تحلیل کیفی خشونت علیه زنان در فضاهای عمومی شهر و پیامدهای آن (مورد مطالعه: زنان 50-20 ساله شهر بندرعباس)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آیت‌الله بروجردی(ره)، بروجرد، ایران. (نویسنده مسئول)

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آیت‌الله بروجردی(ره)، بروجرد

3 کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی خشونت علیه زنان در فضاهای عمومی شهری به روش نظریه مبنایی انجام گرفته است. جامعه مورد مطالعه زنان 50-20 ساله شهر بندرعباس و نمونه‌ها هدفمند تا مرحله اشباع نظری به تعداد 24 نمونه انتخاب شده‌اند و روش گردآوری داده‌ها نیز مصاحبه عمیق بوده است. بر اساس کدگذاری داده‌ها پدیده «خشونت جنسی علیه زنان» به عنوان پدیده محوری در نظر گرفته شده است. شرایط علّی بروز این پدیده عبارتند از: 1)کلیشه‌های جنسیتی، 2)امنیت کالبدی و اجتماعی فضاهای عمومی، 3)نوع پوشش و رفتار زنان و 4)شبکه ارتباطی زنان. راهبردهای که زنان در مقابل این پدیده اتخاذ نموده‌اند عبارتند از: 1)اجتناب اجتماعی(منفعل)، 2)بی‌تفاوتی اجتماعی(منفعل) و 3)مقابله اجتماعی(فعال). این راهبردها از دو گروه عوامل تأثیر پذیرفته‌اند؛ بستر حاکم عبارتند از: 1)متغیرهای زمینه‌ای(سن، تأهل، تحصیلات، شغل، و...)، 2)پایگاه اقتصادی-اجتماعی و3)اندازه شهر(وسعت، جمعیت). و شرایط مداخله‌گر عبارتند از: 1)توانمندسازی زنان در حفاظت شخصی و 2)نظارت و حمایت اجتماعی. پیامدهای حاصل از راهبردهای مذکور نیز عبارتند از: 1)تهدید روانی، 2)تهدید اجتماعی و3)توانمندی.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Qualitative analysis of violence against women in public spaces and its consequences (Case study: 20-50 year old women in Bandar Abbas)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Hosseini 1
  • Golamreza tajbakhsh 2
  • Parastoo Sarlak 3
1 Associate Professor, Department of Social Sciences, Ayatollah Borujerdi University (RA), Borujerd, Iran. (Corresponding author)
2 Associate Professor, Department of Social Sciences, Ayatollah Borujerdi University (RA), Borujerd, Iran
3 Master of Sociology
چکیده [English]

the present study has been conducted using the qualitative method of Grounded Theory with the aim of analyzing sexual violence against women in urban public spaces in Bandar Abbas.The study population consisted of women aged 20-50 years who had experienced violence in public spaces of the city.The sample size with the theoretical saturation criterion was 24 people who were selected by purposive sampling.The method of data collection,in-depth interview and the method of their analysis has been the basic theory.The results of the study,considering the phenomenon of"sexual violence against women"as a central phenomenon,showed that the causal conditions and background for the occurrence of this phenomenon are:1) gender stereotypes,2) physical and social security of public spaces,3Type of women's clothing and behavior and 4) women's communication network. Women's strategies after facing this phenomenon are:1) social avoidance (passive), 2) social indifference (passive) and3) social coping (active). These strategies are influenced by two groups of factors. The first group, ie the ruling context, are:1) contextual variables(age, marriage, education, occupation, etc.),2) socio-economic status and 3) city size(size, population).And the second group,the interventionist conditions,are:1)empowerment of women in personal protection and 2)social supervision and support.The consequences of the adopted strategies are:1)women's psychological threat,2)women's social threat and3) women's empowerment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qualitative analysis
  • Grounded Theory
  • Sexual violence against women
  • Urban public spaces
  • Bandar Abbas

مراجع

استراوس، اَنسِلم؛ کربین، جولیت. (1391). مبانی پژوهش کیفی(فنون و مراحل تولید نظریه زمینه­ای). ترجمه: ابراهیم افشار. تهران: نی.
ایمان، محمدتقی. (1388). مبنای پارادایمی روش­های تحقیق کّمی و کیفی در علوم انسانی. قم: حوزه و دانشگاه.
تقوایی، علی­اکبر؛ رفیعیان، مجتبی؛ رضوان، علی. (1390). «تحلیل رابطه بین مؤلفه­های کاربری زمین با کاهش جرائم و ناامنی شهری (مطالعه موردی: منطقه 17 شهر تهران)». پژوهش­های جغرافیایی. شماره 77.
ثمودی پیله­رود، فاطمه. (1392). «بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی خشونت نمادین پسران علیه دختران با تکیه بر مزاحمت‌های خیابانی (مورد مطالعه: منطقه صادقیه)». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
جهانی­دولت­آباد، اسماعیل. (1398). «واکاوی پدیده مزاحمت­های خیابانی فیزیکی با رویکرد مردم­نگاری». پژوهش­های راهبردی مسائل اجتماعی ایران. سال هشتم. شماره2. 44-17.
رضایی، مریم. (1391). «مطالعه جامعه­شناختی احساس امنیت زنان در فضاهای عمومی (مطالعه موردی: خیابان پاسداران شهر سنندج)». اولین همایش ملی علمی و پژوهشی زنان و زندگی شهری.
شاکری، فرشته. (1389). «بررسی و تحلیل جامعه­شناختی ترس از جرم و رفتارهای غیرمدنی در فضاهای عمومی (مطالعه‌ای در میان زنان ساکن تهران)». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی. دانشگاه الزهرا(س).
شوشتری، بهناز. (1397). «بررسی جامعه­شناختی مزاحمت­های خیابانی علیه زنان در شهر تهران». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته مطالعات زنان. دانشگاه الزهرا(س).
صفاریان، محسن؛ مردادی، گلمراد؛ نریمانی، مریم. (1395). «بررسی عوامل جامعه­شناختی مؤثر بر میزان مزاحمت­های خیابانی مورد مطالعه شهر کرمانشاه». زن و جامعه. سال هفتم. شماره 1. 246-219.
عابدینی، سمانه. (1394). «بررسی عوامل تأثیرگذار بر خشونت خیابانی علیه زنان با استفاده از روش‌شناسی مشارکتی معطوف به کنش». نامه انسان­شناسی. دوره سیزدهم. شماره 22.
عبداللهی، سعیده. (1397). «بررسی آسیب‌شناسی جرم مزاحمت خیابانی برای زنان و علل و عوامل اجتماعی و فرهنگی آن». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد شاهرود.
فروغان، مهشید. (1380). «بررسی خشونت در خانواده­ها». کیهان. سال شصتم. شماره 17925.
لطفی­خاچکی، طاهره. (1393). «تحلیل اجتماعی مزاحمت‌های خیابانی نسبت به زنان (مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه مازندران)». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی. دانشگاه مازندران.
مدیری، آتوسا. (1385). «جرم، خشونت و احساس امنیت در فضاهای عمومی شهر». رفاه اجتماعی. سال ششم. شماره ۲2.
میرحسینی، زهرا. (1387). «بررسی جامعه­شناختی علل و عوامل مؤثر بر ترس از جرم در زنان شهر تهران». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته پژوهش­گری. دانشگاه تهران.
والی­من، نیکولاس. (1387). روش­های تحقیق در علوم اجتماعی. ترجمه: محسن نیازی، فریدون بهادرانی و مصطفی صلابت. تهران: پندارپارس.
همت‌زاده، زهرا. (1389). «بررسی علل و عوامل مؤثر بر خشونت علیه زنان در فضای خصوصی و عمومی شهر ارومیه». پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته مطالعات زنان. دانشگاه الزهرا(س).
 
Anderson, M.L. (2006). Thinking about Women: Sociological Perspectives on Sex and Gender. Allyn & Bacon.
Dhillon, M.; Bakaya, S. (2014). “Street Harassment: A Qualitative Study of the Experiences of Young Women in Delhi”. SAGE. 2014: 1-11.
Fairchild, K.M.; Rudman, L.A. (2008). “Everyday stranger harassment and womens objectification”. Soc Just Res. 21:338-357.
Lenton, R. et al. (1999). “Sexual harassment in public: Experiences of Canadian women”. CRSA/RCSA. 36(4): 517-540.
Noah, Y. (2008). “Experience of sexual Harassment at Work by Female Employee in Nigerian Work Environment”. International NGO journal. 3 (7).
Parish, W.L.; Das, A.; Laumann, E.O. (2006). “Sexual harassment of women in urban China”. Arch Sex Behave. 2(35): 411-425.
Preke, T. (2013). “Sexual Harrassment: Causes, Consequences and Cures”. Available at: http://www.westerncape.gov.za/eng/pubs/guides/S/63925/5 .August 12.
Yamawaki, N. (2007). “Rape Perception and the Function of Ambivalent Sexism and Gender-Role Traditionalist”. Journal of Interpersonal Violence. 22(4):406-423.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 اسفند 1400
  • تاریخ بازنگری: 26 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 07 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار