اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس ناباوری و افسردگی زوجین نابارور

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندر عباس، ایران.

3 پردیس شهید بهشتی، واحد بندرعباس، بندر عباس، ایران.

4 گروه تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، ایران .

چکیده

ناباروری از چالش‌های مهم در زندگی مدرن امروزی است که برخی از زوجین با آن روبرو بوده و در اثر آن به سلامت روان‌شناختی و هیجانی آنان آسیب وارد می‌شود. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس ناباروری و افسردگی زوجین نابارور بود. پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل زوجین نابارور مراجعه کننده به اداره بهزیستی شهر بندرعباس در زمستان سال 1398 بود. در این پژوهش تعداد 30 زوج نابارور با روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 زوج). گروه آزمایش مداخله درمان مبتنی برپذیرش و تعهد (هیز و همکاران، 2004) را در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های این پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی (بک و همکاران، 1996) و استرس ناباروری (نیوتون و همکاران، 1999) بود. داده‌ها به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد درمان مبتنی بر پذیرش تعهد بر استرس ناباروری و افسردگی زوجین نابارور موثر بوده‌ است. چنانکه این درمان توانسته منجر به کاهش استرس ناباروری و افسردگی این زوجین شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Stress and Depression in Infertile Couples

نویسندگان [English]

  • maryam starabadi 1
  • azita aminfakhraei 2
  • keramat keramati 3
  • abdolvahab samavi 4
1 PhD student in Psychology, Islamic Azad University, Bandar Abbas Branch, Bandar Abbas, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran.
3 Shahid Beheshti Campus, Bandar Abbas Branch, Bandar Abbas, Iran.
4 Department of Education, Faculty of Humanities, Hormozgan University, Iran.
چکیده [English]

Infertility is one of the major challenges in the modern life that some couples face and, as a result, their psychological and emotional health are deeply affected. The present study aims to investigate the effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on stress and depression in infertile couples. It was a quasi-experimental research study with pre-test/ post-test control group design. The statistical population consisted of infertile couples referred to the Social Welfare Bureau at Bandar Abbas in the winter 2019. A total of 30 infertile couples were selected through the voluntary sampling method and randomly divided into two experimental and control groups (n=15). The experimental group received ten 90-minute ACT-based intervention sessions (Hayez et al., 2004). The research tools were the Beck Depression Inventory (BDI-II; Beck et al., 1996) and Fertility Problem Inventory (Newton et.al, 1999). For data analysis, an analysis of covariance (MANCOVA) was used. The results indicated that the ACT is effective on stress and depression in infertile couples, as such intervention resulted in decreased levels of stress and depression in this group. Based on the research findings, it can be concluded that the ACT relying on mental techniques, self-observation, cognitive fault techniques, value clarification ​​and committed action can be an effective treatment to reduce stress and depression in infertile couples

کلیدواژه‌ها [English]

  • Depression
  • Stress
  • Acceptance and Commitment Therapy
  • Infertile Couples
اصلی‌آزاد، مسلم؛ منشئی، غلامرضا؛ قمرانی، امیر. (1398). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان و تحمل ابهام دانش‌آموزان مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی، فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 9(36)، 33-53.
جمشیدی قلعه شاهی، پروین؛ آقایی، اصغر؛ گل‌پرور، محسن. (1396). مقایسه تاثیر درمان مثبت نگر ایرانی- اسلامی و درمان پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان شناختی زنان نابارور شهر اصفهان، مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 15(1)، 48-57.
حسینی، منیر؛ نیسی، عبدالکاظم؛ داودی، ایران؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز و زرگر، یداله. (1396). اثربخشی مداخله روان شناختی جامع‌نگر بر سلامت روان‌شناختی زنان نابارور تحت درمان لقاح خارج رحمی، روان‌شناسی بالینی 9(3)، 54-47.
رییسیان، اکرم‌سادات؛ گلزاری، محمود؛ برجعلی، احمد.(1390). اثربخشی امیددرمانی بر کاهش میزان افسردگی و پیشگیری از عود در زنان درمانجوی وابسته به مواد مخدر. فصلنامه اعتیادپژوهی، 5(17)، 40-21.
صمدی، حمید؛ دوستکام، محسن. (1396). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT ) بر سازگاری زناشویی زنان نابارور، 11(43)، 67-76.
طلائی، علی؛ کیمیایی، سیدعلی؛ برهانی مغانی، مهدیه؛ محرری، فاطمه؛ طلائی، اندیشه و خانقائی، راشین. (1393). بررسی تاثیر درمان شناختی-رفتاری گروهی بر افسردگی زنان نابارور. مجله زنان و مامائی و نازائی ایران، 17(94)، 9-1.
علیزاده، توران؛ فراهانی، محمدنقی؛ شهرآرای، مهرناز؛ علیزادگان، شهرزاد. (1384). رابطه بین عزت‌نفس و منبع کنترل با استرس ناباروری زنان و مردان نابارور، باروری و ناباروری، 6(2)، 194-204.
فتحی، الهام؛ حاتمی ورزنه، ابوالفضل؛ اصلی‌آزاد، مسلم؛ فرهادی، طاهره.(1395). تاثیر آموزش گروهی خودبخشودگی مبتنی بر مفاهیم قرآنی بر افسردگی دانش‌آموزان پسر دوره دوم متوسطه، اندیشه‌های نوین تربیتی، 12(3)، 110-130.
گنجی، حمزه. (1392). آسیب‌شناسی روانی بر اساس پنجمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی، تهران: انتشارات ارسباران.
میرغفوروند، مژگان؛ حسنپور، شیرین؛ بانی، سهیلا و یجیوی کوچکسرایی، فاطمه (1392). حمایت اجتماعی ادراک شده در زوجین نابارور و پیشگویی کننده‌های فردی-اجتماعی آن. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 23(1)، 223-213.
نژادمحمد نامقی، عاطفه؛ نصرتی بیگ‌زاده، مریم. (1397). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی زنان نابارور: طراحی پروتکل درمانی، پژوهش پرستاری، 13(3)، 41-48.
 
 
Alhassan, A., Ziblim, A. R., & Muntaka, S. (2014). A survey on depression among infertile women in Ghana. BMC women's health, 14(1), 1-6.
Beck, A.T., Epstein, N., Brown, G., Steer, R.A.(1998). An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56: 893-897.

Biringer, E., Kessler, U., Howard, L.M., Pasupathy, D., Mykletun, A. (2018). Anxiety, depression and probability of live birth in a cohort of women with self-reported infertility in the HUNT 2 Study and Medical Birth Registry of Norway. Journal of Psychosomatic Research, 113, 1-7.

Bluett, E.J., Homan, K.J., Morrison, K.L., Levin, M.E., Twohig, M.P.(2014). Acceptance and commitment therapy for anxiety and OCD spectrum disorders: An empirical review. Journal of Anxiety Disorders, 28(6), 612-624.

Bräuner, E.V., Nordkap, L., Priskorn, L., Hansen, A.M., Bang, A.K., .Holmboe, S.A., Schmidt, L., Jensen, T.K., Jørgensen, N. (2020). Psychological stress, stressful life events, male factor infertility, and testicular function: a cross-sectional study. Fertility and Sterility, 113(4), 865-875.

Crosby,J.M., Twohig, M.P.(2016). Acceptance and Commitment Therapy for Problematic Internet Pornography Use: A Randomized Trial, Behavior Therapy, 47(3), 355–366.
Fiorillo, D., McLean, C., Pistorello, J., Hayes, S.C., Follette, M. V. (2017). Evaluation of a web-based acceptance and commitment therapy program for women with trauma-related problems: A pilot study. Journal of Contextual Behavioral Sciences, 6(1) 104-113.
Flujas-Contreras, J.M., Gomez, I. (2018). Improving flexible parenting with Acceptance and Commitment Therapy: A case study. Journal of Contextual Behavioral Science, 8: 29-35.
Guz, H., Ozkan, A., Sarisoy, G., Yanik, F., Yanik, A., & Schuiling, G. A. (2003). Psychiatric symptoms in Turkish infertile women. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 24(4), 267-271.
Haririan, H. R., Mohammadpour, Y., & Aghajanloo, A. (2010). Prevalence of depression and contributing factors of depression in the infertile women referred to Kosar infertility center, 2009. Iranian Journal of Obstetrics, Gynecology and Infertility, 13(2), 45-49.
Hayes, S.C., Levin, M.E. (2017). Acceptance and Commitment therapy on psychological helplessness and anxiety in fertile women. Behavior Therapy, 44(2), 180-198.

House, S.H. (2011). Epigenetics in adaptive evolution and development: The interplay between evolving species and epigenetic mechanisms. Handbook Epigenetics. Amsterdam. USA: Elsevier, 423-446.

Joelsson, L.S., Tydén, T., Wanggren, K., Georgakis, M.K., Stern, J., Berglund, A., Skalkidou, A. (2018). Anxiety and depression symptoms among sub-fertile women, women pregnant after infertility treatment, and naturally pregnant women. European Psychiatry, 45, 212-219.

Kim, M., Moon, S., Kim, J. (2020). Effects of psychological intervention for Korean infertile women under In Vitro Fertilization on infertility stress, depression, intimacy, sexual satisfaction and fatigue. Archives of Psychiatric Nursing, In Press, Corrected Proof.

Kline, G., Honaker, J., Joseph, A., Scheve, k. (2001). Analyzing Incomplete Political Science Data:      An Alternative Algorithm for Multiple Imputation. American Political Science Review, 95, 49-69.

Lin, Y. (2002). Counseling a Taiwanesewomen with infertility problem. Counseling Psychology Quartery.2002;15(2):209.

Newton, C. R., Sherrard, W., & Glavac, I. (1999). The Fertility Problem Inventory: measuring perceived infertility-related stress. Fertility and sterility, 72(1), 54-62.

Ong, C.W., Lee, E.B., Krafft, J., Terry, C.L., Barrett, T.S., Levin, M.E., Twohig, M.P.(2019). A randomized controlled trial of acceptance and commitment therapy for clinical perfectionism. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 22, 1004-1009.

Peterson, B., Eifert, G. (2009). Treating Infertility Stress in Patients Undergoing In Vitro Fertilization (IVF) Using Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Fertility and Sterility, 91(3), 18-22.

Schmidt, L. (2017). Infertility and assisted reproduction in Denmark. Dan Med Bull, 53(4), 390-417.

Swain, J., Hancock, K., Dixon, A., & Bowman, J. (2015). Acceptance and commitment therapy for children: A systematic review of intervention studies, Journal of Contextual Behavioral Science, 4(2), 73-85.
Tjak, J. G. L., Davis, M. L., Morina, N., Powers, M. B., Smits, J. A. J. & Emmelkamp, P. M. G. (2015). A meta-analysis of the efficacy of acceptance and commitment therapy for clinically relevant mental and physical health problems. Psychother Psychosom, 84(1), 30-36.
Twohig, M.P., Abramowitz, J.S., Smith, B.M., Fabricant, L.E., Jacoby, R.J., Morrison, K.L., Bluett, E.J., Reuman, L., Blakey, S.M., Ledermann, T. (2018). Adding acceptance and commitment therapy to exposure and response prevention for obsessive-compulsive disorder: A randomized controlled trial. Behaviour Research and Therapy, 108, 1-9.
Twohig, M.P., Vilardaga, J.C.P., Levin, M.E., Hayes, S.C.(2015). Changes in psychological flexibility during acceptance and commitment therapy for obsessive compulsive disorder. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(3), 196-202.
Wiweko, B., Anggraheni, U., Elvirac, S.D., Lubis, H.P. (2017). Distribution of stress level among infertility patients. Middle East Fertility Society Journal, 22(2), 145-148.
Wynne B, McHugh L, Gao W, Keegan D, Byrne K, Rowan C, Hartery K, Kirschbaum C, Doherty G, Cullen G, Dooley B, Mulcahy HE.(2019). Acceptance and Commitment Therapy Reduces Psychological Stress in Patients With Inflammatory Bowel Diseases. Gastroenterology, 156(4), 935-945.