبی، حمید و محمدخانی، شهرام (1393). رابطه باورهای فراشناختی و دشواری در تنظیم هیجان با اختلال استرس پس از ضربه. مجله علوم رفتاری، 8(2)، صص: 113-105.
ملیانی، مهدیه (1393). «مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت و درمان شناختی رفتاری گروهی بر نشانه‌های باقیمانده مبتلایان به افسردگی اساسی عودکننده». پایان‌نامه دکترای تخصصی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
نادری، یزدان؛ پرهون، هادی؛ نوری، ربابه؛ محمدخانی، شهرام و تقی زاده، مریم (1394). اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر نشانه‌های افسردگی و طرح‌واره‌های هیجانی زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی. دوماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، 19(4)، صص: 190-181.
 
Alvord, L. H, (2014).The effect of mindfulness cognitive therapy on the satisfaction oflife and quality of life in divorced woman. American journaloforthontics orthodontics, 131(5).571-572.
Aldao,A;Nolen-Hoeksema, S&Schweizer, S, (2010).across psychopathology: Ameta-analytic review.Clinical Psychology Reviw, 30(2): 217-37.
Carmody J, Baer R, (2008). “Relationships between mindfulness practice and levels of mindfulness, medical and psychological symptoms and well-being in a mindfulness-based stress reduction program”. Journal Behavioral Medicine, 31(1):23-33.
Chan, H; Roussis, P; Far, J. &Danson, S, (2013). The effect of c mindfulness group therapy on the satisfaction of life and depression in divorced. Journal of clinical psychology and psycholotherapy, 12,55-76.
Conner, K. M;& Davidson, J.R.T, (2003). Development of a new resilience scale:Theconner-Davidson resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety,18(2):76-82.
Emanuel, A. S; Updegraff, J. A; Kalmbach, A. D; Ciesla, J. A, (2010). “The role of mindfulness facets in affective forecasting", Personality and Individualdifferences, 49(7):815-818.
Emanuel, A. S; Updegraff, J. A; Kalmbach, A. D; Ciesla, J. A, (2010). "The role of mindfulness facets in affective forecas Mindfulness-based cognitive therapy. (2013, September7). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved,09:56, September 18.
FlugelColle, K. F; Vincent, A; Cha, S.S; Loehrer, L.L; Bauer, B.A&Wahner-Roedler, D. L, (2010). “Measurement of quality of life and participant experience with the mindfulness-based stress reduction program”, Complement TherClinPract, 16(1): 36–40.
Franken, M; Zamara, S; Desham, J &Viliams, V, (2014). The effect of mindfulness over quality of life and resilience: A Guide for divorced woman. Behavioral Brain Research, 196, 1-10.-Gratz, K. L;& Roemer, L, (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Dedelopment, factor structure, and intal validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of Psychopothology and Behavioral Assossment, 26(1):41-54.
Kabat-Zinn, J; Hanh, T. N, (2009). Full catastrophe living: using the wisdom of your body and mind to face stress, Pain, and Illness: Random House Publishing Group.
Kieviet-Stijnen, A; Visser, A; Garssen, B; Hudig, H, (2008). "Mindfulness-based stress reduction training for oncology patients: Patients’ appraisal and changes in well-being”,PatientEduc and Couns, 72(3): 436–42.
Masten, A. S, (2001). Ordinary majic: resilience processes in development. American psychology, 56(3): 227-238.
Mindfulness-based cognitive therapy, (2013, September7). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 09:56, September 18.
Samani, S; Jokar, B; Sahragard, N, (2006). Resiliency, mental health and life satisfaction. Journal of Psychiatry and Clinical Psychology.13(3): 290-295. (Persian).
Shapiro, S. L; Bootzin, R. R; Figueredo, A. J; Lopez, A.M; Schwartz, G. E, (2003). “The efficacy of mindfulness-based stress reduction in the treatment of sleep disturbance in women with breast cancer”: An exploratory study. Journal Psychosom Res. 54(1): 85-91.
Walker, L; Colosimo, K, (2011), "Mindfulness, self-compassion and happiness in non- mediators: A theoretical and empirical examination",Personality and Individual Differences, 50. 222-227
Williams, M. & Penman, D, (2012). Mindfulness: A practical guide tofinding peace in a frantic world.Piatkus. co. uk.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 16 تیر 1398
  • تاریخ پذیرش: 18 خرداد 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار