واکاوی تجربه زیسته زنان قربانی تجاوز جنسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه علوم انتظامی امین

10.30465/ws.2024.44213.3776

چکیده

تجاوز جنسی وجه بارز خشونت و آسیب جدی برای قربانی است. این تحقیق با هدف واکاوی تجربه زیسته زنان قربانی و با روش کیفی از نوع پدیدارشناسی و استراتژی کلایزی انجام شده است. مشارکت‌کنندگان، دو گروه زنان معتاد و غیر معتاد و جمعاً تعداد 11 نفر، با نمونه‌گیری هدفمند در دسترس شهر تهران انتخاب شده‌اند. داده‌ها با مصاحبه نیمه ساختاریافته تا اشباع داده و اعتبار تحقیق بر اساس تطبیق برساخته‌های محقق به لحاظ تجربی با برساخته‌های مشارکت کنندگان و پایایی با کنترل قابلیت اعتماد به داده‌ها و مثلث کدگذاری انجام شد. تحلیل داده‌ها با تقلیل گزاره‌های معنی‌دار به مقوله ها شامل 47 مفهوم اصلی، 19 زیر مقوله و 8 مقوله اصلی و توصیف و تفسیر متنی و ساختاری انجام گرفت. زخم خوردگی روانی به عنوان درک و فهم از موضوع و چهار مقوله شامل خانواده گسیخته، سرکشی و روابط آزاد، اعتیاد، ناامنی اجتماعی عوامل اثرگذار بر تجاوز جنسی شناخته شد. راهبرد قربانی سکوت اجتماعی و انتقام است و طرحواره آسیب روانی برای همیشه در ذهن و روان او نقش می‌بندد. سرعت در رسیدگی به مجازات مجرمان، اقدامات پیشگیرانه و آگاه‌سازی جامعه، قوانین بازدارنده، اقدامات انتظامی و افزایش دستگاه‌های نظارتی و گشت‌های پلیس و دوربین‌های شهری پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analyzing the lived experience the women victims of rape

نویسنده [English]

  • Nahid Hosseini
Assistant Professor, Social Sciences Department, Amin University of Police Sciences
چکیده [English]

Rape is a sign of violence and serious harm to the victim. This research was conducted with the aim of analyzing the lived experience of female victims and using a qualitative method of phenomenology.. The participants, two groups of addicted and non-addicted women and a total of 11 people, were selected by targeted sampling available in Tehran. The data was collected by semi-structured interviews until data saturation and the validity of the research was based on matching the researcher's constructs empirically with the participants' constructs and reliability by controlling the reliability of the data and coding triangle. Data analysis was done by reducing meaningful statements to categories including 47 main concepts, 19 subcategories and 8 main categories and textual, structural description and interpretation. Psychological wounding was defined as the understanding of the issue and four categories, including broken family, rebelliousness and free relationships, addiction, social insecurity, factors influencing sexual assault. The victim's strategy is social silence and revenge, and the schema of psychological damage is forever imprinted on his mind and psyche. Speed in handling the punishment of criminals, preventive measures and community awareness, deterrent laws, policing measures and increasing monitoring devices and police patrols and city cameras are suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • violence
  • violence against women
  • rape
  • women
اشتراوس، آنسلم؛ کوربین، جولیت. (1394). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. ترجمه ابراهیم افشار. تهران: نشر نی.
آبوت، پاملا؛ والاس، کلر.(1383). جامعه شناسی زنان. ترجمه منیژه نجم عراقی. تهران: نشر نی.
بودلایی، حسن. (1395). روش تحقیق پدیدارشناسی. تهران: جامعه شناسان.
پرفیت، آلن. (1387). پاسخ‌هایی به خشونت. ترجمه مرتضی محسنی. تهران: انتشارات گنج دانش.
جانسون، اسکات آلن. (1392). سوء استفاده‌کننده‌های فیزیکی و آزاردهندگان جنسی. ترجمه عباس فرد قاسمی. تهران: نشر کارآگاه.
حسینی، ناهید. (1399). تدوین بانک اطلاعاتی پژوهش‌های انتظامی – اجتماعی زنان در ایران (چهار دهه پس از انقلاب اسلامی). دانشگاه علوم انتظامی امین. معاونت پژوهش و فناوری. گروه پژوهشی مطالعات زنان.
حاج نصیری، حمیده؛ قانعی قشلاق، رضا؛ کرمی، مریم؛ طاهر پور، مریم؛ خاتونی، مرضیه و سایه میری، کوروش. (1395).«خشونت‌های جسمی، جنسی و عاطفی در میان زنان ایرانی: مرور سیستماتیک و متاآنالیز»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، حاج نصیری، حمیده، قانعی قشلاق، رضا، کرمی، مریم، طاهرپور، مریم، خاتونی، مرضیه، و سایه میری، کوروش. (1395). خشونت های جسمی, جنسی و عاطفی در میدان زنان ایرانی: مرور سیستماتیک و متاآنالیز. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 21(6)، 110-121. قابل بازیابی از :
 https://www.sid.ir/paper/76905/fa
راد، فیروز؛ مرزی، صالح. (1393). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر خشونت علیه زنان و خانواده‌های شهر خوی. مجله مطالعات علوم اجتماعی ایران، (44)12، 21-35. قابل بازیابی از:
https://www.sid.ir/paper/255013/fa
رزاقی، نغمه؛ پرویزی، سرور؛ رمضانی، منیر و طﺒاطﺒایی نژاد، سید محمد. (1392). پیامدهای خشونت علیه زنان در خانواده، یک مطالعه کیفی، مجله زنان و مامایی و نازایی، شماره 16.
شادمانی، مهدیه. (1396).  تحلیل و بررسی خشونت علیه زنان مطالعه موردی زنان در اروپا. فصلنامه مطالعاتی صیانت از حقوق زنان. (9)3. صص 62-86.
شاهمیری، آزاده. (۱۳۸۶). درباره «اروینگ گافمن»: نمایش خود در زندگی روزمره، روزنامه اعتماد. شماره ۱۴۵۹۱۴، مرداد ۱۳۸۶، صفحه ۱۱ .
شایان، آرزو؛ کاویانی، معصومه. (1394). بررسی اختلالات جنسی و عوامل مؤثر بر آن در زنان با خشونت خانگی ارجاع شده به مرکز پزشکی قانونی شهر شیراز. مجله علمی دانشکده پرستاری و مامایی همدان. دوره (23)2. 22-41.
فرامرزی، محبوبه؛ اسماعیل‌زاده، صدیق. (1384). بررسی ارتباط بین بروز خشونت جنسی در بزرگ‌سالی و تاریخچه خشونت فیزیکی در کودکی. دومین کنگره سراسری خانواده و مشکلات جنسی. سیویلیکا. ناشر تخصص مقالات کنفرانس‌ها و ژورنال‌ها.
