روایت زنانِ کار در متروی تهران در میانه‌ی اپیدمی کرونا

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دکتری جامعه شناسی و مدرس دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

10.30465/ws.2023.41274.3559

چکیده

مقاله حاضر معطوف به توجه به این گروه شغلی شد، سوال اصلی این است زنانِ خرده‌فروش مشغول در مترو چه روایتی از کار در دوره اپیدمی کرونا و مصایب آن دارند؟ پژوهش حاضر به لحاظ نظری به برخی مفاهیم همانند زندگی شغلی و جنسیت، فقر و طرد اجتماعی، امنیت و احساس امنیت اجتماعی توجه دارد. روش انجام تحقیق، تحلیل تماتیک است. میدان پژوهش را زنان خرده فروش در متروی شهر تهران تشکیل می دهد که در ایام اپیدمی کرونا و بویژه موج‌های نخستین آن (سال 1399) مشغول به فعالیت بوده‌اند، فرایند اشباع داده‌ها با انجام 21 مصاحبه با زنان امکان‌پذیر شده است. مهمترین تم‌های مقاله حاضر عبارتند از حرمت‌شکنی‌های شغلی و پناه به مترو، زمینه معیشتی شکننده و آسیب‌پذیر زنان، نگاه تحقیرآمیز دیگران، چالش با مأموران و چالش‌های مضاعف زنان کار در مترو در اپیدمی کرونا. نتایج تحقیق از «ناامنی فراگیر» و ناپایداری‌های کاری زنان خرده‌فروش در کسب‌وکارهای مترو حکایت دارد، ماهیت این ناامنی‌ فراگیر به عضویت آنان در لایه‌های پایینی جامعه و سطوح سرمایه های پایین آنان، انواع شرایط نامساعد بیرونی برای کار، جابجایی‌ها و امنیت شغلی، تورم و افزایش قیمت‌ها، کاهش مقدار درآمدی، عدم حمایت‌های بیمه ای، شوک‌ اپیدمی کرونا و فشارهای خانوادگی بر میگردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Narratives of Vending Women Working in Tehran Subway amid the Coronavirus Pandemic

نویسندگان [English]

  • sedigheh Piri 1
  • sohila Naseri 2
  • jalalalin Ajodani 3
1 Member of the Faculty of Sociology, Allameh Tabatabai University, Tehran,
2 PhD in Sociology and Lecturer at Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Master student of Sociology at Allameh Tabatabai University
چکیده [English]