فلیک، اووه. (1393). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
قاسمی، منا؛ صداقتی فرد، مجتبی و پیرخائفی، علیرضا. (1391). عوامل مؤثر بر خشونت علیه زنان در خانواده با تأکید بر نقش نظام اقتداری در خانواده، مطالعات جامعه‌شناختی ایران (15)4، 59-73. قابل بازیابی از:
https://www.sid.ir/paper/496069/fa
کار، مهرانگیز. (1387). پژوهشی درباره خشونت علیه زنان در ایران، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
کردی، حسین؛ حسینی نوذری، علی‌اصغر. (1394). تجربه انواع آزار جنسی زنان. رفاه اجتماعی. 15 (57)، 7-30. قابل بازیابی از:
کلامی، فریناز. (1378). بررسی عوامل مؤثر بر زن آزاری در همسران 100 زن مراجعه کننده به مرکز پزشکی قانونی تبریز، پایان‌نامه دکتری دانشگاه علوم پزشکی تبریز.
گافمن، اروینگ. (۱۳۸۶)، داغ ننگ: چاره‌اندیشی برای هویت ضایع شده، ترجمه‌ی مسعود کیانپور، تهران: نشر مرکز.
گزارش تحلیل جرایم خشن (1395). معاونت طرح و برنامه و بودجه پلیس آگاهی ناجا. تهران. نشر کارآگاه.
میرزایی، خلیل. (1393). فرهنگ توصیفی علوم اجتماعی. تهران: فوژان.
معین، محمد. (1381). فرهنگ فارسی. جلد 1. تهران: آدنا: کتاب راه نو.
متقی دستنائی، بهاره؛ رئیسی، زیبا؛ آصفی، فریبا؛ پوربختیار، مریم. (1395). فراوانی افسردگی در زنان قربانی تجاوز جنسی مراجعه کننده به مراکز پزشکی قانونی تهران (1392). مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان. (3)18، 118-121. قابل بازیابی از :
https://www.sid.ir/paper/78888/fa
نوروزی، اکبر؛ عالی پور، حسن. (1398). تجاوز جنسی و تعارض جنسیتی. پژوهشگاه حقوق کیفری. (1)10، 189-208. قابل بازیابی از:
SID. https://sid.ir/paper/392021/fa.
ناهیدی، فاطمه؛ خادمی، نسیم؛ اریسیان، محمد؛ پورحسین قلی، اسما. (1394). فراوانی اضطراب در قربانیان تجاوز جنسی. مجله سلامت و مراقبت. (4)17، 312-318. قابل بازیابی از:
وامقی، مروئه؛ خدایی اردکانی، محمدرضا؛ سجادی، حمیرا. (1392). خشونت خانگی در ایران: مرور مطالعات 1387-1380. رفاه اجتماعی. (50) 13، 37-70.
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=307250
Baron,R.A.and D. Byrne, (1997). Social psychology,boston:Allyn and Bacon.
Ceccato, V. Li, G. & Haining, R. (2018). The ecology of outdoor rape: The case of Stockholm. European Journal of Criminology, 16, 1–27. https://doi.org/10.1177/1477370818770842.
Jodi M. Gatley, M. Marcos Sanches, Claire Benny e, Samantha Wells, and Russell C. Callaghan.(2017). The Impact of Drinking Age Laws on Perpetration of Sexual Assault Crimes in Canada, 2009e2013. Journal of Adolescent Health 61 (2017) 24e31.
Konkel, R.H. Hafmeister, A.J. & Daigle, L.E. (2019). The effects of risky places, motivated offenders and social disorganisation on sexual victimisation: A microgeographic and neighbourhood level examination. Journal of Interpersonal Violence, EPub ahead of print. https://doi.org/10.1177/0886260519849693.
Pina, A., Gannon, T. A. & Sunders, B. (2009). An Overview of literature on Sexual Harassment: Perpetrator, Theory, and Treatment Issues. Aggression and Violent behavior (44): 126-138.
Renate R. Zilkens, Debbie A. Smith, Maureen A. Phillips, S. Aqif Mukhtar, James B. Semmens, Maire C. Kelly(2017). Genital and anal injuries: A cross-sectional Australian study of 1266 women alleging recent sexual assault. Journal: Forensic Science International - Volume 275, June 2017, Pages 195-202. Database: Elsevier – ScienceDirect
Robsam S.OhayiaEuzebus C.Ezugwu bChibuike O.ChigbubSusan U.Arinze-OnyiacChukwuemeka A.Iyokeb. (2015). Prevalence and pattern of rape among girls and women attending Enugu State University Teaching Hospital, southeast Nigeria. International Journal of Gynecology & Obstetrics. Volume 130, Issue 1, July 2015, Pages 10-13.
Samantha Lundrigan, Ruth Weir, Andrew Newton, Kelly Agudelo & Mandeep Dhami. (2022). Patterns and Predictors of Stranger Rape Locations. European Journal on Criminal Policy and Research Cite this https://doi.org/10.1007/s10610-022-09535-5
Vania Ceccato. (2014). The nature of rape places. Journal of Environmental Psychology
Volume 40, December 2014, Pages 97-107.