After twenty years of metro development, the number of female vendors in Tehran's subway has increased dramatically. As regards the informal economy in low- and middle-income countries, women were more likely to work in the high-risk sector during the COVID-19 crisis. The focus of this article is on vending women with the primary question: "What is the narrative described by female subway vendors about working during the COVID-19 pandemic and related issues?" The research was carried out using thematic analysis. The research population consisted of female vendors in Tehran's subway during the COVID-19 pandemic, particularly its earlier waves (2020). The data were saturated after conducting 21 interviews with women. On-site, semi-structured, face-to-face interviews were utilized to collect data.The most important themes of this article are sexual harassment and refuge in the subway, women's fragile and vulnerable livelihoods, other people's contemptuous gazes, constant arguments with officers, the benefits of working in the subway, and the double challenges of vending women during the COVID-19 pandemic. The study's findings indicate that COVID-19 exacerbated poverty and vulnerability, resulting in further job and mental insecurity of women with informal occupations in the subway.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Female vendors
  • subway
  • COVID-19
  • ازکیا و همکاران (1391) توسعه و مناقشات پارادایمی جدید، تهران انتشارات کیهان
  • اصغرپور ماسوله، محمد. (1385). «بررسی اندازه سرمایه اجتماعی دانشجویان پزشکی خراسان شمالی در سال 83-94 و عوامل تاثیرگذار بر آن». پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی. دانشکده علوم انسانی.
  • امیدی، رضا (1397) بررسی تاثیر عوامل اجتماعی بر نابرابری در ایران، مجموعه مقالات همبستگی اجتماعی و نابرابری، دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران (1388- 1396) جلد دوم، نشر آگاه
  • اینگلهارت، رونالد (1373)، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی. ترجمه مریم وتر، تهران: انتشارات کویر.
  • بک، اولریش(۱۳۹۵)، جامعه‌شناسی کار، ترجمه سعید صادقی و آیت نباتی، تهران: جامعه‌شناسان.
  • بوردیو، پیر (1393). نظریه کنش، ترجمه مرتضی مردها، تهران. نشر نقش و نگار. چاپ پنجم.
  • پورمحمدی، منیره و یوسفی، کوثر (1399) اپیدمی در بازار کار: شواهدی از ایران، برنامه ریزی و بودجه، سال 25، شماره 4، صص 69-94
  • پورمحمدی، منیره و یوسفی، کوثر (1399) اپیدمی در بازار کار: شواهدی از ایران، برنامه ریزی و بودجه، سال 25، شماره 4، صص 69-94
  • جعفری، فاطمه و همکاران (1398) تجربه زیسته کارگران زن در بخش غیر رسمی اقتصاد ایران، ( مطالعه موردی کارگران غیر رسمی زن استان تهران) برنامه ریزی و رفاه توسعه اجتماعی، سال یازدهم، شماره 41
  • جواهری، فاطمه و فلاحتی، لیلا (1397) نابرابری جنسیتی و وضعیت زنان ایرانی، مجموعه مقالات همبستگی اجتماعی و نابرابری، دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران (1388- 1396) جلد دوم، نشر آگاه
  • چلبی، مسعود (1375)، جامعه شناسی نظم، تهران: نی.
  • چلبی، مسعود (1384)، جامعه­شناسی نظم، تحلیل و تشریح نظری اجتماعی، تهران: نشر نی.
  • راغفر، حسین (1383) مروری بر فقر و سیاست­های فقرزدایی در ایران. انجمن جامعه­شناسی ایران: Isa.org.ir
  • شادی طللب، ژاله و گرایی نژاد،، علیرضا (1383) فقر زنان سرپرست خانوار، پژوهش زنان، شماره 1 دوره 8
  • شالچی، سمیه و عظیمی، میترا (1398) مطالعة زنانه‌شدن فقر در ایران 1365 تا 1395، پژوهشنامه زنان، دور 10 شماره 28
  • شکوری، علی سعیدی، علی اصغر( 1392 )، فقر خانواده و زنان شهری در تهران، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی شهری.
  • صادقی، فاطمه (1398) زنان و مساله حقوق شهروندی در ایران، مجموعه مقالات شکاف های اجتماعی در ایران، تهران. پژوهشگاه هنر، فرهنگ و ارتباطات.
  • صادقی‌فسایی، سهیلا، لاریجانی، مهسا (1392). آزار جنسی در محیط کار تهدیدی بر امنیت اجتماعی. مجله‌ی مطالعات اجتماعی ایران، دوره‌ی هفتم، شماره‌ی 2، تابستان 1392: 87-111
  • صانعی، لیلا، راغفر، حسین (1389) اندازه­گیری آسیب­پذیری کودکان کشور در مقابل فقر، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال نهم شماره 35
  • فیروزآبادی، سیداحمد، صادقی، علی­رضا (1392) طرد اجتماعی، رویکردی جامعه­شناختی به محرومیت، تهران، انتشارات جامعه­شناسان
  • گزارش سازمان بین­المللی مار از بحران کرونا و جهان کار (1399) بحرانی وخیم و با اثرات خانمان سوز بر جهان کار، ترجمه و تدوین موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی
  • گزارش سازمان­بین­المللی کار، کووید- 19 و دنیای کار (1399) ترجمه و تدوین ترجمه و تدوین موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی ص 20
  • گزارش کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی (1400) بررسی اقدامان صورت گرفته در حوزه زنان بویژه در زمینه حمایت از توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و بیمه زنان خانه دار، دور یازدهم سال دوم
  • گیدنز، آنتونی (1381) جامعه­شناسی، چاپ هفتم، نشر نی
  • محسنی، منوچهر (1383) مقدمات جامعه­شناسی، نشر دوران
  • محمدپور، احمد (1389). ضد روش، منطق و طرح در روش­شناسی کیفی (جلد اول). تهران: انتشارات جامعه­شناسان.
  • محمدیان مصمم، حسن و همکاران (1396) کنکاشی در پدیده دست‌فروشی زنان در متروی کلان‎شهر تهران، اقتصاد و مدیریت شهری 6 (21).
  • نارایان، دیپا و دیگران (1390) صدای فقرا، فریاد برای تغییر، ترجمه مصطفی ازکیا و جمال رحمتی پور، انتشارات کیهان
  • Abraham, Rosa, Basole, Amit & Kesar, Surbhi (2022). “Down and out? The gendered impact of the Covid-19 pandemic on India’s labour market”. Economia Politica 39, 101-128.
  • Braun, v. & Clarke, v. (2006). “Using thematic analysis in psychology, - Qualitative Research in Psychology”, Vol 3, No. 2.P77-101.
  • Bucca M. (2016). Merit and blame in unequal societies: explaining Latin Americans’ beliefs about wealth and poverty. Res Soc Stratif Mobil, 44:98–112.
  • Davidai, Shai (2022). How do people make sense of wealth and poverty? Current Opinion in Psychology, Volume 43, Pages 42-47.
  • England, Paula (2005). Gender Inequality in Labor Markets: The Role of Motherhood and Segregation. Social Politics: International Studies in Gender, State & Society, Volume 12, Issue 2, Pages 264–288.
  • Foster, J. B., & Clark, B. (2018). Women, nature, and capital in the industrial revolution. Monthly Review, 69(8), 1-24.
  • Folke, Olle & Rickne, Johanna (2022). Sexual Harassment and Gender Inequality in the Labor Market. The Quarterly Journal of Economics, Volume 137, Issue 4, Pages 2163–2212.
  • Fairlie, R.W. The Impact of COVID-19 on Small Business Owners: Evidence of Early-Stage Losses from the April 2020 Current Population Survey (No. w27309); National Bureau of Economic Research: Cambridge, MA, USA, 2020.
  • Goldin, Claudia (2022). “Understanding the economic impact of covid-19 on women”. National Bureau of Economic Research, working paper no. 29974.
  • Gupta, Dipali & Garg, Juhi (2020). Sexual harassment at workplace. International Journal of Legal Science and Innovation, Volume 2, Issue 1, 190-211.
  • Gutiérrez, Diana, Guillermina Martin, Hugo nopo (2020) The Coronavirus and the challenges for women’s work in Latin America, UNDP LAC C19 PDS No. 18
  • Lemieux, T.; Milligan, K.; Schirle, T.; Skuterud, M. Initial impacts of the COVID-19 pandemic on the Canadian labour market. Public Policy 2020, 46, S55–S65.
  • Paxton, P. (2002). Social capital and democracy: an in terdependent relationship, American sociological, Review, 87.
  • Peace, Robin (2001). Social exclusion: a conceptin need of deflation. Scial policy journal of newzealand. 16: 17-35.
  • Rodriguez-Bailon R, Bratanova B, Willis GB, Lopez-Rodriguez L, Sturrock A, Loughnan S: Social class and ideologies of inequality: how they uphold unequal societies. J Soc Issues 2017, 73:99–116.
  • Rubio-Valdehita, Susana, Ana María Rodríguez-López and Angélica Marín (2021) Concern about the Effects of the Pandemic Caused by COVID-19 in the Retail Sector in Spain. Differences between Men and Women, Med. Sci. Forum 2021, 4, 9.
  • Sen, A (2000). Social exclusion: concept, application and scrution and scruting, social development. Asi and evelopment bank.
  • Sen, Amartya (1982). Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation. Oxford New York: Clarendon Press Oxford University Press. ISBN9780198284635
  • World Bank (2003) Poverty in Iran: trends and structure, 1986-1998, Report No. 24414.